آتشسوزی بندرعباس یک «سونامی قابل پیشگیری» بود
حادثه آتشسوزی گسترده در بندرعباس که منجر به خسارات مالی و زیستمحیطی قابل توجهی شد،…
۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۶ دقیقه
سم آلتمن، مدیرعامل اوپنایآی، زمانی از رابطهاش با مایکروسافت به عنوان «بهترین همکاری عرصه فناوری» یاد میکرد. ارتباطی نزدیک میان یک استارتآپ نوآور غولی کهنهکار که هم منابع کافی را برای اوپنایآی فراهم کرد و هم مایکروسافت را به یکی از پیشتازان موج جدید فناوری بدل ساخت. اما به نظر میرسد که رابطه این دو شرکت به دلیل اختلافات روز افزون میان رهبران دو شرکت با چالشهایی مواجه است و بهترین همکاری عرصه فناوری رو به افول است.
به گزارش پیوست به نقل از والاستریت ژورنال، مدیرعاملان دو شرکت بیش از پیش برسر مقدار توان رایانشی که مایکروسافت در اختیار اوپنایآی میگذارد به اختلاف خوردهاند.
براساس همکاری چندساله این دو شرکت، اوپنایآی مدلهای پیشرفته خود را در اختیار مایکروسافت میگذارد و این شرکت نیز توان رایانشی لازم را در اختیار شرکت تحت رهبری آلتمن قرار میدهد. از سوی دیگر گزارش والاستریت ژورنال میگوید این دو شرکت برسر میزان دسترسی مایکروسافت به مدلهای پیشرفته اوپنایآی که به گفته افراد مطلع به زودی به هوشی در سطح انسانی دست پیدا میکنند، اختلاف دارند.
افزون بر این ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، به دنبال افزایش فروش بخش هوش مصنوعی است و میخواهد ابزاری به نام Copilot که رقیبی برای ChatGPT محسوب میشود را تقویت کند. این شرکت سال گذشته یکی از رقبای آلتمن را برای ساخت مدلهای اختصاصی برای مایکروسافت استخدام کرده تا وابستگی به اوپنایآی را کاهش دهد.
با این حال اگرچه این گزارشها حاکی از تلاش دو شرکت در مسیر آیندهای مستقل است، اما هردوی آنها همچنان اهرم قدرت بزرگی در قبال یکدیگر دارند و علاوه بر این در لحظه مهمی از رقابت جهانی هوش مصنوعی قرار داریم.
افراد مطلع میگویند، مایکروسافت در عمل میتواند جلوی تغییر ساختار اوپنایآی به عنوان یک شرکت سودمحور را بگیرد. اگر تغییر ساختار تا آخر سال جاری میلادی انجام نگیرد، اوپنایآی ممکن سات دهها میلیارد دلار سرمایه را از دست بدهد. با این حال افراد مطلع میگویند مایکروسافت در حال حاضر تهدیدی در این باره نکرده است.
در سوی دیگر، افراد مطلع میگویند که هیات مدیره اوپنایآی این قدرت را دارد که براساس بندی از قرارداد میان دو شرکت، جلوی دسترسی مایکروسافت را به پیشرفتهترین فناوریهای اوپنایآی بگیرد. به گفته برخی از افراد، مقامات اوپنایآی در طول یک سال گذشته به احتمال چنین اقدامی اشاره کردهاند.
همکاری نادلا و آلتمن پس از یک دیدار اتفاقی در تابستان سال ۲۰۱۸ در راهروی کنفرانس بانک سرمایهگذاری Allen & Co. در سان ولی ایالات آیداهو آغاز شد. آلتمن سه سال قبلتر از آن شرکت عامالمنفعه اوپنایآی را با هدف ساخت هوش مصنوعی عمومی یا AGI راهاندازی کرده بود
آلتمن در یک مکالمه پنج دقیقهای به نادلا گفت که استارتآپ او که در آن دوران هنوز عامالمنفعه بود به دنبال «جذب مقدار زیادی پول است.»
یک سال پس از این دیدار، مایکروسافت یک میلیارد دلار در اوپنایآی سرمایهگذاری کرد.
این سرمایهگذاری به مایکروسافت اجازه داده تا به صورت انحصاری به فناوری اوپنایآی دسترسی پیدا کند و همچنین این شرکت به ارائه دهنده انحصاری زیرساخت ابری اوپنایآی تبدیل شد. اما در نوامبر سال ۲۰۲۲ بود که اوپنایآی اولین محصول پرطرفدار خود یعنی ChatGTP را روانه بازار کرد و انفجار هوش مصنوعی مولد شکل گرفت.
عرضه این ابزار و قابلیتهای تولید متن خارقالعاده آن باعث شد تا غولهایی همچون متا و گوگل نیز برنامههای آینده خود را تغییر دهند. همکاری با اوپنایآی باعث شد تا مایکروسافت از یک شرکت کهنهکار فناوری به پیشتازی در موج جدید هوش مصنوعی تبدیل شود و به مدل کوتاهی ارزشمندترین شرکت جهان باشد.
از این رو رابطه مستقیم آلتمن و نادلا تقویت شد و حتی کارکنان برای سرعت بخشیدن به امور مربوط به مایکروسافت به آلتمن مراجعه میکردند.
در اوایل سال ۲۰۲۳، مایکروسافت ۱۰ میلیارد دلار دیگر در اوپنایآی سرمایهگذاری کرد، قراردادی که به اوپنایآی اجازه داد برای آموزش مدلهای جدیدش از مایکروسافت دیتاسنتر اجاره کند. سال گذشته، زمانی که آلتمن برای مدت کوتاهی توسط هیات مدیره اوپنایآی اخراج شد نیز نادلا پیشنهاد استخدام به او داد.
با اینکه در داخل اوپنایآی این اتفاق یک وقفه کوچک محسوب میشد اما از نگاه نادلا این حادثه نشان داد که شرکتش باید جای پای خود را سفتتر کند.
نادلا بدون اطلاع آلتمن به دنبال استخدام مصطفی سلیمان، یکی از سه همبنیانگذار گوگل دیپمایند، از آزمایشگاههای رقیب اوپنایآی، رفت. مایکروسافت در اوایل سال ۲۰۲۴ و در چندین جلسه از جمله در نشست داووس سلیمان را به عنوان نماینده خود معرفی کرد.
افراد مطلع میگویند، سازنده ویندوز مبلغ ۶۵۰ میلیون دلار برای استخدام سلیمان و همکارانش در استارتآپ Inflection پرداخت کرد و سلیمان مشغول به ساخت یک مدل بزرگ زبانی شد که قرار بود با پیشرفتهترین مدل عمومی اوپنایآی تا آن زمان یعنی GPT-4 رقابت کند.
به گفته افراد مطلع، این پروژه آغاز خوبی نداشت. روند اولیه نشان داد که ساخت مدلی همتراز مدلهای اوپنایآی دشوارتر از انتظار آنها است و از این رو مایکروسافت وابستگی خود به اوپنایآی را تمدید کرد.
افراد مطلع میگویند در یکی از حوادث بحث برانگیز میان شرکت، سلیمان در یکی از جلسات مربوط به اشتراکگذاری دارایی ذهنی در حضور مدیران ارشد آن زمان اوپنایآی از جمله میرا موراتی که حالا از این شرکت جدا شده است سر وکلای این استارتآپ داد میزند.
یکی از موضوعاتی که باعث تنش میان دو شرکت شده بود، توسعه آن دسته از مدلهای اوپنایآی است که هوشی شبیه به انسان دارند. توافق بین دو شرکت به هیات مدیره اوپنایآی اجازه میدهد تا پس از ساخت موفق این دسته از مدلها، رابطه میان دو شرکت را تغییر دهد. آلتمن میگوید اطمینان دارد که تیم تحت رهبری او به زودی میتوانند به این هدف دست پیدا کنند.
افراد مطلع میگویند مذاکرهکنندگان مایکروسافت در یک جلسه به اوپنایآی اعلام کردهاند که فناوری فعلی به هیچ عنوان نزدیک به چنین سطحی نیست. نادلا نیز طی پادکستی در ماه فوریه ایده تحقق هوش مصنوعی عمومی را رد کرده و آن را یک سنجه غیرمعقول عنوان کرد.
افراد مطلع میگویند که مدیران اوپنایآی از این موضوع شوکه شدند.
این در حالی است که اوپنایآی خواستار توان رایانشی بیشتری از مایکروسافت است و میخواهد به پیشرفتهترین چیپها دسترسی داشته باشد. مایکروسافت به اوپنایآی اعلام کرده که هرچه درتوان دارد را در اختیار این شرکت گذاشته و پس از این محدودیتهای انحصار توان رایانشی نیز کاهش یافت.
مایکروسافت همچنین تابستان سال گذشته از اینکه اوپنایآی با سرعت کمی کد مربوط به مدلهای پیشرفته استدلالگر خود را در اختیار شرکت میگذارد، عصبانی بود. افراد مطلع میگویند که اوپنایآی به زمان بیشتری برای درک توانمندیهای مدل نیاز داشت.
در نتیجه همین تحولات، گزارش والاستریت ژورنال میگوید که نادلا و آلتمن کمتر از گذشته به یکدیگر پیام میدهند و بیشتر در جلسات هفتگی با یکدیگر صحبت میکنند.
همچنین به گفته افراد مطلع، مایکروسافت و اوپنایآی در حال مذاکره برای یک پروژه بلندپروازانه دیتاسنتری بودند اما غول فناوری پس از اخراج کوتاه آلتمن این مذاکرات را به حالت تعلیق درآورد.
شاید همین مساله باعث شد که در ماه ژانویه شاهد حضور آلتمن در کنار دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، ماسایوشی سان، مدیرعامل سافتبنک ژاپن و لری الیسون، همبنیانگذار اوراکل، باشیم که در کنار هم از یک طرح بلندپروازانه ۵۰۰ میلیارد دلاری برای توسعه زیرساخت ابری خبر دادند. این پروژه که استارگیت نام دارد درست شبیه به همان چیزی است که آلتمن امیدوار بود با همکاری نادلا به آن دست پیدا کند.