مدلهای زبانی بزرگ فارسی؛ اهرم توسعه هوش مصنوعی ایرانی
اگر به عمق تاروپود تاریخ ایران نگاهی بیندازیم، تعدادی گنج ارزشمند را به چشم میبینیم…
۶ اردیبهشت ۱۴۰۴
۶ اردیبهشت ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۵ دقیقه
روبین لی، بنیانگذار بایدو، در کنفرانس توسعهدهندگان این شرکت به عزیز کرده هوش مصنوعی چین تاخت و اعلام رکد که تقاضا برای مدلهای متنی مانند آنچه توسط دیپسیک توسعه یافته، در حال کاهش است. او در سخنان خود بر محدودیتهای مدل محبوب R1 از دیپسیک تاکید کرد و گفت اگرچه توسعه دهندگان جهانی این مدل را تحسین میکنند اما هوش مصنوعی دیپسیک بیشتر برای وظایف متنی طراحی شده و دچار «توهمات» بیشتری میشود، سرعت پایینتری دارد و هزینههای بالاتری نسبت به دیگر مدلهای چینی به بار میآورد.
به گزارش پیوست به نقل از فایننشال تایمز، لی معتقد است که میدان رقابت هوش مصنوعی با سرعت زیادی در حال تغییر است و به گفته او «بازار مدلهای متنی در حال کوچکتر شدن است.»
لی در حالی این سخنان را مطرح میکند که بایدو از دو مدل چندوجهی جدید به نامهای Ernie 4.5 Turbo و X1 Turbo رونمایی کرده است. این مدلها نه تنها امکان کار با متن را دارند، بلکه از توانمندیهای صوتی، تصویر و ویدئویی نیز پشتیبانی میکنند.
لی معتقد است که در میدان رقابت هوش مصنوعی که همواره در حال تغییر است، مدلهای قدرتمند جدیدی به طور مداوم وارد بازار میشوند. از این رو شرکت بایدو نیز با معرفی مدلهای جدید خود در تلاش است تا جایگاه خود به عنوان پیشگام هوش مصنوعی چین را از دیپسیک پس بگیرد.
گفتنی است که عرضه مدلهای دیپسیک به صورت متنباز و رایگان در میان کاربران باعث شد تا چنیدن شرکت از جمله بایدو سیستم اشتراکی خود را رها کنند و برای نفوذ در میان کاربران، آنها نیز رویکرد متنبازی همانند دیپسیک را در پیش گیرند. این شرکت مجبور شد سرویس اشتراکی چتبات خود را کنار گذاشته و مدلهایش را به صورت متنباز در اختیار توسعهدهندگان قرار دهد.
با وجود انتقادات لی از دیپسیک، بایدو همچنان مدلهای این رقیب را در پلتفرم سازمانی Qianfan و همچنین در خدمات نقشه و جستجوی خود ادغام کرده است. این موضوع نشاندهنده واقعگرایی بایدو در بهرهگیری از بهترین فناوریهای موجود در بازار است.
چارلی دای، معاون پژوهشی شرکت تحقیقاتی فورستر، میگوید معرفی مدلهای جدید بایدو میتواند سرعت پذیرش هوش مصنوعی در صنایع چین را افزایش دهد و این مدلها همچنین در زمینه کاهش موانع برای توسعهدهندگان و تشدید رقابت با سایر بازیگران بزرگ مانند علیبابا، هواوی و تنسنت نقش مهمی دارند. انتشار این خبر باعث شد سهام بایدو در بورس هنگکنگ بیش از ۴ درصد افزایش یابد.
با این حال شرکت دیپسیک نیز طبق گزارشهای پیشین روند توسعه مدلهای بعدی خود یعنی R2 و V4 را با سرعت بیشتری پیگیری میکند و انتظار میرود که زودتر از آنچه انتظار میرفت شاهد نسل بعدی مدلهای این شرکت باشیم. این استارتآپ پس از موفقیت مدل R1 در ژانویه، به عنوان پیشتاز مدلهای زبانی بزرگ چین شناخته میشود و بنیانگذار آن به یکی از چهرههای مهم میهنپرستان این کشور تبدیل شده است.
اما بایدو نخستین شرکت چینی است که توانست پاسخی بومی برای ChatGPT توسعه دهد و این شرکت در ماه مارس ۲۰۲۳ چتبات خود به نام Erniebot را در اختیار کاربران گذاشت. به همین دلیل عجیب نیست که لی و شرکتش نگران جایگاه از دست رفته خود به عنوان پیشتاز هوش مصنوعی و قهرمان ملی در مواجهه با مدلهای آمریکایی باشند.
با وجود موفقیت اولیه، چتباتهای Doubao از شرکت بایتدنس و مدلهای دیپسیک در ادامه از نظر محبوبیت از بایدو پیشی گرفتند. در نتیجه، بایدو امسال پس از استقبال محدود از خدمات اشتراکی، مدلهای خود را به صورت متنباز عرضه کرد.
بایدو همچنین در روز جمعه اپلیکیشن جدیدی به نام Xinxiang را معرفی کرد که به رقابت با اپلیکیشنهایی مانند Quark از علیبابا و محصولات استارتآپهایی نظیر Manus AI میپردازد. علاوه بر این، بایدو از ساخت یک خوشه پردازشی بزرگ متشکل از ۳۰ هزار تراشه Kunlun P800 خبر داده است که توسط شرکت طراحی نیمههادی زیرمجموعهاش تولید شده و طبق گفته شرکت میتواند از آموزش چندین مدل مشابه دیپسیک پشتیبانی کند.
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، سامسونگ سه سال تامین تراشههای منطقی مورد نیاز برای Kunlun را پیشاپیش به بایدو فروخته است، گرچه ادامه این همکاری به دلیل کنترلهای صادراتی جدید آمریکا ممکن است با چالشهایی روبهرو شود. روبین لی همچنین در صحبتهای خود تاکید کرد که توسعهدهندگان نیازی به نگرانی درباره کمبود توان پردازشی نخواهند داشت.
با وجود شگفتیساز شدن شرکتهای چینی و به ویژه دیپسیک در عرضه مدلهای قدرتمند و کمهزینه، شرکتهای بزرگ آمریکایی و استارتآپهایی همچون اوپنایآی همچنان پیشتازی صنعت را در اختیار دارند. شرکت اوپنایآی به تازگی از دو مدل استدلالگر جدید رونمایی کرده است تا فاصله خود را با مدل R1 دیپسیک بیشتر کند. اما از جمله تاثیرات مهم موفقیت دیپسیک که هم در آمریکا و هم در چین شاهدش بودیم، جلب توجه فعالان این عرصه به رویکرد متنباز بود و باعث شد شرکتهایی که پیشتر روی عرضه اختصاصی و فضای بسته تاکید داشتند به ناچار بخشی از توجه خود را معطوف مدلهای متنباز کنند.
علاوه بر تاثیری که دیپسیک در داخل چین و بر شرکتهایی همچون بایدو داشت، شرکت اوپنایآی در آمریکا که به عنوان مهمترین فعال بخش هوش مصنوعی شناخته میشود نیز به تازگی اعلام کرده که قرار است مدل جدیدی را به صورت متنباز در اختیار توسعه دهندگان بگذارد. این شرکت همچنین در اعترافی کم سابقه اعلام کرد که مسیر اشتباهی را در حوزه مدلهای متنباز در پیش گرفته است.