خرید در همه حال

از دیرباز تا به امروز امر خرید از اجزای جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره مردمان در هر کجای جهان به ‌شمار می‌رفته است. در روز و روزگارانی پیش از این، خرید آداب و رسومی ویژه داشت. زمانی می‌گرفت و قراری طلب می‌کرد. از زنبیل‌های قرمز و حصیری گرفته که ستاره بی‌رقیب هر خریدی بودند تا لیست‌هایی که کف دست یا بر تکه کاغذهای دم دستی نوشته می‌شد، همه و همه از آیین آمادگی برای آغاز سفری به شمار می‌رفتند که خرید نام می‌گرفت. حالا اما نه اینکه خرید بی آیین شده باشد که مختصات آن تغییر یافته است. مختصاتی که به تناسب تمام تغییراتی که حضور فناوری‌های نوین ارتباطی بر شکل و شمایل زندگی روزمره بار کرده است، قابل توصیف می‌شود. معنای خرید؛ آنچه گذشت پیوند عمیق امر خرید با زندگی روزمره آن را آنچنان طبیعی جلوه می‌دهد که شاید به سختی بتوان به عنوان موضوعی برای مطالعه برشمردش. از این روست که گستره توجه اندیشمندان اجتماعی به این مقوله از سابقه‌ای چندان طولانی برخوردار نبوده و به همین سه دهه اخیر میلادی بازمی‌گردد1. درست همان زمانی که به نظر می‌رسید خرده‌فروشی‌ها باید رخت از خیابان‌ها ببندند و جای پایی برای فروشگاه‌های بزرگ فراهم آورند، همان زمانی بود که مورخان و جامعه‌شناسان به مطالعه خرید و در واقع چرایی و چگونگی گسترش فروشگاه‌های بزرگ در شهرهای مرکزی توجه نشان دادند. از آن زمان به بعد بود که امر خرید به عنوان مساله‌ای قابل مطالعه مورد توجه اندیشمندان و جامعه‌شناسان جامعه جدید قرار گرفت. کاظمی (۱۳۸۷) رویکردهای موجود در مطالعات خرید را به سه دسته تقسیم کرده‌ است که از سنت جامعه‌شناسی رسمی تا سنت انتقادی و مطالعات فرهنگی را در بر می‌گیرد. در سنت جامعه‌شناسی رسمی برای خریدار و در واقع امر خرید ضرورتی اقتصادی متصور شده ‌است که با ضرورت‌های حیاتی و ملاحظه بی‌حد و حصر به قیمت و کیفیت صورت...