دادههای جامع و قابل اتکا حلقه مفقوده بروز نوآوری در صنعت بیمه است
مدیر توسعه کسبوکار ریتون شرکت فعال در حوزه فناوریهای بیمهای، ظهور بیمههای شخصیسازی شده را…
۲۰ آذر ۱۴۰۳
۱۲ اسفند ۱۳۹۸
زمان مطالعه : ۱۶ دقیقه
توافقهای صندوق سرمایهگذاری سینا وابسته به بنیاد مستضعفان با پنج استارتآپ که اخیرا به چرخه جذب سرمایه این صندوق اضافه شده بودند در پی تغییر در ترکیب مدیریتی این صندوق متوقف شد.
به گزارش پیوست، چندی پیش محمدرازینی، مدیرعامل این صندوق سرمایهگذاری در توییتر خود رسما اعلام کرد که به دلیل عدم همراهی برخی مدیران مجموعه بالادستی مجبور به خداحافظی با تیم صندوق سرمایهگذاری سینا شده است.
محمد رازینی، که پیش از این نامش در ترکیب مدیریتی تاکسی آنلاین اسنپ هم شنیده شده بود به پیوست میگوید که دلیل این استعفای اجباری، تغییرات استراتژی برنامههای بنیاد مستضعفان بعد از تغییر مدیر این بنیاد در تابستان سال جاری و اولویت نداشتن سرمایهگذاری این نهاد در حوزه استارتآپی و خطرپذیر بوده است. او از مقاومت جدی بنیاد به عنوان مجموعه مادر گروه دانشمند برای سرمایهگذاری در این حوزه میگوید و اینکه در دور جدید مدیریتی بنیاد، تزریق سرمایه به ۵ شرکت استارتآپی یعنی توانیتو، بیمهبازار، نویسش، مپ و NSF Games که سینا ویسی با آنها اخیرا قرار داد بسته نیز متوقف شده است.
در همین زمینه هم مدیران این ۵ شرکت استارتآپی در گفتوگو با پیوست میگویند تیم مدیریتی جدید در این صندوق سرمایهگذاری تا کنون در جلسات محدود و پراکنده نه به صورت مستقیم؛ اما به شکل غیرمستقیم اعلام کردهاند که ممکن است ادامه انجام قرارداد با آنها برای پرداخت سرمایه امکانپذیر نباشد که در آستانه یک عید دشوار بسیاری از آنها را با چالشی جدی در پیشبینیهای مالیشان مواجه کرده است.
روزهای گرم تابستان که خبر تغییر رئیس بنیاد مستضعفان منتشر شد شاید هیچکس فکرش را نمیکرد که این تغییر حتی جامعه استارتآپی کشور را هم تحت تاثیر خود قرار دهد. تغییرات در این بنیاد محدود به صندلی ریاست نماند و اکثر بدنه مدیریتی در این نهاد و همچنین مدیران برخی از شرکتهای زیر مجموعههای آن از جمله موسسه دانشمند به عنوان بازوی فناورانه بنیاد مستضعفان نیز دستخوش تغییرات گستردهای شدند. در نهایت به دنبال این تغییرات مدیریتی در موسسه دانشمند، مدیرعامل شرکت توسعه دانش بنیان سینا یا همان سینا ویسی نام آشنا برای جامعه استارتآپی به عنوان شرکت تابعه موسسه دانشمند، در توییتر خود خبر جدا شدنش را از این صندوق سرمایهگذاری به دلیل آنچه خود ”عدم همراهی برخی مدیران” خوانده بود، اعلام کرد.
محمد رازینی که از بهمن سال جاری با استعفایش دیگر به عنوان مدیرعامل سابق صندوق سرمایهگذاری سینا شناخته میشود، اصلیترین دلیل خداحافظی اجباریاش با این مجموعه که کمتر از ۱ سال در آن مدیریت کرده را پایبند نبودن بنیاد و موسسه دانشمند، بازوی فناورانه بنیاد، به تعهداتشان برای انجام قراردادشان با ۵ شرکت استارتآپی جهت سرمایهگذاری روی آنها اعلام میکند.
آنطور که او میگوید در دور جدید مدیریتی بنیاد، استراتژی برای سرمایهگذاری در حوزه خطرپذیر و استارتآپی تغییر و دیگر سرمایهگذاری در این حوزهها برای بنیاد مستضعفان در بین اولویتهای اصلی قرار ندارد.
به گفته مدیرعامل سابق صندوق سرمایهگذاری سینا در دور جدید مدیریتی بنیاد مستضعفان، استراتژی برای سرمایهگذاری در حوزه خطرپذیر و استارتآپی تغییر و دیگر سرمایهگذاری در این حوزهها برای بنیاد در بین اولویتهای اصلی قرار ندارد
رازینی میگوید بنیاد مستضعفان در حالحاضر به عنوان یک سازمان با اقتصاد بزرگ در بخشهای مختلف صنعتی، خدماتی، کشاورزی، دامپروری، فولاد و … حضور دارد و استراتژی جدید هم این است که به سمت کمک کسبوکارهایی بروند که سبد خدمات و محصولات بنیاد در این زمینهها را تقویت کند.
رازینی با بیان اینکه سرمایهگذاری بنیاد در حوزه استارتآپی و خطرپذیر دیگر اولویت این نهاد نیست اعلام میکند: «از سمت دیگر موسسه دانشمند هم به عنوان بازی فناورانه و دانشبنیان این نهاد اعلام کرد که کسبوکارهایی که روی آنها سرمایهگذاری شده جایی در پورتفوی بنیاد ندارند و در طرح تحول جدید اولویتهایشان چیزهای دیگر است.» او ادامه داد: «طبیعتا هر مدیری میتواند استراتژی خودش را داشته باشد و برنامههای قبل را تغییر دهد ولی ما باید تعهداتی که قبل از این تغییرات ایجاد شده را عملی میکردیم. چه طبق قانون تجارت و چه شرعا و عرفا و از همه مهمتر اخلاقا مکلف هستیم که به تعهدی که آن را امضا کردهایم پایبند باشیم.» رازینی توضیح میدهد که در چند ماه اخیر او پیوسته به دنبال انجام تعهدات صندوق سرمایهگذاری سینا برای ۵ شرکت استارتآپی بوده که به تازگی روی آنها با عقد قرارداد سرمایهگذاری شده است؛ اما در نهایت به دلیل اینکه همراهی لازم را در موسسه دانشمند برای اجرای این پیگیریها ندیده مجبور به استعفا شده است.
حالا اما استعفا این سوال را ایجاد میکند که خداحافظی با تیم صندوق سرمایهگذاری سینا چه مشکلی را میتواند حل کند؟ یا در این بین مسئولیت تیمهای استارتاپی که امضای مدیرعامل کنار گذاشته شده پای قراردادهایشان برای جذب سرمایههای میلیاردی نقش بسته با چه کسی خواهد بود؟
رازینی در پاسخ به این سوالها توضیح میدهد: «من تمام تلاش برای انجام تعهداتی که امضای من پای آنها بوده انجام دادم اما به نتیجه نرسیدم و به نوعی مجبور به استعفا شدم. ادامه همکاری در این شرایط فایدهای نداشت و ماندن به ایجاد اختلافهای جدیتر دامن میزد.» براساس گفتههای رازینی تمام مسئولیت قراردادها با توجه به اینکه امضای او پای آنها بوده حالا بر عهده صندوق سرمایهگذاری سینا است.
در حالی که این مجموعههای بزرگ از انجام تعهداتشان برای ۵ شرکت استارتاپی که طی قراردادهای قانونی وعده سرمایهگذاری در آنها را داده سر باز میزنند که براساس اعلام محمد رازینی مجموعه سرمایهای که قرار بوده به این ۵ شرکت وارد شد نزدیک به ۱۰ میلیارد تومان بوده است. رازینی میگوید اگر اراده جدی در بنیاد وجود داشته باشد این میزان سرمایه آنقدر برای نهادی مانند بنیاد بزرگ نیست.
براساس اظهارت رازینی در کمتر از یکسالی که او بر صندوق سرمایهگذاری سینا مدیریت میکرده با نزدیک به ۴۳ شرکت استارتاپی برای سرمایهگذاری جلسه داشتهاند و در نهایت از این بین نیز با سرمایهگذاری روی ۱۴ تیم موافقت شده است؛ اما تنها ۵ تیم به مرحله عقد قرارداد برای جذب سرمایه رسیدهاند.
او در مورد مراحل انتخاب و سرمایهگذاری در شرکتهای استارتآپی از سمت صندوق سرمایهگذاری سینا به پیوست میگوید: «در آن زمان برای انتخاب شرکتهای استارتآپی زیاد در قید این نبودیم که حتما یک شرکت باید ویژگی خاص داشته باشد تا روی آن سرمایهگذاری کنیم. بیشتر دنبال این بودیم که روی شرکتی سرمایهگذاری کنیم که نوآوری فراگیر داشته باشد و اثرگذاری مستقیم روی قسمت پایین حرم توزیع ثروت بگذارد. از سمت دیگر هم روی شرکتی که مشابه آن در پرتفوی صندوق بود سرمایهگذاری نمیکردیم؛ چرا که منطقی نبود که روی یک شرکت رقیب سرمایهگذاری کنیم.»
به گفته محمد رازینی در کمتر از یکسالی که او بر صندوق سرمایهگذاری سینا مدیریت میکرده با نزدیک به ۴۳ شرکت استارتاپی برای سرمایهگذاری جلسه داشتهاند اما تنها ۵ تیم به مرحله عقد قرارداد برای جذب سرمایه رسیدهاند و مجموعه سرمایه در نظر گرفته شده برای این ۵ شرکت ۱۰ میلیارد تومان بوده است
او ادامه میدهد: «دلیل انتخاب ۵ شرکت استارتآپی هم برای سرمایهگذاری همین بود. برای مثال توانیتو به یک جامعه خاص و ویژه سرویس آنلاین میدهد. یا بیمهبازار در حوزه بیمه ارائه سرویس میدهد که کمتر در ایران به آن توجه شده یا نویسش هم به عنوان سرویس تولید کننده محتوا یک سرویس نوآور است. دو شرکت دیگر یعنی مپ که در حوزه سرویس نقشه فعالیت میکند و شرکت NFS Gams که به صورت مشخص در حوزه انتشار و تولید بازی دیجیتال کار میکند نیز وضعیت به همین صورت بود.»
رازینی در پاسخ به این سوال که در مقابل میزان سرمایهگذاری که سینا ویسی روی این ۵ استارتآپ انجام میدهد قرار است چند درصد سهام دریافت کند اعلام کرد: «از آنجا که در قرارداد شرکتها اعلام شده ارائه این جزییات محرمانه است من هم نمیتوانم در این زمینه پاسخی ارائه کنم؛ اما سهامی که براساس قرارداد و درصورت سرمایهگذاری قرار بود به صندوق داده شود زیر ۳۰ درصد بود. از سمتی قرار نبود این سهام تا ابد در اختیار سینا ویسی بماند و تصمیم بر این بود که در یک دوره زمانی بین ۲ تا ۴ سال بعد از سرمایهگذاری از شرکتها خارج شویم.»
رازینی اعلام میکند که همچنان تمام تلاش خود برای انجام تعهدات صندوق برای ۵ شرکت استارتآپی را به کار میگیرد و امیدوار است که هرچه زودتر بنیاد نیز شرایط لازم برای اجرای تعهداتش در این زمینه را به وجود بیاورد؛ چرا که وارد نشدن سرمایه صندوق به این شرکتها میتواند آسیبهای جدید به آنها بزند و حتی آنها را به تعطیلی بکشاند.
هنوز عکسهای یادگاری مدیرعامل سابق سینا وی سی با مدیران ۵ استارتآپی که در آن سرمایهگذاری کردند و خبرهای مرتبط با این اتفاق روی وبسایت این شرکت سرمایهگذاری خودنمایی میکند؛ اما حالا به نظر میرسد با مشخص نبودن برنامههای بنیاد برای سرمایهگذاری در این شرکتها آن چهرههای خندان در عکسها به چهرههای نگرانی تبدیل شده باشد که نمیدانند قرار است چه سرنوشتی برای کسبوکارشان رقم بخورد.
در حالی که بازار استارتآپی ایران به دلیل تحریم های بین المللی از استفاده سرمایه خارجی محروم مانده و آن اندک سرمایه داخلی هم بیشتر به حوزههای کم ریسکتر و غیر از حوزه تکنولوژی سرریز میشوند، حضور صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر جرقه نوری است که میتواند به تنها منبع امید شرکتهای استارتآپی در کشور تبدیل شود. هرچند که حالا همین نور بیشتر به سرابی تبدیل شده که شرکتها استارتآپی هرچقدر میدوند به آن نمیرسند.
محمدرضا فرحی، موسس و مدیرعامل استارتآپ بیمه بازار، در گفتوگو با پیوست اعلام میکند که این یک پدیده جدید در ایران و شاید کل جهان است که یک سرمایهگذار با وجود بستن قرارداد از انجام تعهداتش سر باز بزند.
او که در سال ۹۸ توانسته موفق به جذب سرمایه از سمت صندوق سرمایهگذاری سینا و عقد قرارداد در این زمینه شود در مورد وضعیت دریافت سرمایه از این صندوق به پیوست میگوید: «ما ۵ میلیارد سرمایه از این صندوق جذب کردیم که قرار بود در ۳ دوره این میزان سرمایه به ما تعلق بگیرد که تنها یک دوره این میزان یعنی ۱ میلیارد تومان به ما در دوره مدیریت آقای رازینی پرداخت شد و حالا هم در مدیریت جدید با اینکه زمان پرداخت فرا رسیده نتوانستهایم هیچ پولی دریافت کنیم.»
فرحی با اعلام اینکه انجام نشدن تعهدات میتواند خسارت جبرانناپذیری به یک کسبوکار بزند ادامه داد: «خوشبختانه ما تمامی تمهیدات لازم را دیده بودیم و با مدیریت هزینه و تمرکز روی ارائه سرویس سازمانی بیمه، فروش خود را بالا نگه داشتیم تا به افزایش درآمد برسیم و حالا در شرایط ثابت و خوبی قرار داریم؛ اما این شرایط هیچ تقصیری از گروهی که وعده سرمایهگذاری مکتوب به ما داده بودند کم نمیکند.»
ما ۵ میلیارد سرمایه از این صندوق جذب کردیم که قرار بود در ۳ دوره این میزان سرمایه به ما تعلق بگیرد که تنها یک دوره این میزان یعنی ۱ میلیارد تومان به ما در دوره مدیریت آقای رازینی پرداخت شد و حالا هم در مدیریت جدید با اینکه زمان پرداخت فرا رسیده نتوانستهایم هیچ پولی دریافت کنیم
محمدرضا فرحی، موسس و مدیرعامل استارتآپ بیمه بازار
فرحی میگوید که در بیش از ۴ سالی که در اکوسیستم استارتآپی کشور فعال بوده به شرکتهای مختلفی مشاوره سرمایهگذاری داده و یا در کمیتههای سرمایهگذاری حضور داشته و تا کنون نیز بیش از ۱۲۰ مورد قرار داد سرمایهگذاری دیده؛ اما در این بین سابقه نداشته که یک شرکت سرمایهگذاری با وجود تعهدات کتبی برای ارائه سرمایه از انجام وظایفش سر باز بزند. به باور او این اتفاق بسیار کمسابقه و استثنایی است.
او با اشاره به پیگیری پرداخت سرمایه از تیم جدید سینا ویسی و موسسه دانشمند توضیح میدهد که تاکنون این پیگیریها بینتیجه بوده است: «انگار سرنوشت شرکتهایی که به واسطه سرمایه آنها قرار بوده رشد کنند و حالا در نزدیکی ورشکستگی قرار دارند برای این نهاد و مجموعه فاقد کمترین اهمیت است.»
فرحی تاکید میکند که با توجه به پایان قرارداد آنها به سینا ویسی و اینکه آنها به تعهداتشان عمل نکردهاند امکان فسخ قرار داد وجود دارد و بیمهبازار در حال مذاکره با تیمهای دیگر برای جذب سرمایه است.
شرکت استارتآپی توانیتو، که خدمات آنلاین ویژه در اختیار جامعهای مانند معلولان و سالمندان میگذارد نیز یکی دیگر از شرکتهای استارتآپی است که حالا به دلیل عدم پرداخت سرمایه از سمت صندوق سرمایهگذاری سینا براساس قرار داد با مشکل مواجه شده است.
وحید رجبلو، بنیانگذار و مدیرعامل توانیتو در گفتوگو با پیوست اعلام میکند که تنها قرار بود سینا ویسی روی این شرکت یک میلیارد تومان سرمایهگذاری کند و از این میزان تنها ۵۰۰ میلیون تومان به آنها پرداخت شده و ۵۰۰ میلیون تومان باقی مانده با وجود گذشتن زمان پرداخت، هنوز در اختیار این شرکت قرار نگرفته است.
او با اشاره اینکه آنها شاخصهای لازم برای جذب این سرمایه را زده و به سرعت رشد کردهاند میگوید: «بخشی از این سرمایه به رشد ما کمک زیادی کرد و حتی باعث شد ارزش توانیتو که در ابتدا ۴ میلیارد تومان بود حالا بین ۱۲ تا ۱۴ میلیارد تومان ارزشگذاری شود. اما حالا این شرکت از پرداخت باقیمانده سرمایه براساس قراردادش با ما سر باز میزند و نمیدانم چرا باید یک شرکت سرمایهگذاری با اینکار پول سرمایه اولیه خودش که به رشد ما کمک کرده را بسوزاند.»
تنها قرار بود سینا ویسی روی این شرکت یک میلیارد تومان سرمایهگذاری کند و از این میزان تنها ۵۰۰ میلیون تومان به آنها پرداخت شده و ۵۰۰ میلیون تومان باقی مانده با وجود گذشتن زمان پرداخت، هنوز در اختیار این شرکت قرار نگرفته است. عدم پرداخت به موقع این سرمایه ادامه کار را برای ما بسیار سخت کرده است
وحید رجبلو، بنیانگذار و مدیرعامل توانیتو
رجبلو از پیگیریهای پیدرپی شخصی خود از مدیران بنیاد گرفته تا موسسه دانشمند و صندوق سرمایهگذاری سینا میگوید و اینکه حتی ساعتها پشت در این مدیران بدون اینکه او را ببینند برای دریافت سرمایه منتظر مانده اما تا کنون هیچکدام از این پیگریها و انتظارها به پاسخ روشن و نتیجه ختم نشده است.
رجبلو با اعلام اینکه پرداخت نشدن این سرمایه به آنها خسارت وارد خواهد کرد میگوید: «باید هزینههای مارکتینگ پرداخت شود و در کنار آن هزینههای عیدی و سنوات نیروهای من نیز وجود دارد. چکهای من در حالحاضر برگشت خورده و این شرایط را برای ما سخت کرده است.»
رجبلو که نگران شرایط به وجود آمده برای کسبوکارش است از تلاش برای جذب سرمایه جدید از سمت شرکتی دیگر خبر میدهد؛ اما تاکید میکند که بنیاد با بیتوجهی به انجام تعهداتش مشکلات زیادی را برای توانیتو به وجود آورده و حالا او نگران از دست دادن نیروهای نخبهای است که در شکلگیری توانیتو نقش داشتهاند.
نویسش، فعال در حوزه تولید محتوا هم از دیگر استارتآپهای است که چند ماه پیش توانسته از سمت صندوق سرمایهگذاری سینا موفق به جذب سرمایه شود. هرچند میلاد اسلامیزاد، موسس این سرویس اعلام میکند که زمان برای پرداخت بخش دوم سرمایه به این شرکت باقی مانده اما او هم از آینده مبهم ادامه همکاری سینا ویسی با کسبوکارش میگوید.
اسلامیزاد با اشاره به اینکه نمیتواند میزان جذب سرمایه خود از این شرکت را براساس قرارداد فاش کند به پیوست توضیح میدهد: «قرارداد ما با سینا ویسی مربوط به مهر ماه امسال بود و تا این لحظه هم این صندوق خارج از تعهداتش عمل نکرده و آن میزانی که باید پرداخت میکرده را پرداخت کرده و دریافت پرداختی دوم ما هم باید در سال آینده اتفاق بیافتد.» او با اعلام اینکه از زمان تغییرات مدیریتی در موسسه دانشمند و صندوق سرمایهگذاری سینا تنها یک بار با تیم جدید جلسه داشته میگوید: «در جلساتی که با این مدیران جدید داشتم با قطعیت اعلام نشده که قرار نیست این سرمایه به ما تعلق نگیرد اما احساس خودم این است که هنوز مشخص نیست قرار است چه اتفاقی بیافتد و این احتمال وجود دارد که من هم به مشکل استارتآپهای دیگر در این زمینه برخورد کنم.» اسلامیزاد تاکید میکند که در حالحاضر و با شرایط به وجود آمده استراتژی آنها این نیست که صبر کنند تا از تصمیم این صندوق برای جذب سرمایه با خبر شوند و درحال مذاکره با شرکتهایی هستند که برای سرمایهگذاری در نویسش اعلام آمادگی کردهاند.
در جلساتی که با این مدیران جدید داشتم با قطعیت اعلام نشده که قرار نیست این سرمایه به ما تعلق نگیرد اما احساس خودم این است که هنوز مشخص نیست قرار است چه اتفاقی بیافتد
میلاد اسلامیزاد، موسس نویسش
اما شرکت دیگری که پشت درهای بسته صندوق سرمایهگذاری سینا برای جذب سرمایه براساس قرارداد مانده مپ است، شرکت استارتآپی که در حوزه نقشه فعالیت میکند. براساس اظهارات امین علی اکبریان، مدیرعامل مپ، قرار بوده این صندوق در ۲ مرحله و در هر مرحله با ۳ پرداخت میزان سرمایه وعده شده را به این شرکت پرداخت کند که در حال حاضر در مرحله اول تنها ۲ پرداخت به آنها تعلق گرفته است.
علی اکبریان با اعلام اینکه آنها در مرحله آشنایی با مدیران تازه و صحبت در مورد دریافت پرداختهای باقیمانده هستند به پیوست میگوید: «تاکنون یک جلسه آشنایی با مدیران جدید داشتیم و نمیدانیم قرار است چه اتفاقی رخ دهد. ادامه همکاری به طرفین بستگی دارد و نمیتوانم بگویم قرار است چه اتفاقی در این زمینه بیافتد.» او با اشاره به اینکه با تیم مدیریتی جدید خبرهایی شنیدهاند که سیاستها در زمینه سرمایهگذاری روی استارتآپها از سمت بنیاد در حال تغییر است ادامه داد: «به نظر میآید دیگر نگاه قبلی بنیاد به اکوسیستم دانشبنیان برای تزریق سرمایه کمرنگتر شده و مدیران جدید بیشتر تمایل به حل مشکلات داخلی خود از طریق کمک گرفتن از شرکتهای دیگر را دارند. با این حال قضاوت در مورد اینکه قرار است چه اتفاقی رخ دهد برای من زود است.» علی اکبریان با اعلام اینکه آنها برنامهریزیهای لازم برای جلوگیری از هر مشکلی در این زمینه را در نظر گرفتهاند میگوید که چندان نگرانی از توقف همکاری با این صندوق سرمایهگذاری ندارد چرا که این اتفاق هم مانند دهها اتفاق بدی که برای کسبوکارهای نوپا در یک سال اخیر رخ داده و باعث نگرانی آنها شده میگذرد.
درحالی که مدیرعامل سابق صندوق سرمایهگذاری سینا و برخی مدیران شرکتهای استارتآپی در ارتباط با بنیاد از اولویت نداشتن سرمایهگذاری این نهاد در حوزه استارتآپی میگویند اما مدیر عامل موسسه دانشمند در گفتوگو با پیوست تاکید میکند که اولویتهای بنیاد در این زمینه مانند سابق است.
علی خطیبی در این مورد به پیوست توضیح داد: «اولویت سرمایهگذاری در استارتآپها فرقی نکرده اما اینکه رو چه شرکتهایی سرمایهگذاری کند تغییر کرده است. بنیاد بیشتر به دنبال این موضوع است که روی شرکتهایی دانشبنیان و استارتآپی سرمایهگذاری کند که در راستای فعالیتهای صنعتی و علمی بنیاد باشد.»
در مورد وضعیت قراردادهای قبلی صندوق سرمایهگذاری سینا به عنوان زیر مجموعه بنیاد با شرکتهای استارتآپی هم اعلام کرد که صندوق در حال انجام تعهدات خود با این ۵ شرکت است ولی از این به بعد این صندوق به سراغ مجموعههای استارتآپی خواهد رفت که در راستای فعالیت بنیاد کار کنند. همچنین او در پاسخ به سوال در مورد تاخیر در پرداختهای این شرکتهای استارتآپی با توجه به قرار داد تاکید کرد که در حالحاضر پرداختها براساس قرار داد در حال انجام است و اگر هم تاخیری در این پرداختها وجود دارد این تاخیر چندان زیاد نبوده است.
با این حال که موسس دانشمند از پیگری تعهدات خود در مقابل ۵ استارتآپ میگوید در آخرین پیگیریهای پیوست همچنان این شرکتها از به نتیجه نرسیدن پرداختهای به تاخیر افتاده خود از سمت سینا ویسی خبر میدهند. در همین حال بنیاد مستضعفان نیز تاکنون نسبت به وضعیت این چند شرکت که در انتظار تزریق سرمایه وعده داده شده از سمت این نهاد هستند سکوت اختیار کرده حالا باید منتظر ماند و دید که آیا در آینده مدیریت بنیاد وارد این بحث خواهد شد و مشکلات این چند استارت آپ جوان را در آستانه عیدی سخت حل خواهد کرد؟