فضای ابری چیست + کاربرد و مزایای حافظه ابری

حل چالش فضای ذخیره‌سازی برای اولین بار در سال ۱۹۶۰ و توسط جوزف کارل رابرت لیکلایدر پایه‌ریزی شد. جوزف طرحی را مطرح کرد که بعدها منجر به ساخت فضاهای ابری (Cloud Storage) شد و دغدغه فضای ذخیره‌سازی را برای کاربران، به حداقل رساند.

فضای ذخیره‌سازی ابری

فضاهای ابری، فضاهای ذخیره‌سازی‌ هستند که به جای پر کردن فضای فیزیکی، از فضاهای متصل به اینترنت برای نگهداری اطلاعات استفاده می‌کنند. فضای ذخیره سازی ابری در واقع ابزاری برای ذخیره‌سازی است که شما را از انواع فلش مموری‌ها، هاردهای اکسترنال، کارت حافظه و… بی‌نیاز می‌کنند. با این ابزار می‌توانید هر اطلاعاتی را در یک فضای شخصی یا عمومی، روی اینترنت بارگذاری، مدیریت و نگهداری کنید و هر زمان که خواستید، از طریق هر دستگاه هوشمندی، به آن دسترسی داشته باشید.

فضای ابری چطور کار می‌کند؟

فضاهای ذخیره‌سازی اغلب توسط شرکت‌هایی ارائه می‌شود که صاحب دیتاسنتر هستند. این شرکت‌ها با در دسترس قرار دادن بخشی از فضای دیتاسنتر خود، به شما این اجازه را می‌دهند اطلاعاتی را که لازم دارید روی آن دیتاسنترها آپلود کنید و در هنگام نیاز به جای مراجعه به حافظه‌های فیزیکی مثل هاردیسک یا کارت حافظه تلفن همراه‌تان، آن اطلاعات را روی فضای ذخیره سازی ابری در اختیار داشته باشید.

مزایای فضای ابری

• همیشه در دسترس بودن: حافظه‌های ابری مزیت‌های بسیاری نسبت به فضاهای ذخیر‌ه‌سازی فیزیکی دارند. فضاهای ذخیره‌سازی فیزیکی مثل هاردیسک، فلش یا کارت‌های حافظه ممکن است هر موقع که خواستید در دسترس شما نباشند اما سرورهای سرویسی که خدمات ابری ارائه می‌دهند برای همیشه سر جای‌شان هستند، پس لازم نیست نگران جا گذاشتن فلش‌تان در خانه باشید چون سرورها به صورت شبانه‌روزی و در هر نقطه‌ای از این جهان که باشید آماده خدمت‌رسانی به شما هستند؛ فقط کافی است به اینترنت دسترسی داشته باشید.
• آرشیو کردن اطلاعات: یکی دیگر از مزایای استفاده از فضاهای ابری در مورد اطلاعاتی است که ممکن است در کوتاه مدت به کار شما نیاید. همه ما پروژه‌های کاری یا دانشجویی داریم که انجام آن‌ها به اتمام رسیده ولی باید در جایی نگهداری شوند، شاید هم عکس‌ یا فیلم‌هایی باشد که نه بخواهیم آن‌ها را از روی گوشی‌مان پاک کنیم و نه نیازی داریم هر روز آنها را ببینیم. حافظه ابری در این موارد به عنوان یک ابزار خوب آرشیو کردن اطلاعات شما عمل می‌کند. اطلاعاتی را که اکنون نیاز ندارید ولی مهم هستند را به آسانی روی فضاهای ابری ذخیره کنید. جای آنها تا هر موقع که لازم باشد پیش سرورهای سرویس‌دهندگان ابری امن است.
• دیتاسنترها نه گم می‌شوند و نه فرمت: فضاهای ذخیره‌سازی فیزیکی ممکن است به راحتی گم شوند یا حتی آن‌ها را از شما بدزدند. احتمال اینکه هاردیسکی به بزرگی یک کف دست، فلشی به اندازه انگشت کوچک‌تان و حافظه میکرو اس‌دی در سایز یک بند انگشت، مفقود و دیگر هرگز پیدا نشود بسیار بالاست. دزدها هم که همیشه در کمین‌اند تا کیف‌تان را بقاپند؛ اما دیتاسنترها نه گم می‌شوند و نه به سرقت می‌روند. همچنین احتمالا یا تجربه کرده‌اید یا در اطرافتان دیده‌اید که وقتی فضای ذخیره‌سازی فیزیکی‌تان فرمت و همه اطلاعات نیست و نابود می‌شود چه حس بدی دارد. به خصوص اینکه اطلاعات مهمی باشند که هیچ جای دیگر نسخه پشتیبانی از آن‌ها نداشته باشید. اگر خوش‌شانس باشید شاید بتوانید بخشی از آن اطلاعات را بازیابی کنید ولی در بیشتر موارد باید بپذیرید اطلاعات‌تان به تاریخ پیوسته‌ است.
• امنیت بالا: دغدغه امنیت اطلاعات برای خیلی از افراد مساله مهمی است. در مورد فضاهای ذخیره‌سازی فیزیکی با در دست داشتن آنها اطلاعات نیز در دسترس قرار می‌گیرد؛ در مورد فضای ابری اما این‌طور نیست. نفوذ به یک فضای رمزگذاری شده بدون داشتن رمز عبور کار بسیار دشواری است. پس برای اطلاعاتی که بیشتر از بقیه به فکر امنیت‌شان هستید حتما فضاهای ابری را انتخاب کنید و مطمئن باشید قرار نیست اطلاعات شخصی‌تان به دست کسانی که نباید بیافتد.
• دسترسی گروهی: برای مدیریت پروژه‌های گروهی که در آن‌ها لازم است چندین نفر به اطلاعات مشخصی دسترسی داشته باشند فضاهای ابری بهترین گزینه‌اند. کافی است فایل‌های لازم را روی فضای ابری آپلود کنید و به دیگر اعضای دخیل در پروژه نیز دسترسی دهید. با پیشرفت پروژه افراد گروه فایل‌های جدید را روی فضای ابری آپلود می‌کنند و به فایل‌های قدیمی نیز دسترسی دارند. این ویژگی به افزایش سرعت در پیشرفت کارهای تیمی کمک زیادی می‌کند.
• سینک شدن خودکار اطلاعات: وقتی اطلاعات ارزشمندی در تلفن همراه‌تان ثبت می‌شود ممکن است به هر دلیلی مثل گم شدن دستگاه و یا فرمت شدن کارت حافظه، قبل از تهیه نسخه‌‌ پشتیبان، آن اطلاعات را از دست بدهید. در این مواقع اگر گوشی شما به حساب فضای ابری‌تان متصل باشد و فایل‌های مشخصی را روی حالت Auto Sync با آن فضا قرار داده باشید به صورت خودکار نسخه‌ای از اطلاعات شما روی فضای ذخیره سازی ابری آپلود می‌شود.

معایب فضای ابری

• در دسترس نبودن اینترنت: خبر بد این است که شما نمی‌توانید بدون دسترسی به اینترنت محتوای فضای ابری‌تان را در اختیار داشته باشید. امروزه پوشش اینترنت بسیار گسترده‌تر از گذشته است اما هنوز هم نقاطی وجود دارند که میهمان سیگنال‌های شبکه جهانی نشده‌اند. علاوه بر این اختلالات اینترنت و کندی‌های احتمالی که گاه و بی‌گاه پیش می‌آیند دسترسی افراد به فضای ابری‌شان را دشوار می‌سازد. حتی ممکن است سرعت اینترنت عادی باشد ولی برای باز کردن فایل‌هایی که حجم بیشتری دارند لازم باشد مدت زمان زیادی را صرف کنید.
• محدودیت زمان دسترسی: تصور نکنید با خرید یک فضای ابری تا ابد به آن دسترسی دارید. فضاهای ابری سرویس خود را برای مدت زمان محدودی ارائه می‌دهند و بعد از اتمام آن باید مجددا حساب‌تان شارژ شود تا فضای ابری‌ را در اختیار بگیرید. البته اطلاعات‌ سر جایش است و از این بابت نگرانی وجود ندارد اما وقتی برای یک هارد اکسترنال هزینه‌ای پرداخت می‌کنید می‌توانید تا هر وقت بخواهید از آن استفاده کنید.

انواع فضاهای ابری

فضاهای ابری را می‌توان با توجه به ویژگی‌های آن‌ها به سه دسته کلی تقسیم‌بندی کرد.

• فضای ابری خصوصی: فضای ابری خصوصی به فضای ابری کسب‌وکارها یا فضای ذخیره سازی ابری داخلی نیز شهرت دارد. در این نوع از حافظه‌های ابری اطلاعات در اینترنت داخلی سازمان یا شرکت ذخیره می‌شود. این اطلاعات به وسیله فایروال‌های خود آن سازمان محافظت می‌شوند. این دسته از فضاهای ابری برای سازمان‌هایی که اطلاعات محرمانه و ارزشمندی را در اختیار دارند مناسب است تا بتوانند امنیت آن‌ها را در فضای داخلی خود تامین کنند. فضای ابری خصوصی کنترل کاربران روی اطلاعات‌شان را به حداکثر میزان ممکن می‌رساند. مسئولیت تامین امنیت یک فضای ذخیره سازی ابری خصوصی به عهده شرکت مالک آن فضا است.
• فضای ابری عمومی: لفظ عمومی در دسته دوم به این معنا نیست که اطلاعات این فضا در اختیار همگان قرار دارد. فضاهای ابری عمومی مانند یک ساختمان بزرگ است که یک نفر صاحب آن است و هر کسی که بخواهد می‌تواند واحدهای آن ساختمان را اجاره کند. با توجه به این که فضاهای ابری عمومی توسط سرویس‌دهنده خارجی عرضه می‌شوند، قابلیت‌های شخصی‌سازی این فضاها یا به اصطلاح costumize کردن حافظه‌های ابری عمومی پایین‌تر از فضاهای ابری خصوصی است.
• فضای ابری ترکیبی: ترکیب فضاهای ابری خصوصی و عمومی، دسته سومی به نام فضاهای ابری ترکیبی را می‌سازند. همانطور که از اسم این فضاها مشخص است ترکیبی از امکانات دسته اول و دوم را در اختیار کاربر قرار می‌دهند. یعنی امنیت فضای ابری خصوصی و قابلیت‌های شخصی‌سازی فضای ابری عمومی در یک پکیج قرار داده شده‌اند. در یک فضای ابری ترکیبی، قابلیت ذخیره‌سازی اطلاعات در فضایی خصوصی و تحت نظارت سازمان در کنار دسترسی افراد بیرونی به آن اطلاعات وجود دارد. به این شکل که جابه‌جایی اطلاعات از اتاق‌های در بسته فضای ذخیره سازی ابری سازمان به بیرون ممکن می‌شود. در این حالت شرکت‌ها قادر هستند علاوه بر احاطه بر داده‌های شخصی‌شان و تامین امنیت آن‌ها امکان دسترسی به این داده‌ها از بیرون را نیز صادر کنند.

شما به طور روزمره از حافظه‌های ابری استفاده می‌کنید؟ به نظرتان کدام فضاهای ابری برای ذخیره‌سازی اطلاعات مناسب‌تر از بقیه هستند؟ تجربه کاربری خود از فضاهای ابری را با ما در میان بگذارید.