۱۰ آذر ۱۴۰۳
چگونه اخبار ما را در خود غرق کرد
کمی آهستهتر دانا… کمی آهستهتر رد شو*
سرآغاز: زندگی در جهانی که حالا از بُن جان با کثرت و تنوعی که حاصل حضور همهجا حاضر فناوریهای ارتباطی و شبکههای اجتماعی است آمیخته شده، شکلی دارد که توصیفش نیازمند منطقی از همین جنس است. شاید تلاش برای رعایت همین منطق است که جهان امروز را با پسوندهایی چون اطلاعاتی یا ارتباطی عجین میکند. حالا دیگر سخن از حیرت ما از مواجهه با این جهان نیست که گویی چنان به این حیرتهایی که حالا روزمره مینماید خو گرفتهایم که اگر نباشد جای تعجب است؛ امروز ورای چنین حیرتی باید بیطرفانه به توصیف وضعیتی بپردازیم که اکنون ماست و با احتیاط از پیامدهایی بگوییم که این وضعیت جدید، درهم تنیده با آن است. آنچه هسته مرکزی این نوشته را تشکیل میدهد اشاره به یکی از همین پسوندهایی دارد که جهان جدید با آن شناخته میشود: جهان اطلاعاتی. جهانی که با جریان آزاد و فراگیر اطلاعات شناخته و توصیف میشود. هدف از نگارش این چند خط نیز توصیف جوانبی از پیامدهای این گردش سیال اطلاعات است. جهان تشدید شده تاریخ هنر تاریخ تلاش هنرمندان است برای بازسازی آنچه در واقعیت وجود دارد. از تحولاتی که حضور رنگ و کشف پرسپکتیو در نقاشی آغازگر آن بود و با تولد عکاسی و سینما ظاهراً به اوج خود رسیده بود. اما حالا دیگر سخن از بازنمایی واقعیت بیرونی در انواع گوناگون تصویر نیست که فناوریهای دیجیتالی از تولد پدیدهای خبر دادهاند که نه تنها واقعیت که حاد یا تشدیدشده آن به شمار میرود. واقعیت مشدد نه احساس نزدیکی به واقعیت بیرونی که بازسازی دوباره آن است. اما مساله این نوشتار نه مطالعه اشکال و ساز و کار واقعیتهای مجازی که تاکید بر وضعیتی است که نه تنها واقعیت که تمام وجوه زندگی روزمره این روزهای ما را مشدد کرده است. گستره اخبار و اطلاعات، که حداقل در یک دهه گذشته سوار بر ابزارهایی چون...