لزوم حفظ انسجام

با توجه به اتفاقاتی که در طول یک سال و نیم گذشته در فعالیت‌های صنفی دیده‌ایم مخصوصاً در موضوع اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی، می‌توان گفت این دولت حداقل در بحث توسعه اقتصاد دیجیتالی و تقویت کسب‌وکارهای آنلاین واقعاً نتوانسته است موفق عمل کند؛ در طول یک سال و نیم گذشته متاسفانه انتخابات اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی بارها به تعویق افتاده است؛ موضوعی که وزارت صمت به صورت مستقیم در آن ورود داشته و این سبب شده است اتحادیه انسجام لازم را نداشته باشد و صدا و مطالبه‌ای از سوی اتحادیه در این روزها دیده و شنیده نشود و همین منجر به تضعیف کل صنف شده است. وضعیتی که امروز در آن به سر می‌بریم نیز همچنان ادامه وضعیت گذشته است و عزم و اراده‌ای جدی برای برگزاری انتخابات و تشکیل اتحادیه از سوی وزارت صمت و دولت دیده نمی‌شود. اگر در حال حاضر بخواهیم چشم‌اندازی برای سال ۱۴۰۲ متصور شویم، باید گفت به نظر می‌رسد تیمی که حداقل در وزارت صمت مستقر است و امور را پیگیری می‌کند به دنبال سناریویی است که شاید صرفاً خودش از آن مطلع است و ذی‌نفعان اصلی، یعنی چهار هزار کسب‌وکار آنلاینی که عضو اتحادیه هستند، از آن بی‌اطلاع‌اند. اتفاقی در روزهای گذشته افتاد مبنی بر اینکه رئیس اتحادیه فناوران رایانه اعلام کرد کسب‌وکارهای صنفی آنلاین که در تهران فعالیت می‌کردند باید مجوز خود را از این اتحادیه دریافت کنند و فراخوانی به همین منظور نیز داده بود. پیش‌بینی ما این است که وزارت صمت در حال اجرای سناریوی تشکیل ۳۱ اتحادیه استانی است و قصد دارد این موضوع را از تهران آغاز کند و با در نظر گرفتن این موارد، تقریباً می‌توان گفت ما به شش سال قبل برگشته‌ایم که اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی وجود نداشت و در آن زمان مسائل زیادی برای کسب‌وکارهای آنلاین پیش آمد.

در آن زمان فرایند دریافت مجوز برای کسب‌وکارها بسیار طولانی شد، چراکه کار با روال دادن مجوز به مغازه‌ها و واحد‌های صنفی جلو می‌رفت و مشابه همان بود. افراد همان طرز تفکر را داشتند. در نهایت اتحادیه فناوران توانست نزدیک به ۳۵ مجوز را دو سال صادر کند که عدد خوبی نبود و اتاق‌های اصناف هم شروع به اعطای مجوز کردند که فرایند آن نیز طولانی بود و در نهایت به ۲۰۰ مجوز رسید و وزیر وقت صمت دستور برگزاری انتخابات اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی را صادر کرد. در آن زمان این اقدام، اقدام بسیار درستی از طرف دولت بود. در نهایت اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی توانست در دور اول خود با تمام چالش‌های بسیاری که در میان بود، فعالیت خوبی انجام دهد و مجوزهای زیادی برای کسب‌وکارهای آنلاین صادر کند. از دید من این اتحادیه توانست مقابل ۸۲۰۰ اتحادیه‌ای که در کل کشور وجود دارد و هرکدام‌شان می‌توانستند ادعای کنند که برای کسب‌وکارهای آنلاین حوزه خودشان مجوز صادر کنند، بایستد؛ همچنین تعامل خوبی را با اتاق‌های اصناف رقم زد. اما با موضوعاتی که اتفاق افتاد، خصوصاً بعد از موضوع طرح صیانت و مواضعی که افراد صنفی و مخصوصاً اتحادیه گرفتند و قاطعانه با آن طرح موافقت کردند، شرایط تغییر کرد. تصور من این است گروهی از آنها به دنبال این هستند که انسجام صنفی‌ای را که در اکوسیستم آنلاین به وسیله اتحادیه صورت پذیرفت بنا بر دلایلی که برای ما هم روشن نیست تضعیف کنند.

چشم‌انداز من برای سال ۱۴۰۲ با وجود اینکه در سال سوم دولت آقای رئیسی هستیم و تیم‌ها همچنان مستقرند، ادامه همین رویکرد فعلی است و اصلاً وضعیت خوبی برای فعالیت‌های صنفی پیش‌بینی نمی‌کنم اما نکته مهم این است که کسب‌وکارهای آنلاین باید در همه تشکل‌ها انسجام خودشان را نگه دارند و در کنار هم باشند چراکه هر قدر اصناف تضعیف شوند، افراد دیگر به راحتی می‌توانند اهداف خودشان را پیش ببرند. و این ثمره‌ای برای کسب‌وکارها نخواهد داشت.

در نهایت زمانی که ما توانستیم انسجام صنفی را حفظ کنیم باید بتوانیم با دولت‌ها و مجلس تعامل برقرار و پیشنهاد‌های خودمان را ارائه کنیم؛ این بازار در صورتی قوام و دوام خواهد داشت که افراد صنفی همیشه در آن فعال باشند. بنده اعتقاد دارم در صورت حفظ انسجام، با همکاری همه تشکل‌های صنفی این حوزه، باید درختی را که احتمالاً ترک برداشته پابرجا نگه داریم.

توصیه من هم همیشه به دولت و مجلس این بوده است که تشکل صنفی واقعاً می‌تواند به دولت در راستای سیاست توسعه‌ای که در بخش‌های مختلف دارد کمک کند. اتحادیه و تشکل‌های صنفی می‌توانند در پیش‌برد این اهداف به دولت کمک کنند در صورتی‌ که دولت و حاکمیت درباره تشکل‌ها نظری فرای نظر امروزه خود داشته باشد.