رویداد تهلاگ در ۲۰ سالگی جامعه متن‌باز برگزار شد

به گزارش پیوست، برگزاری تهلاگ در دانشگاه امیرکبیر مورد توجه توسعه‌دهندگانی قرار گرفت که برای شنیدن روایت‌های عملی از مهاجرت به Rust، مدیریت تغییر در کد با Codemod، تفاوت‌های عمیق BSD و لینوکس، و نقش اوپن‌سورس در شکل‌دهی به زیرساخت‌های ابری آمده بودند. در کنار ارائه‌های جدی، مسابقه قدیمی «پرتاب سرور»، شبکه‌سازی گسترده و جشن ۲۰ سالگی تهلاگ فضای رویداد را از یک نشست رسمی فراتر برد و به یادآوری دوباره این حقیقت تبدیل شد که جامعه متن‌باز، بیش از هر چیز، یک اجتماع زنده است.

اوپنسورس در خدمت ابر و آینده زیرساخت‌های ابری

اولین ارائه، نگاه مخاطبان را مستقیما به قلب صنعت امروز برد؛ کلود کامپیوتینگ. آیدین طباطبایی، توسعه‌دهنده با مرور ریشه‌های تاریخی پیدایش ابر و نقش پروژه‌هایی مانند AWS و OpenStack، نشان داد چگونه فلسفۀ اوپن‌سورس از همان ابتدا در ساخت زیرساخت‌های کلود تنیده شده است.

طباطبایی با مرور ماجرای ناسا، Rackspace و تولد OpenStack، روی سه اصل مهم این فناوری دست گذاشت: بازبودن کامل کد، معماری پلاگین‌محور و قابلیت مقیاس‌پذیری بالا. او با مثال‌هایی از Nova، Neutron و Swift توضیح داد چگونه یک پلتفرم متن‌باز توانسته این اندازه پیچیدگی را مدیریت و در برابر سرویس‌های عظیم تجاری بایستد.

از مشارکت تا اثرگذاری؛ محمدحسن اکبری و شیوهٔ ورود به جامعه آزاد

محمدحسن اکبری، توسعه‌دهنده لیارا، مخاطبان را با یک موضوع پایه اما حیاتی روبه‌رو کرد: چگونه می‌توان در پروژه‌های متن‌باز مشارکت عملی داشت؟ اکبری مشارکت را چیزی فراتر از «کامیت زدن» تعریف کرد و درباره مسیرهای غیرکدی، مانند مستندسازی، گزارش باگ، بهبود تجربه کاربری و پاسخ‌گویی در انجمن‌ها صحبت کرد. او تجربه‌های شخصی‌اش از همکاری با پروژه‌های بین‌المللی را شرح داد و نشان داد که مشارکت در متن‌باز هم دسترسی می‌خواهد، هم پشتکار، اما مهم‌تر از هر چیز «حضور» و «ارتباط» است.

نظام دوقطبی BSD و Linux؛ روایتی از دو جهان متفاوت

اما ارائه محمد عابدینی، علاقه‌مند به دنیای متن‌باز فقط یک بررسی فنی نبود؛ بازخوانی تاریخچه‌ای بود که خودش بخشی از آن بوده است. او توضیح داد که BSD سیستم‌عامل است و نه صرفا یک کرنل و برخلاف جهان پراکنده لینوکس، با چهار شاخۀ اصلیFreeBSD، NetBSD، OpenBSD و DragonFly یکپارچگی بیشتری دارد. عابدینی با تشریح فلسفه‌های امنیتی OpenBSD، معماری قابل‌اتکا در FreeBSD و ریشه‌های لایسنس BSD در محصولات بزرگی مانند macOS و PlayStation، به مخاطبان نشان داد که این خانواده قدیمی هنوز زنده، مؤثر و در بسیاری از سازمان‌های زیرساختی ایران فعال است. جنبه‌ای که عابدینی بیش از همه بر آن تأکید کرد، پرهیز از تعصب کور بود و گفت: در هیچ جای زندگی تعصب نداشته باشید؛ انتخاب تکنولوژی یعنی انتخاب با عقل، نه تعصب.

جراحی بدون درد و هنر مدیریت تغییر در کد

قاسمی، یکی از فعالان پروژه Codemod، توضیح داد که در پروژه‌های بزرگ، تغییر کد بدون ابزارهای خودکار می‌تواند ریسک‌زا، وقت‌گیر و مستعد خطا باشد. Codemod و ابزارهای مشابه، این روند را قابل‌کنترل‌تر می‌کنند؛ به‌ویژه در پروژه‌هایی با معماری قدیمی یا تیم‌های بزرگ. قاسمی با مثال‌های واقعی و نکاتی از تجربیات شخصی‌اش نشان داد چگونه می‌توان از Codemod برای تغییرات سراسری، مهاجرت کتابخانه‌ها، بازآرایی ساختار پروژه و کاهش Regression استفاده کرد.

از ایده تا انتشار و نقشه راه یک بسته npm

امیر کبیری سنیور فرانتاند انجینییر، مسیری را تشریح کرد که معمولا در ذهن توسعه‌دهندگان ساده‌تر از واقعیت تصور می‌شود: رسیدن از یک ایده کوچک به یک پکیج پایدار در npm. او مراحل شکل‌گیری ایده، طراحی API، استانداردهای مستندسازی، آزمایش، انتشار نسخه‌ها، مدیریت SemVer، و فرایند نگه‌داری بلندمدت را گام‌به‌گام توضیح داد. کبیری خطاب به توسعه‌دهندگان جوان گفت: پکیج فقط کد نیست؛ اعتبار است.

مهاجرت به Rust و روایت یک تغییر پارادایم

وصال ژولانژاد متخصص بک‌اند در آوانتک از تجربه‌های واقعی‌اش در مهاجرت بخشی از سیستم‌ها به Rust گفت. زبانی که این روزها از هسته لینوکس تا سرویس‌های بزرگ ابری، در حال تبدیل‌شدن به انتخابی جدی برای توسعه بک‌اند است. او ریشه‌های این حرکت را در دغدغه‌های امنیت حافظه، کارایی بالا و سادگی مدیریت Concurrency توضیح داد و به این پرسش پاسخ داد که چرا لینوکس به Rust نیاز پیدا کرد؟ ژولانژاد مهاجرت را صرفا بازنویسی کد ندانست، بلکه تغییر فرهنگ توسعه، ابزارها و رویکردهای تیمی معرفی کرد.

امنیت در DevOps و راه‌های کشف آسیب‌پذیری پیش از وقوع فاجعه

مهدی ملاکی کارشناس دواپس توسن، توضیح داد که چگونه ترکیب خودکارسازی، پایپ‌لاین‌های CI/CD و ابزارهای امنیتی می‌تواند جلوی بروز نقص‌های بزرگ را در همان مراحل اولیه توسعه بگیرد. او با مرور ابزارهای شناخته‌شده، روش‌های اسکن، مدیریت آسیب‌پذیری‌ها و اهمیت فرهنگ امنیت در تیم‌ها، تصویری عملی از DevSecOps ارائه داد؛ تصویری که نشان می‌داد امنیت نه یک مرحله، بلکه یک «رفتار» مداوم است.

مسابقه پرتاب سرور، شبکه‌سازی و جشن ۲۰ سالگی

در میان ارائه‌ها، سالن تبدیل شد به صحنه‌ای برای یک سنت قدیمی تهلاگی: مسابقه عجیب اما محبوب «پرتاب سرور». شرکت‌کنندگان با ترکیبی از خلاقیت، مهارت و شوخ‌طبعی وارد رقابت شدند و فضایی ساختند که کمتر در رویدادهای فنی دیده می‌شود.