۹ مهر ۱۴۰۳
رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال:
در فضای مجازی محرمانگی معنا ندارد
با وجود تاکیدات همیشگی مقامات کشور بر لزوم بومیسازی محتوای دیجیتال، آنگونه که آمارهای اعلامی خود وزیر ارتباطات هم نشان میدهند هنوز بیش از ۵۸ درصد محتوای مورد استفاده کاربران ایرانی، محتوای خارجی است. با این حال وزیر وعده داده تا پایان دولت یازدهم سهم محتوای تولید داخل ۵۰ درصد میشود. هرچند سرمایهگذاریهای خوبی هم در این زمینه صورت گرفته و از سهم دو درصدی اعتبارات فناوری اطلاعات در کل بودجه عمومی کشور در سال گذشته ۲۳ درصد صرف بخش خدمات و تولید محتوا شده است، با این وجود به نظر میرسد هنوز موانع بسیاری بر سر راه توسعه و ساماندهی این بخش و جذب مخاطب برای آن وجود دارد؛ موانعی از جمله عدم جذابیت محتوای بومی و بیاعتمادی کاربران به استفاده از پلتفرمهای داخلی. برای درک این موانع و راهکارهای مقابله با آنها به سراغ مرتضی موسویان رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال رفتیم؛ مرکزی که به گفته خود موسویان مسئولیت تنظیم مقررات و اعطای مجوز فعالیت برای کسب و کارهای دیجیتال و تولید محتوا در همه زمینهها از جمله تولید نرمافزار و اپلیکیشن را بر عهده دارد و برنامههای متعددی را برای ساماندهی فضای مجازی و محتوای آن از طریق ارتقای سواد رسانهای مردم در نظر گرفته است.
یکی از برنامههای مهم مرکز فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همایش سواد رسانهای و مسئولیت اجتماعی است. هدف مرکز از برگزاری این همایش چیست؟ با توجه به پژوهش انجامشده در سطح ملی یکی از ضعفهای عمده کشور فقدان سواد رسانهای است. پژوهشهای کشورهای توسعهیافته نیز نشان میدهد بین ارتقای سواد رسانهای و تولید ناخالص داخلی هر کشور ارتباط مستقیمی وجود دارد. ما برای اولین بار همایش سواد رسانهای و مسئولیت اجتماعی را برگزار میکنیم. علت تاکید ما بر مسئولیت اجتماعی این است که با توجه به ویژگیهای خاص فضای مجازی و حاکم شدن پارادایمهای جدید، باید نسبت به قواعدی که برای دغدغههای جدید وجود دارد دقت نظر داشته باشیم. از گذشته برای آثار مکتوب ممیزی پیش از نشر اعمال میشود اما در مواجهه با محتوای دیجیتال و با در نظر گرفتن اینکه در فضای مجازی، واسطهای بین تولیدکننده و مخاطب وجود ندارد، نمیتوانیم قواعد مربوط به پارادیم گذشته را به شرایط جدید تعمیم دهیم. در نبود واسطه، نقش مخاطب به عنوان بازیگر اصلی در حد تولیدکننده ارتقا مییابد. قاعده، با یک تعامل تعریف میشود. برخلاف گذشته که از زاویه دید واسطهها به موضوعات نگاه میکردیم و نقادان، خودشان شاخصهای استاندارد را معرفی میکردند، حالا قاعده بر این است که فرد مخاطب خودش قدرت تمیز پیدا کند؛ و تولیدکننده محتوا نیز بتواند هنجارها را از ناهنجارها تشخیص دهد. بنابراین مسئولیت اجتماعی متوجه همه بازیگرانی است که در فضای جدید نقشآفرینی میکنند. ارتقای مسئولیت اجتماعی به افراد اجازه میدهد بتوانند به بازیگرانی تبدیل شوند که از تهدیدات، دوری و از فرصتها بهرهبرداری بیشتری کنند. در پارادایم جدید باید هر نوع سرویس در محل مخاطب به او داده شود. اگر یک فرایند امروزی با این ویژگی فضای مجازی مطابقت نداشته باشد قطعاً در آینده تغییر خواهد کرد و باید به سوی این نقطه ایدهآل حرکت کند. این...