دسترسی و شنود غیرقانونی در حقوق کیفری سایبری چه معنایی دارد
جرم همیشه جرم است
۸ دی ۱۳۹۵
زمان مطالعه : ۸ دقیقه
شماره ۴۱
تاریخ بهروزرسانی: ۳ آبان ۱۳۹۸
متنی که پیش رو دارید، بخشی از پایاننامه حسام ایپکچی، با عنوان حقوق کیفری سایبر در کنوانسیون بوداپست است که در دانشگاه تهران مرکزی و برای دوره کارشناسی ارشد حقوق بینالملل در دانشگاه آزاد تهران مرکز نوشته شده. ایپکچی در این بخش از پایاننامه خود، به حقوق کیفری اختصاص سایبری (یعنی بررسی موردی جرائم این حوزه) پرداخته و با تقسیم جرائم به دو بخش جرائم علیه محرمانگی و تمامیت دادهها و جرائم مرتبط با رایانه، این جرائم را مرور کرده است. آنچه در ادامه به عنوان اولین بخش از درسنامههای حقوق فناوری اطلاعات در بخش حقوقی ماهنامه پیوست خواهید دید، توضیحات نگارنده درباره دو جرم دسترسی غیرقانونی و شنود غیرقانونی است.
اصطلاح «دسترسی غیرقانونی» جرم مهمی است که تهدیدات خطرناک و تعرضات علیه امنیت از قبیل محرمانه بودن، تمامیت و دسترسپذیری سیستمها و دادههای رایانهای را شامل میشود. بنابراین صرف تعرض غیرقانونی، یعنی «نفوذ غیرمجاز» یا تجاوز به حریم رایانه باید غیرقانونی تلقی شود. این جرائم میتوانند موانعی را در کاربری قانونی دستگاهها و دادهها ایجاد کنند یا تغییر و تخریبی را که با هزینههای زیاد قابل بازسازی هستند به وجود آورند. بدیهی است چنین تجاوزهایی میتواند باعث دسترسی به دادههای محرمانه نظیر گذرواژهها، اطلاعات راجع به سیستمهای هدف یا حتی تشویق نفوذگرها به ارتکاب اشکال خطرناکتری از جرائم مرتبط با رایانه، نظیر کلاهبرداری یا جعل رایانه شود. دسترسی غیرمجاز جرمی است که عموماً توسط افراد برنامهنویس و متخصص در علوم رایانهای ارتکاب مییابد و در میان جرائم رایانهای از جمله جرائم رایانهای محض تلقی میشود. در تقسیمبندیهای سنتی از جرائم، میتوان آن را از زمره جرائم علیه اموال برشمرد. همچنین جرمی است عمدی، آنی، مطلق، غیرمشهود. عنصر مادی این جرم ناظر به افعال مثبت است. از آنجا که دسترسی غیرمجاز، در ارتکاب بسیاری از جرائم رایانهای (خصوصاً جرائم رایانهای محض) دارای تاثیر و نقش بوده، بهعنوان جرمی مادر یا زاینده، معروف است. دسترسی غیرقانونی در ماده 2 کنوانسیون بوداپست اینگونه مورد بحث قرار میگیرد: «هر یک از اعضا باید به گونهای اقدام به وضع قوانین و مقررات کند که در صورت لزوم بر اساس نیازهای حقوق داخلی خود، هر نوع دسترسی عمدی بدون حق به تمام یا قسمتی از سیستم رایانهای را یک فعل مجرمانه تلقی کند. این اعضا میتوانند مقرر دارند که این جرم در اثر تعرض به اقدامات امنیتی با قصد دسترسی به دادههای رایانهای یا دیگر مقاصد ناروا یا نسبت به سیستم رایانهای که با سیستم رایانهای دیگری در ارتباط است، محقق میشود.» بنابراین موثرترین ابزار پیشگیری از دسترسی غیرمجاز میتواند بهکارگیری و توسعه اقدامات امنیتی باشد....
شما وارد سایت نشدهاید. برای خواندن ادامه مطلب و ۵ مطلب دیگر از ماهنامه پیوست به صورت رایگان باید عضو سایت شوید.
وارد شویدعضو نیستید؟ عضو شوید