اروپا میخش را می‌کوبد؛ شمارش معکوس برای وضع سخت‌ترین قوانین محتوای آنلاین

به گزارش پیوست، بازوی اجرایی اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه چندین خدمت از شرکت‌هایی مثل اپل، آمازون، متا و آلفابت را در دسته پلتفرم‌ها یا موتورهای جست‌وجوی «بسیار بزرگ» در فضای آنلاین قرار داد. این دسته‌بندی که بزرگان دیگری مثل تیک‌تاک، شرکت بایت‌دنس و توییتر را نیز شامل می‌شود شمارش معکوس چهارماهه را در پی خود دارد و شرکت‌ها باید پس از آن از مقررات تصریح‌شده در قانون جدید خدمات دیجیتالی (Digital Services Act) پیروی کنند.

وضع قوانین جدید از سمت اتحادیه اروپا

وال‌استریت ژورنال می‌گوید این قانون به طور کلی نگاه غرب به محتوای آنلاین را متحول و مفهوم مسئولیت‌پذیری آنلاین را زیر و رو خواهد کرد.

قوانین قبلی از جمله بند ۲۳۰ ایالات متحده با وجود اینکه تلاش کافی برای پاسخ به محتوای مشکل‌ساز و آشکار را الزامی می‌کرد اما به شرکت‌ها اجازه می‌داد از مسئولیت‌پذیری در قبال محتوای تولیدی مشترکان خود شانه خالی کنند. براساس قانون جدید اتحادیه اروپا شرکت‌ها باید به طور مستمر تمامی خطرات احتمالی سیستم‌های خود برای افراد یا پایه‌های زندگی مدنی از جمله آزادی بیان یا مشارکت الکتورال را ارزیابی کنند و نتیجه کار خود را به رگولاتوری‌ها نشان دهند.

دلیل اصلی انتخاب خدماتی که روز سه‌شنبه معرفی شد گزارشی در ماه فوریه است که نشان می‌دهد هر کدام از این شرکت‌ها حداقل ۴۵ میلیون کاربر فعال در اروپا دارند و در نتیجه ۱۰ درصد از جمعیت این قاره را تحت تاثیر قرار می‌دهند. برای خدماتی که تعداد کاربران کمتری در اروپا دارند قوانین ساده‌تری در نظر گرفته شده و این مقررات از سال آینده به اجرا گذاشته می‌شود. قوانین مذکور را رگولاتوری‌های ملی کشوری به اجرا درمی‌آورند که میزبان دفتر مرکزی آن شرکت در اتحادیه اروپاست.

اتحادیه اروپا جریمه‌ای معادل ۶ درصد از ورودی پول سالانه شرکت در جهان را برای نقض این مقررات در نظر گرفته است. این قانون به بازوی اجرایی اجازه می‌دهد تا در صورت نقض مکرر قوانین، خدمات پلتفرم خاطی را در اروپا ممنوع کند.

تیری برتون، بازرس بازار داخلی اتحادیه اروپا، می‌گوید: «مقیاس عظیم، مسئولیت عظیم در پی دارد.» پلتفرم‌ها و موتورهای جست‌وجوی بزرگ آنلاین نباید به گونه‌ای رفتار کنند که انگار برای اهمیت دادن بیش از حد بزرگ هستند.

به گفته برتون، اروپا به شرکت‌ها پیشنهاد نظارتی داده تا پیش از اجرایی شدن قوانین در ماه آگوست دستورالعمل خود را بازبینی و با رفع هرگونه مشکل احتمالی از خطر تحریم فرار کنند. او می‌گوید با دعوت ایلان ماسک، مدیرعامل توییتر، این شرکت در اواخر ماه ژوئن بازبینی می‌شود. برتون می‌گوید تیک‌تاک هم به بازبینی پیش از اجرایی شدن قوانین جدید تمایل نشان داده است.

اپل می‌گوید پیش از این به اجرای مقررات قانون خدمات دیجیتالی (DSA) متعهد شده است و آمازون نیز در حال نهایی کردن برنامه‌هایش برای تبعیت از این قوانین است. طبق اعلام گوگل، این غول جست‌وجو نیز در حال همکاری با مقامات اتحادیه اروپاست و متا هم اعلام کرده است گام‌هایی از جمله توسعه ابزارهای شفاف‌سازی و سیستم‌های ارائه گزارش برای اجرای پیش‌نیاز‌های DSA برداشته است.

با اینکه توییتر هنوز به درخواست اظهارنظر پاسخی نداده است اما تیک‌تاک می‌گوید چند ماهی است در راستای اجرایی کردن الزامات DSA تلاش می‌کند.

قوانین خدمات دیجیتالی اروپا، الگویی برای دیگر بخش‌های جهان است. انگلستان در حال نزدیک شدن به آخرین مراحل مذاکرات پارلمانی در مورد قانون مشابهی به نام سند امنیت آنلاین (Online Safety Bill) است که پیش‌نیازهای سخت‌گیرانه‌ای را برای شرکت‌های شبکه اجتماعی در نظر گرفته و به طور ویژه روی محافظت از کودکان تمرکز دارد.

بر اساس قانون خدمات دیجیتالی، خدمات شبکه اجتماعی، بازارهای آنلاین و موتورهای جست‌وجوی بسیار بزرگ باید سیستم‌هایی داشته‌ باشند تا محتوای ناقض شرایط خود شرکت‌ها یا آنچه را از نگاه دولت‌های اروپایی غیرقانونی است حذف کنند. همچنین این پلتفرم‌های دیجیتالی باید ابزاری در اختیار کاربران قرار دهند تا اگر کاربر تشخیص داد که محتوای حذف‌شده به صورت غیرمنصفانه حذف یا تقلیل داده شده به آن اعتراض کند. این قانون بازبینی‌های مستمر خارجی و اشتراک‌گذاری جزئیات الگوریتم‌های محتوایی را نیز الزامی می‌کند.

رگولاتورهای اروپایی که مسئولیت اجرای قوانین جدید را بر عهده دارند در بحث نظارتی از گروه متخصصان الگوریتم مرکزی در شهر سویل (Seville) اسپانیا کمک می‌گیرند که در صورت نیاز اطلاعات و تحلیل خود را در اختیار مجریان در بروکسل قرار می‌دهند.

به گفته مقامات اتحادیه اروپا، برخی از عناصر این قانون جدید قاطعیت بالایی دارند، برای مثال تبلیغاتی که کودکان را هدف بگیرد به طور کامل ممنوع است. با این حال مقامات اعتراف می‌کنند که ارزیابی پیروی شرکت از دیگر قوانین، از جمله سیستم‌های مقابله با خطرات اطلاعات وارونه در فضای آنلاین به این سادگی نیست.

کدام پلتفرم‌ها مشمول این قوانین‌اند؟

دیگر خدماتی که در معرض الزامات سختگیرانه این قانون قرار می‌گیرند عبارت‌اند از: بینگ و لینکدین از مایکروسافت، اسنپ از شرکت اسنپ‌چت، علی‌اکسپرس از هلدینگ علی‌بابا و ویکی‌پدیا. خدمات جانبی گوگل از جمله یوتیوب، گوگل‌مپ، گوگل‌پلی و گوگل‌شاپینگ هم تحت تاثیر این قوانین قرار خواهند گرفت.

پیرو همین خبر، اسنپ می‌گوید خود را برای پیروی از DSA آماده می‌کند اما علی‌بابا، ‌مایکروسافت و بنیاد ویکی‌مدیا هنوز به درخواست اظهارنظر در این باره پاسخی نداده‌اند.

کمیسیون اروپا در حال بررسی چهار یا پنج پلتفرم دیگر است تا مشخص کند آیا مقررات سخت‌گیرانه این قانون آنها را هم شامل می‌شود یا خیر و نتیجه بررسی‌ها به گفته برتون در هفته‌های آینده ارائه می‌شود.