نبرد اینشورتک‌ها و بیمه مرکزی

در چند سال اخیر، شرکت‌های بیمه‌ آنلاین که حالا آنها را به نام اینشورتک می‌شناسیم، فرایندهای خرید بیمه و استعلام آن را برای ما کاربران نهایی ساده‌تر کرده‌اند و حذف بیمه‌نامه فیزیکی، امکان مقایسه راحت‌تر، مشاهده مزایا و گزینه‌هایی که هر یک از شرکت‌های بیمه‌ای دارند نیز مزید بر علت شده که خیلی از ما از خدمات اینشورتک‌ها استفاده کنیم؛ اتفاقی که اکنون بعد از چندین سال اینشورتک‌ها را هم به سطحی از بلوغی رسانده‌ است.

اما به نظر می‌رسد این سطح از بلوغ همچنان با نقاط ضعف زیادی همراه است که با بزرگ‌تر شدن شرکت‌های بیمه‌ای آنلاین و بیشتر شدن سهم بازارشان نمود بیشتری یافته و توجه رگولاتور را نیز بیش از پیش به خود جلب کرده است.

گرچه گردش مالی این شرکت‌ها در مقایسه با بخش سنتی و سهم کارگزاری‌ها بسیار کمتر است اما همین اعداد هم حالا به رقم چشمگیری رسیده‌ و به قانون‌گذار اجازه مداخله داده است.

در واقع حتی اگر فرض را بر یک تا سه درصد خریدار شدن استعلام‌گیرندگان از اینشورتک‌ها بگذاریم هم میزان گردش مالی استارت‌آپ‌های بیمه‌ای آنلاین جالب توجه شده است و می‌تواند در صنعت بیمه تاثیرگذار باشد.

اما نکته حائز اهمیت اینجاست که این پول که تاکنون در اختیار کارگزاری‌های سنتی و در نظارت مستقیم بیمه مرکزی بوده، اکنون به گفته بیمه مرکزی، از تزریق و تاثیر در صنعت بیمه دور مانده و قانون‌گذار را نگران کرده است.

به باور فعالان بیمه مرکزی، استارت‌آپ‌های بیمه‌ای همچنان نتوانسته‌اند خواسته‌های بحق آنها از جمله تسویه‌حساب به‌موقع، تزریق پول در صنعت، توزیع و تسهیم را عادلانه اجرا کنند و با اینکه نام خود را اینشورتک گذاشته‌اند خبری از مکانیسم‌های فناوری در این میان نبوده است.

اگر صادقانه‌تر به ماجرا نگاه کنیم هم بیمه مرکزی پربیراه نمی‌گوید، اما در این مسیر اشتباه شرکت‌های بیمه‌ای که در ابتدا و به خاطر گرفتن سهم بازار بیشتر اینشورتک‌ها را به قراردادهای عجیب‌وغریب و پرمزایا عادت دادند نیز قابل اغماض نیست. در اصل به نظر می‌رسد هر دو طرف ماجرا اشتباه کرده‌اند و حالا هیچ کدام حاضر نیستند به اصلاح فرایندهای خود تن دهند.

بیمه مرکزی معتقد است پول‌های استارت‌آپ‌های آنلاین بیمه به صنعت بیمه تزریق نمی‌شود و هیچ‌یک از اینشورتک‌ها نیز خود را موظف به پاسخگویی دراین‌باره نمی‌بینند.

حالا نگرانی بیمه مرکزی که نگرانی بحقی هم به نظر می‌رسد این است که در نهایت، ریسک‌های صنعت بیمه از سوی فعالان همین صنعت پوشش داده می‌شود و اگر این روند به‌درستی طی نشود، گرچه در ابتدا ممکن است استارت‌آپ‌ها و برخی نمایندگان بیمه از این روند سود ببرند، اما در نهایت نه‌تنها اینشورتک‌ها ضعیف‌تر می‌شوند بلکه صنعت بیمه که باید مرتب به آن پول تزریق و در آن سرمایه‌گذاری شود نیز به شکست برخواهد خورد. شکستی که یک به یک کاربران نهایی هم از آن مصون نمی‌مانند.

حالا به این وضعیت تغییر مدام مدیران کلیدی بیمه مرکزی را هم اضافه کنید؛ در واقع تغییرات پی‌در‌پی مدیران کل بیمه مرکزی باعث شده است هربار که این سازمان بخواهد موضوعی را با شرکت‌های فناور بیمه یا اینشورتک‌ها پیگیری و رفع کند، با تغییر در رویکردها و تغییر در معادلات مواجه شود و کاری از پیش نرود.

و اتفاق نگران‌کننده اخبار پشت ماجرای صدور بیمه از سمت برخی اینشورتک‌هاست که نه‌تنها در آن خبری از توزیع عادلانه صدور بیمه‌نامه‌ها بین نمایندگان بیمه در سرتاسر کشور نیست، بلکه تعویق در تسهیم پرداخت سهم بیمه‌ها نیز به آن افزوده شده که زمان آن به یک سال هم می‌رسد. موضوعی که بیمه مرکزی آن را برای صنعت بیمه دارای ریسک فراوان و عواقب جبران‌ناپذیر می‌داند.

واقعیت این است که شرایط بازار بیمه در ایران تغییر کرده است که هم شامل ظهور بازیگران جدید می‌شود و هم قواعد جدیدی را می‌طلبد. وضعیت تازه، تعادل قدیمی در این بازار را بر هم زده و به نظر می‌رسد اگر قرار است دوباره تعادل برقرار شود، باید تمامی بازیگران و تنظیم‌گران، قواعد جدید را یاد بگیرند، به آن احترام بگذارند و به جای تمرکز بر سودهای کلان اما کوتاه‌مدت، به آینده این صنعت توجه نشان دهند.

در آخر باید منتظر ماند و دید در نهایت استارت‌آپ‌ها زیر بار نرخ جدید استعلام می‌روند یا بیمه مرکزی با تغییراتی که هرساله از سر می‌گذراند، این بار هم به رویکردی موقتی برای رفع چالش‌های استارت‌آپ‌‌ها تن می‌دهد؟