صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات مانند دیگر صنایع و رشتهها، مملو است از اسناد بالادستی…
۹ مهر ۱۴۰۳
وقتی از تحریریه ماهنامه پیوست با من تماس گرفتند تا راجع به تجارتهای نوین در اینترنت مطلبی بنویسم، گفتم به نظرم بهتر است در مورد روش نوین تجارتهای قدیم در اینترنت چندسطری سیاه کنم و طبیعتا با خود فکر کردم بهترین کار این است که با نمونه جالب و واقعی سعی کنم موضوع را بیان کنم.
یکی از تعاریف تجارت موفق، داشتن یک ایده یا نوآوری و به انجام رساندن و در آخر بازاریابی و فروش آن است. در طول تاریخ معمولا کسی که ایدهای تازه و استعداد انجام آن را دارد، جوانی بدون سرمایه و به دنبال سرمایهگذار ریسکپذیر (VC) است که در نتیجه به جای تمرکز بر روی انجام آنچه باور دارد، باید مشغول تهیه طرح توجیهی و امکانسنجی و نهایتا تهیه طرح جامع تجاری (business plan) سه تا پنجساله و دفاع از طرح در مقابل انواع تجارتهایی نامربوط که در زمان کوتاهتر سود بیشتری میدهند، شود تا بتواند سرمایهگذار را راضی به تامین سرمایه لازم کند.
بعد از راضی شدن سرمایهگذار، چانهزنی بر سر حق سهم طرفین شروع و در پایان معمولا با نتیجه بالای ۶۷ درصد برای سرمایهگذار و کمتر از ۲۰ درصد مشروط به موفقیت طرح تجاری برای صاحب ایده و بقیه هم برای روز مبادا که در اختیار سرمایهگذار خواهد بود، منتج به تشکیل شرکتی نوپا میشود که این فرآیند خوشبینانه یک سال به طول میانجامد و این تازه اول راه است.
زمانی حدود یک تا دو سال طول خواهد کشید تا محصول قابل عرضه به بازار شود و بعد از کلی تبلیغات و یک سال زمان تازه معلوم شود اصلا خواهان دارد یا نه. خلاصه میانگین چهار سال از ایده تا حصول نتیجه موفق یا ناموفق میگذرد و خدا نکند موفق نشود، که بستن شرکت هزار بار مشکلتر از تاسیس آن است و بدتر اینکه چهار سال عمر صاحب ایده تلف ایدهای ناموفق شده و در این مدت فرصتی برای ایده جدید نداشته و اصلا بعد از این شکست شاید دیگر به دنبال ایدهای دیگر نرود.
فکر نمیکنید که ای کاش میشد ایده را به مشتریان نهایی پیشفروش کرد و دید خریدار دارد یا نه و اگر خواهانی ندارد چهار سال وقت گرانبها را صرفهجویی کرد؟
خب این کار تا قبل از وجود اینترنت غیرممکن بود ولی همین الان در سایت کیکستارتر به راحتی انجامپذیر است و بد نیست برای مشاهده یک نمونه موفق به این لینک مراجعه کنید.
در این نمونه میبینید که صاحب ایده برای انجام طرح خود به ۱۰۰ هزار دلار احتیاج داشته ولی در ظرف مدت کمتر از یک ماه بیش از ۱۰ میلیون دلار از طریق پیشفروش محصول تولیدنشده به بیش از ۶۸ هزار نفر نهتنها سرمایه لازم را کسب کرده بلکه بدون هزینههای تبلیغاتی خواهان محصول را پیدا کرده است. نکته جالب اینجاست که وقتی صاحب یک ایده جذاب هستید پیدا کردن ۶۸ هزار مشتری از بین بیش از یک میلیارد کاربر اینترنت کار مشکل و مهمی نیست.
نتیجه اینکه چهار سال زمان از ایده تا فروش موفق در این روش فقط یک ماه و ۱۰۰ برابر سرمایه مورد نیاز از محل پیشفروش محصول قبل از تولید حاصل شد و سهام شرکت تازهتاسیس صد درصد متعلق به خود صاحب ایده است و خبری از طرح جامع تجاری و امکانسنجی و غیره نیست و سرمایهگذار ریسکپذیر هم باید دنبال شغل جدید باشد.
این مثال تنها یک نمونه از هزاران تحول بنیادی در روشهای سنتی تجارت است که هر روز به واسطه اینترنت رخ میدهد.
خرید کتاب و موسیقی و فیلم در قالب دیجیتال و به صورت آنلاین یکی دیگر از نمونههای بارز این تحول است چراکه تجارت کتاب و موسیقی قرنها وجود داشته ولی روش نوین عرضه آن در اینترنت قطعا باعث تعطیلی کتابفروشیها و فروشگاهای فیلم و موسیقیای است که سالها میشناسیم یا مثال دیگر فروش آنلاین کالاهاست که باعث تبدیل سرقفلی فروشگاهها از لفظ پاخور به تعداد بازدید وبسایتها و google page rank شده است.
خلاصه اینکه اگر تجارت خود را با این تحول سازگار نکنیم امید به ادامه حیات آن نیست.