فروپاشی بانک سیلیکون‌ولی و تبعاتی که رقم زد تاثیر این فاجعه بر استارتاپ‌ها و بازار کریپتو تا چه حد است؟

بانک سیلیکون‌ولی پیش از فروپاشی، شانزدهمین بانک بزرگ آمریکا به شمار می‌رفت و فروپاشی آن بزرگ‌ترین ورشکستگی بانکی از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ تا به امروز محسوب می‌شود. این بانک پیش از بحران حدود ۲۰۹ میلیارد دلار دارایی و ۱۷۵.۴ میلیارد دلار سپرده مشتریان را تحت مدیریت داشت.

فروپاشی بانک سیلیکون‌ولی از کجا شروع شد؟

تا ۴۸ ساعت پیش از فاجعه،‌ این حادثه به نظر برای بیشتر فعالان بازار و رسانه‌ها غیرقابل پیش‌بینی بود.گرگ بکر، مدیرعامل و نماینده بانک سیلیکون‌ولی، هفته گذشته طی مصاحبه‌ای در مراسم سالانه آپ‌فرانت (Upfront) در لس‌آنجلس به خبرنگار اینفورمیشن که درباره سلامت این بانک و وضعیت نقدینگی پرسیده بود گفت: در ۳۰ سال گذشته اوضاع همین است. وقتی در یک چرخه اوضاع خیلی خوب است از شما تقدیر می‌شود اما وقتی بازار به بن‌بست می‌رسد همه در مورد شرایط بدی که در پیش است و شرایط نقدینگی و سپرده و این چیزها اظهارنظر می‌کنند.

اما هفته گذشته یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های اعتبارسنجی جهان زنگ خطر را به صدا درآورد. مودیز (Moody’s) اواسط هفته گذشته گفت خود را برای کاهش امتیاز اعتباری بانک سیلیکون‌ولی آماده می‌کند.

مودیز دلیل این کاهش امتیاز را ریزش ارزش سهام بانک سیلیکون‌ولی (SVB) به دلیل افزایش نرخ بهره آمریکا عنوان کرد. به همین دلیل بانک‌ سیلیکون‌ولی پس از مشاوره با گلد‌من ساکس (بزرگ‌ترین بانک تجاری آمریکا) تصمیم به فروش ۲.۲۵ میلیارد دلار از سهام خود گرفت. تا روز چهارشنبه این بانک موفق به فروش ۱.۸ میلیارد دلار از سهام مذکور شد و در نتیجه مودیز هم کاهش امتیاز کمتری را نسبت به آنچه در ابتدا برنامه‌ریزی شده بود برای SVB در نظر گرفت.

اما خبر فروش سهام باعث بی‌اعتمادی بیشتر مشتریان این بانک شد. تعداد زیادی از سپرده‌گذاران دارایی‌های خود را از این بانک خارج کردند و توصیه بیشتر مشاوران مالی به شرکت‌ها این بود که هرچه زودتر سپرده‌های خود را از این بانک خارج کنند.

از سوی دیگر تاخیر ۲۴ساعته خریداران ۱.۸ میلیارد دلار سهام نیز باعث شد روز پنجشنبه سهام این بانک تا ۶۰ درصد ریزش کند و نهایتاً خریداران سهام هم تا روز جمعه از قرارداد خود کناره‌گیری کردند. صبح جمعه ۱۰ مارس این بانک به اجبار تعطیل شد.

فروپاشی بانک‌ سیلیکون‌ولی چطور به بازار کریپتو رسید؟

همزمان با فروپاشی SVB و بحرانی که بسیاری از استارت‌آپ‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری سیلیکون‌ولی را دچار آشوب کرد گزارش‌ها حاکی از آن بود که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های کریپتو نیز در این باتلاق گیر افتاده است. سرکل (Circle)، شرکت ارائه‌دهنده رمزارزپایدار USDC، سپرده‌ای به مبلغ ۳.۳ میلیارد دلار در بانک سیلیکون‌ولی داشته است.

پیرو انتشار این خبر گمانه‌زنی‌های منفی در مورد سرنوشت USDC شدت گرفت. ارزش این رمزارز پایدار در نتیجه حجم بالای فروش به شدت از دلار فاصله گرفت و از روز جمعه در بدترین ساعات خود تا ۰.۸۸ دلار ریزش کرد.

سرکل مدعی است رمزارز پایدار این شرکت به طور کامل با پول نقد و اوراق خزانه دولت آمریکا پشتیبانی می‌شود و در پستی وبلاگی گفت: این شرکت طبق قانون ملزم به پشتیبانی از USDC است و هرگونه کمبود را با استفاده از منابع شرکتی و در صورت نیاز سرمایه خارجی جبران می‌کند تا نسبت یک به یک این رمزارز پایدار با دلار حفظ شود.

به نظر می‌رسد بازار این رمزارز پایدار رفته‌رفته به سمت ثبات بیشتر پیش می‌رود و در حال حاضر نسبت USDC به دلار به ۰.۹۶ رسیده و حاکی از بهبود نسبی است.

آیا دولت‌ها از سپرده‌گذاران بانک ‌سیلیکون‌ولی محافظت می‌کنند؟

شاید جدی‌ترین پیامد فروپاشی یک بانک، از بین رفتن پول سپرده‌گذارانی است که دستاویزی جز دولت برای بقا ندارند. اما آیا دولت‌ها تبعات ناتوانی یک بانک تجاری را تقبل می‌کنند؟

شرکت بیمه سپرده‌های فدرال (FDIC) تا سرحد ۲۵۰ هزار دلار برای هر سپرده‌گذار را تحت پوشش قرار می‌دهد اما بسیاری از سپرده‌گذاران سیلیکون‌ولی، به ویژه مشتریان شرکتی و استارت‌آپی، مبلغی بیش از این را در اختیار SVB قرار داده‌اند. مستندات رگولاتوری تا ماه دسامبر نشان می‌دهد ۹۵ درصد از سپرده‌های این بانک خارج از پوشش بیمه هستند و بسیاری از این سپرده‌گذاران استارت‌آپ‌هایی‌اند که پیش از این هم تحت فشار شدید افزایش نرخ بهره مجبور به اخراج گسترده و کنترل هزینه‌ها بودند.

بسیاری از مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری و استارت‌آپ‌ها از دولت آمریکا خواسته‌اند برای جلوگیری از یک فاجعه گسترده و نابودی اکوسیستم استارت‌آپی این کشور وارد عمل شود.

گزارشی از اسکا نیوز نشان می‌دهد بانک لندن نیز در پی هشدار بنیان‌گذاران استارت‌آپی این کشور گزینه خرید زیرشاخه SVB در این کشور را بررسی می‌کند. بنیان‌گذاران هشدار داده‌اند بی‌توجهی به این فاجعه ممکن است به نابودی بخش تکنولوژی بریتانیا منتهی شود که در حال حاضر نیز با مشکلات جدی دست‌وپنجه نرم می‌کند.

آیا تبعات فاجعه اکوسیستم استارت‌آپی چین را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

بانک‌ سیلیکون‌ولی (SVB) یکی از اولین موسسات مالی آمریکایی است که از اواخر دهه ۱۹۹۰ و زمانی که بانک‌های بزرگ رویکردی محافظه‌کارانه را در پیش گرفتند با اکوسیستم استارت‌آپی چین همکاری می‌کند.

خبر فروش سهام SVB به تنهایی برای سپرده‌گذاران آمریکایی کافی بود و علاوه بر سیل عظیم خروج سرمایه، سهام این بانک نیز به شدت سقوط کرد. اما زیرمجموعه این بانک در چین به نظر، تحت تاثیر شرکت مادر خود قرار نگرفته است. شاخه چینی SVB که از سال ۱۹۹۹ فعالیت خود را در این کشور آغاز کرده است می‌گوید ساختار مستحکم شرکتی و ترازنامه مستقل شاخه چینی این بانک را در برابر هرگونه مشکل در نتیجه بحران شرکت مادر محافظت می‌کند.