بررسی وضعیت شرکت‌های اقتصاد مشارکتی در دوران کرونا

امکان استفاده مشترک همه آدم‌ها از کالاها و خدمات، ایده اصلی بنیان اقتصاد مشارکتی است که در شماره ۵۵ پرونده پیوست جهان به آن پرداختیم. اگر به عقب برگردیم، به زمانی که ایربی‌ان‌بی و اوبر هنو وجود نداشتند، متوجه می‌شویم اقتصاد مشارکتی در دهه پیش هم به‌ نوعی زنده و سرحال بوده است. شرکت‌هایی مثل بازار آنلاین بلابلاکار (BlaBlaCar)، کوچ‌سرفینگ (Couchsurfing) و زیپ‌کار (Zipcar) با مدل‌های کسب‌وکار خود پیشتار تغییر مهمی بودند و اخلاق و هدف‌هایشان ساده بود: به جای استفاده شخصی از منابع خودمان، آنها را به اشتراک می‌گذاریم تا به بهبود جامعه و محیط‌زیست کمک کند و روابطی بر پایه اعتماد بسازد. علاوه بر این، چنین پلتفرم‌هایی مزیت‌های مالی داشتند و افراد می‌توانستند با استفاده از آنها در مخارج خود صرفه‌جویی کنند. کم‌کم این مدل وارد کسب‌وکار تجاری شد و با سرمایه‌گذاری‌های انبوه و نوآوری‌های متعدد شرکت‌هایی مثل ایربی‌ان‌بی، اوبر، تسک‌ربیت، لیفت و غیره وارد بازار شدند. از سوی دیگر، رشد استفاده از تلفن‌های هوشمند و اپلیکیشن‌ها باعث توسعه سریع این بازار شد. اما شیوع کرونا با ایجاد تغییرات و تاثیرات زیاد بر شرایط زیست در جامعه و اقتصاد، به صورت کلی بر این اقتصادها و دیگر انواع کسب و کار تاثیر گذاشته است؛ بسیاری از سازمان‌ها موقتاً تعطیل شده‌اند، برخی کسب‌وکارها با افت درآمد مواجه‌اند، برخی دیگر نیز به امید این ادامه می‌دهند که وضعیت سریع‌تر پایان یابد و برخی فعلاً فقط به نقدینگی خود اتکا کرده‌اند. شرکت‌های اقتصاد مشارکتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند، با این تفاوت که خدمات آنها در شرایط بحرانی عموماً ضروری و حیاتی است و از سوی دیگر احتمال دارد با عدم رعایت استانداردها امکان شیوع بیماری را افزایش دهد. در این پرونده وضعیت اقتصادی شرکت‌های مبتنی بر اقتصاد مشارکتی را بررسی می‌کنیم، به نقش آنها و واکنش‌هایشان در بحران کووید-19 از پشتیبانی کادر درمان گرفته تا ارائه سرویس‌های رایگان نگاهی...