پرونده‌ای درباره فناوری و بحران؛ زنگ‌ها به صدا درمی‌آیند

لورن اولامینا قهرمان رمان «حکایت بذرپاش» در کالیفرنیای دیستوپیایی سیر می‌کند که بر اثر خشکسالی ویران شده. او و همراهانش با تکیه بر هوش و نبوغ خود راه بقا را انتخاب می‌کنند: آنها کاری می‌کنند که آسیاب‌های بادی انرژی تولید کنند. سراغ زمین‌ها می‌روند و با مهندسی سبب می‌شوند جوانه‌ها از خاک خشک سر بربیاورند. این تصویر که اکتاویا ای. باتلر در رمان علمی‌تخیلی خود در سال ۱۹۹۳ نشان‌مان می‌دهد، حالا دیگر خیالی نیست و واقعی‌ می‌نماید؛ از پیشرفت فناوری تا شعله‌هایی که جنگل‌ها را در خود می‌سوزانند و سیل‌هایی که شهرها را با خود می‌برند. از پشت دود سیاه غلیظ یا شیشه‌های درهم‌شکسته این سوال پررنگ‌ و پررنگ‌تر می‌شود که آیا فناوری می‌تواند در برابر فجایع محیط‌زیستی، تغییرات اقلیمی و جنگ‌هایی که انگار هرگز پایان نمی‌یابند، حامی ما باشد؟ پهپادها که زمانی نشانه افراط و تفریط اهالی سیلیکون‌ولی بودند، حالا در برخی از کشورها مثل پروانه‌های فلزی بالای سر ما پرواز می‌کنند، نقشه نقاط آتش‌سوزی را می‌کشند و بازماندگان را شناسایی می‌کنند. از طرف دیگر خانواده‌ها در خانه‌های نیمه‌مخروب یا پناهگاه‌های موقت، سعی می‌کنند از اینترنت استفاده کنند یا خبر از حال خود بدهند. در این میان شکاف دیجیتالی بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود: برخی در خاموشی اطلاعات سرگردان می‌مانند و برخی دیگر در پناه سهولتی الگوریتمیک، بحران را از سر می‌گذرانند. در این پرونده نقش فناوری‌های نوظهور در فجایع و بحران‌های طبیعی را بررسی می‌کنیم، نگاهی به عملکرد شرکت‌ها و استارت‌آپ‌ها می‌اندازیم و بازار جهانی و وضعیت سرمایه‌گذاری این حوزه را از نظر می‌گذرانیم. همچنین نظرهای متخصصان درباره وضعیت پیشرفت فناوری‌های مخصوص بحران را می‌خوانیم و در نهایت تحلیل منتقدان را مطرح می‌کنیم.