نوپاها هم روزی بزرگ می‌شوند

اوایل  دهه ۸۰ شمسی بود که سروکله سرویس‌های آنلاین فارسی پیدا شد. کم‌کم چشم کاربران ایرانی اینترنت به سایت‌ها و سامانه‌های آنلاینی روشن شد که به زبان مادری‌شان با آنها ارتباط برقرار می‌کردند. به ‌جز چند مورد، تا آخر این دهه سایت‌های خبری و وبلاگ‌ها یکه‌تاز اینترنت فارسی بودند تا اینکه سروکله ماهیت جدیدی به‌ نام «استارت‌آپ» پیدا شد. از ابتدای دهه ۹۰ سرویس‌های جدید اینترنتی با سرعت زیادی رشد کردند و شبکه‌ای از فعالان این حوزه شکل گرفت که امروز آن را «زیست‌بوم کسب‌وکارهای نوپا» می‌نامیم. زیست‌بومی که در گذشته بیشتر متکی به بچه‌های فنی بود ولی امروز بازیگران مختلفی را در بر می‌گیرد که هر کدام از آنها نقشی حیاتی ایفا می‌کنند؛ از تخصص‌های مختلف در حوزه مدیریت گرفته تا سرمایه‌گذاران خطرپذیر، شتاب‌دهنده‌ها، مربیان، پارک‌ها و مراکز رشد. چرخه‌ای که اگر یکی از قطعات آن بلنگد، کارخانه تولید و رشد استارت‌آپی نیز کند خواهد شد. اگر یک دهه زمان لازم بود تا از اینترنتی با تمرکز صرف بر تولید محتوا به اینترنتی با تمرکز به ایجاد سرویس‌های آنلاین برسیم، تنها چند سال طول کشید تا شاهد پدید آمدن سرویس‌هایی با کاربران چند میلیونی و ارزش‌های چند میلیون دلاری باشیم. در این میان دولت نیز سعی کرد همزمان با رشد این حوزه، پابه‌پای این زیست‌بوم چابک و پرانرژی بدود. اما لختی و کندی آن باعث شد همیشه چند پله عقب‌تر از نیازهای روز حرکت کند و در لحظاتی که خط مقدم این زیست‌بوم نیاز به همراهی و حمایت داشت، نتوانست آنچنان که لازم است همراه مناسبی باشد. اما این روزها سوال مهم‌تری مطرح است: آیا نسل دوم زیست‌بوم کسب‌وکارهای نوپا با همان سرعت و شتاب ابتدای دهه ۹۰ حرکت می‌کند؟ آیا علاوه بر نام‌های مطرح این سال‌ها، شاهد درخشش نام‌های جدیدی در این حوزه بوده‌ایم؟ متاسفانه پاسخ به این سوال خیر است. خیلی‌ها دلیل این مساله را رکود اقتصادی...