۹ آبان ۱۴۰۳
چه سرنوشتی در انتظار طرح جویشگر بومی است
نرمش قهرمانانه
تولد موتورهای جستوجو را میتوان یکی از تحولات مهم سالهای پایانی قرن بیستم دانست. تحولی که هرچند مرهون انقلاب اینترنتی بوده اما قدرت محرکه آن در دستان توسعهدهندگان نرمافزاری قرار داشته که با ابزاری به نام خلاقیت روزبهروز بر امکانات و قابلیتهای موتورهای جستوجو اضافه کردهاند؛ از ارائه خدمات مبتنی بر نقشه، متنی و ویدئویی برای کاربران عمومی گرفته تا خدمات تبلیغاتی برای کسبوکارهای مختلف. آنچه اهمیت این موتورهای جستوجو را پررنگتر ساخته، فارغ از موفقیت جهانی نمونههایی همچون گوگل، بینگ و یاهو، امکان دسترسی آنها به بزرگدادههایی است که هرچند با هدف ارائه سرویسهای رفتارمحور به کسبوکارها و نمایش نتایج جستوجوی بهتر طراحی شده اما دغدغههای امنیتی بسیاری برای کشورهای مختلف به همراه داشته است. تا جایی که برخی از آنها با تکیه بر توان فناورانه خود موتورهای جستوجوی بومی کشورشان را راهاندازی کردند و توانستند انحصار این بازار را از دست غولی به نام گوگل خارج کنند. اما چه شد که سودای رقابت با گوگل در دل سیاستگذاران فضای مجازی ایران نیز رخنه کرد، آن هم در دورهای که زیرساختهای فناوری کشور مانند امروز توسعه پیدا نکرده بود؟ عطش خودکفایی اولین بار در سال ۸۹ بود که رضا تقیپور، وزیر وقت ارتباطات، ایده راهاندازی یک موتور جستوجوی بومی را مطرح کرد، آن هم به عنوان جایگزینی برای موتورهای جستوجوی خارجی که به باور او ابزارهایی برای جاسوسی اطلاعات از مردم هستند. در دولت یازدهم، با تشکیل شورای راهبری طرح جویشگر بومی و آغاز فاز مطالعاتی این طرح در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، عزم دولت برای پیگیری این طرح جزم شد. حتی صحبت از در نظر گرفتن بودجه ۱۷۰ میلیارد تومانی برای آن به میان آمد تا با کمک آن و ارائه سرویسهای بومی پرکاربرد در حوزههایی همچون نقشه، خرید، اخبار، ایمیل و گردشگری، به سهم بازار ۳۵ درصدی از بازار جویشگرها در ایران دست پیدا کند. اغلب...