پارادایم شیفت در توسعه محصول فین‌تکی

«اگر محصول شما به طور مداوم بهبود پیدا نمی‌کند، شما در پشت صحنه در حال خاموش کردن کسب‌وکار هستید.» این جمله‌ای است که رایان دالیو Ray Dalio موسس Bridgewater Associates گفته است. با نگاهی به محصولات حوزه فین‌تک و اینکه در سال‌های اخیر این محصولات شباهت زیادی به یکدیگر داشته‌اند، شما احتمالاً با من هم‌نظر خواهید بود که این جمله هولناک است و پرده از وضعیت کنونی اکوسیستم فین‌تک ایران برمی‌دارد. در انواع گفت‌وگوهایی که با موسسان کسب‌وکارهای مختلف داشته‌ام همواره نگرانی زیادی نسبت به رگولاتور و نحوه فعالیت‌شان در فضای فین‌تک ایران شنیده‌ام. واقعیت اینکه دست‌اندازهای قانونی و همین‌طور نوع نگاه به بازیگران فین‌تک آن‌قدر سبب دل‌آزردگی موسسان و افراد فعال در این صنعت شده که اولویت‌های توسعه در حوزه نرم‌افزاری و محصولی فین‌تک نیز اهمیت چندانی پیدا نمی‌کند و بیشتر بازیگران سعی در سازگاری با وضعیت کنونی دارند و تلاش می‌کنند پیگیر قانون و قانون‌گذاران باشند تا اینکه پیگیر محصول‌شان باشند. با این حال کارآفرینان و افرادی که زیست کارآفرینانه دارند، خالق نوآوری برهم‌زننده هستند و باید برای ساختن، قدمی جلوتر از هر مانعی در فضا و محیط باشند. در فضای کنونی که افقی نمی‌توان متصور بود به نظرم می‌رسد همگی باید برگردیم به سمت کاربران و طبق رسالت خودمان که خلق ارزش در محصولات است گام برداریم، البته جز این نیز شاید اکنون کاری از دست‌مان ساخته نباشد.

سمت و سوی محصول فین‌تکی به کجا باید برود

رگولاتور کنونی متاسفانه در نقش محدودکننده فرو رفته است و قدم‌های کوچکی در جهت توسعه خدمات زیرساختی برمی‌دارد. از رگولاتور که بگذریم، در محصول باید ستاره قطبی‌مان کاربر باشد و در جهت رضایت او گام برداریم. اگر ستاره قطبی در توسعه محصول گم شود، محصول به بیراهه می‌رود. وقتی چنین ستاره‌ای داشته باشیم آن‌گاه باید سراغ مشکل و درد کاربر برویم. استارت‌آپ‌های نسل یک حوزه پرداخت، دردهای مرسوم را از بین برده‌اند ولی در نسل دوم کسب‌وکارها، متاسفانه پیروی دیده می‌شود و کمتر دیده می‌شود دنبال مشکلات ثانویه یا یافتن دردسرهای بزرگ‌تر کسب‌وکارها باشند. باید در نظر داشته باشیم که در فضای اقیانوس قرمز، کاربران با دیدن کوچک‌ترین اختلالی در محصول، محصول دومی را انتخاب می‌کنند. لذا داشتن ستاره قطبی در چنین فضایی به شدت لازم است.

پمپاژ تبلیغات یا محصول مناسب بازار

فین‌تک‏ها در فضای کنونی محصولات مخصوصاً در حوزه پرداخت به جای اینکه دنبال ساخت محصولی برای مشتریان باشند، محصولی می‌سازند و با پمپاژ سرمایه در کانال‌های تبلیغاتی چون تلویزیون سعی دارند مشتریانی پیدا کنند. چنین رویکردی غلط نیست ولی قطعاً از الگوهای توسعه پایدار محصول پیروی نمی‌کند. هزینه جذب کاربر در محصولات فین‌تکی بالاست و در بررسی‌ای که کردم فهمیدم مسیر onboard کردن کاربر به خوبی جلو نمی‌رود و این سبب شده هزینه بازاریابی بالا و بالاتر برود. منابع کنونی روزبه‌روز محدودتر می‌شوند و اگر فین‌تک‌ها فکری به حال کیفیت محصول نکنند یا ارزش پیشنهادی خاصی روی میز کاربر نگذارند دیر یا زود محکوم به شکست هستند.

ما دیر یا زود باید پارادایم شیفتی در توسعه محصولات فین‌تکی را شاهد باشیم و تلاش کنیم با استراتژی درست در خدمت کاربران باشیم و برای آنها خلق ارزش کنیم. آیندگان محصول باکیفیت می‌خواهند.