دستگاههای ضعیف در امنیت سایبری به مرکز ملی فضای مجازی معرفی میشوند
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با تصویب مجلس مکلف شد با تکمیل ارزیابی و رتبه…
۲۲ آذر ۱۴۰۳
۱۷ مهر ۱۴۰۰
زمان مطالعه : ۱۰ دقیقه
فیسبوک بزرگترین شبکه اجتماعی جهان و یکی از تاثیرگذارترین پلتفرمها بر جهان دیجیتالی است. خاموشی چند ساعته خدمات فیسبوک اهمیت این پلتفرم را بر همگان آشکار کرد. با این حال این شبکه اجتماعی مدتها است که به دلیل تاثیرش به خصوص بر نوجوانان هدف انتقاد رسانهها است. چندی پیش والاستریت ژورنال گزارشی را براساس مطالعات داخلی فیسبوک منتشر کرد که تاثیر منفی این شبکه اجتماعی را به خصوصی بر دختران نوجوان نشان میداد.
تیم صیانت مدنی فیسبوک نام گروهی است که تا یک ماه پس از انتخابات 2020 آمریکا و پیش از انحلال روی موضوع شایعات و نفرت پراکنی در این پلتفرم تمرکز کرده بود. پس از انحلال این تیم آمریکا حمله به ساختمان مجلس را در 6 ژانویه تجربه کرد و بسیاری فیسبوک را یکی از عوامل تاثیرگذار در سازمان دهی این اعتراضات دانستند. از بین رفتن تیم صیانت مدنی یکی از ابزارهای اساسی مبارزه با شایعات را از این پلتفرم گرفت و مشکلاتی را برای فیسبوک ایجاد کرد.
تیم صیانت مدنی فیسبوک با تیمهای دیگری که شبکههای اجتماعی برای مقابله با شایعات و نفرت پراکنی استفاده میکنند تفاوت داشت. اول از همه اینکه اعضای تیم به صورت غیررسمی سوگند میخوردند که «به جای فیسبوک نفع مردم را اولویت قرار دهند.»
به گفته پنج کارمند سابق فیسبوک، این «سوگند مدنی» اعضای تیم را موظف میکرد تا تاثیر فیسبوک را بر جهان درک و از مردم محافظت کنند. به گفته منابع مختلف، سمیزد چاکرابارتی، رهبر این تیم چندین مرتبه از این سوگند به عنوان اصول کاری تیم یاد کرده است.
فیسبوک و کارمندان سابق این تیم نقش آن را در رفع مشکلات پلتفرم موثر میدانند.
اما تنها یک ماه پس از انتخابات 2020 آمریکا، فیبسوک تیم صیانت مدنی را منحل کرد و چاکرابارتی هم به مرخصی رفت. فیسبوک اعلام کرد که اعضای تیم در دیگر تیمها پخش شدهاند تا تجربه گروه را با تمام شرکت به اشتراک بگذارند. اما از نگاه بسیاری از کارمندان فیسبوک از جمله فرانسس هاوگن، مدیرمحصول سابق این شرکت، این اقدام پیام روشنی داشت: فیسبوک دیگر با تمرکز قدرت در تیمی که اولویتش به جای سود مردم باشد موافق نیست.
پنج هفته بعد حامیان ترامپ به ساختمان مجلس آمریکا حمله کردند. برخی از آنها در فیسبوک سازماندهی شدند و در این پلتفرم شایعات تقلب در انتخابات را منتشر کردند. به گفته کارمندان سابق فیسبوک، انحلال این تیم باعث شد تا مقابله با این مشکلات سختتر شود.
هاوگن سوم اکتبر هویت خود را به عنوان افشاگر تحقیقات داخلی فیسبوک آشکار کرد. هاوگن در مقابل کمیته محافظت از مصرف کننده، امنیت محصول و امنیت داده شهادت داد و اعلام کرد که انحلال تیم صیانت مدنی آخرین اتفاقی بود که او را مجاب به افشاگری کرد.
گای روزن، نماینده ارشد فیسبوک، در بیانیهای برای مجله تایم انحلال این تیم را رد کرد. روزن میگوید: «ما تیم صیانت مدنی را منحل نکردیم. ما این تیم را به یک تیم صیانت مرکزی بزرگتر تبدیل کردیم تا تلاش آنها در حوزه گستردهتری مثل موضوعات درمانی استفاده شود. آنها حتی همین حالا هم در حال فعالیت هستند.»
برخی مستندات درز کرده نشان داد که اینستاگرام باعث شده تا 32 درصد از دختران نوجوان حس بدتری نسبت به بدنشان داشته باشند. مستندات دیگری نشان داد که تغییر الگوریتم فیسبوک در سال 2018 که با هدف «ارتباط اجتماعی معنادار» انجام گرفت در واقع باعث افزایش شایعات و پستهای تفرقه انگیز شده است. همچنین این مدارک نشان میدهد که فیسبوک بیشتر بودجه خود را برای امنیت محتوای انگلیسی زبان صرف میکند.
هاوگن پنج اکتبر در شهادتش مقابل سنا گفت: «این مستندات تایید میکند که فیسبوک درمورد نتایج تحقیقات داخلی مربوط به امنیت کودکان، بازدهی سیستمهای هوش مصنوعی و نقش آن در انتشار پیغامهای تفکرانگیز و تندرو اطلاعات نادرستی به مردم ارائه میکند.»
او معتقد است که تمرکز فیسبوک روی مشارکت بیشتر کاربران در نهایت به کاهش درآمد تبلیغاتی رقبا منتهی میشود. فیسبوک به صورت سیستماتیک کاربران را به تندروی سیاسی یا در برخی موارد به اختلالهای رفتاری و روانی میکشاند. هاوگن میگوید: «مدیریت شرکت میداند که چطور فیسبوک و اینستاگرام را امنتر کند اما از آنجایی که سود عظیم برایشان از مردم بیشتر اهمیت دارد تغییرات لازم را اعمال نمیکنند.»
سخنگوی فیسبوک در پاسخ به این سوال که آیا مدیران هم باید به ارزشهایی شبیه به تیم صیانت مدنی پایبند باشند گفت: «میتوان گفت که همه در فیسبوک به درک تاثیر پلتفرم، حفظ امنیت مردم و کاهش تندروی متعهد هستند.»
همزمان با شهادت افشاگر فیسبوک، مشکلی در این شرکت ساعتها بزرگترین شبکه اجتماعی جهان و دیگر اپلیکیشنهای زیرمجموعه یعنی اینستاگرام و واتساپ را از دسترس خارج کرد. خاموشی و شهادت هاوگن بار دیگر تاثیر جدی فیسبوک بر دموکراسی و سلامت ذهن صدها میلیون نفر را در مرکز توجه جهانیان قرار داد. مستنداتی که هاوگن متنشر کرده است پایه و اساس حداقل هشت بررسی جدید SEC روی فیسبوک است که موضوع گمراه کردن سرمایهگذاران را بررسی میکند.
عصر دوشنبه 12 مهر، خانواده فیسبوک از جمله اینستاگرام و واتساپ از دسترس خارج شدند. این قطعی 6 ساعته باعث شد تا سهام فیسبوک چیزی حدود 50 میلیارد دلار سقوط کند. فورچن براساس درآمد 84.2 میلیارد دلاری فیسبوک در سال 2020 برآورد کرده است که این شرکت در این مدت نزدیک به 100 میلیون دلار ضرر کرد.
فیسبوک که هنوز دلیل مشخصی برای این قطعی ارائه نکرده است تنها اعلام کرد که مشکلی برای دادههای کاربران پیش نیامده است. سانتوش جاناردهان، نماینده ارشد زیرساخت فیسبوک، روز دوشنبه در یک پست وبلاگی بابت قطعی خدمات این شرکت عذرخواهی کرد و «تغییر تنظیمات در پیکربندی روترهای اصلی» را برای این نابسامانی سرزنش کرد. جاناردهان مشخص نکرد که دقیقا چه اتفاقی باعث این تغییرات شده است.
اما این پایان ماجرا نبود و فیسبوک بار دیگر روز جمعه 16 مهر هم با مشکل مواجه شد. این بار برخی کاربران امکان ارسال پیام و پست را نداشتند.
اینفلوئنسرها و کسب و کارهای کوچک و متوسط برای تبلیغات به پلتفرمهای فیسبوک وابستهاند و CNBC در مصاحبه با 10 تن از اینفلوئنسرهای آمریکا از ضرر چند هزار دلاری خبر داده است.
چاکراباتری، رئیس تیم صیانت مدنی، سال 2015 از گوگل به فیسبوک آمد. او در گوگل روی بهبود مخابره اطلاعات درمورد قانونگذاران و انتخابات با کاربران کار میکرد. کارکنان فیسبوک او را راهنمای روحانی برای اثرگذاری مثبت بر دموکراسی و امنیت کاربر میدانند.
اعضای سابق این تیم میگویند که چاکرابارتی به دنبال پاسخ به این سوال بود که فیسبوک چطور میتواند ارتباط مردم را با نمایندگان بیشتر کند. به نظر میرسد اقدامات او به تغییراتی در بخش «دیگر صفحاتی که ممکن است به آن علاقهمند باشید» (More pages you may like) منتهی شد.
اتفاقات پس از انتخابات 2016 باعث شد تا قدرت این تیم بیشتر شود. فیسبوک برای رفع مسئله شایعات، اطلاعات نادرست، نفرت پراکنی و مداخله خارجیان هزاران محقق و مهندس را به کار گرفت.
در سال 2019 همزمان با پیوستن هاوگن به فیسبوک، محققان پیشنهاد کردند که مصونیت حسابهای سیاسی از فرایند حقیقت یابی فیسبوک پایان یابد. اما مدیران فیسبوک این پیشنهاد را رد کردند.
به گفته کارکنان سابق فیسبوک، مدیران موضوع کاهش مشارکت و تبعیض علیه یک حزب سیاسی را دلیل رد این پیشنهاد میدانستند. تیم صیانت گاهی اوقات در مقابله تیم سیاستهای فیسبوک هم قرار میگرفت. تیم سیاستهای فیسبوک در کنار تعیین مقررات پلتفرم، وظیفه لابی با سیاستمداران را هم برعهده دارد. کیتی هاربت، یکی از مدیران بخش سیاست عمومی فیسبوک که سال 2021 از این شرکت خارج شد، میگوید: «بسیاری مواقع در جلسات شاهد تنش بودیم زیرا تیم صیانت میگفت که ما براساس سوگندمان فعالیت میکنیم و هدف و ماموریت ما همین است. اما در جلسات تصمیم گیری شرایط فرق داشت زیرا بقیه شرکت و مدیریت تصمیمات خود را براساس این اصول پایهریزی نمیکنند.»
سالها پیش از انتخابات 2020، تحقیقی توسط تیم صیانت نشان داد که بخش پیشنهاد گروههای فیسبوک با سوق دادن کاربران به سمت گروههای متضاد سیاسی باعث تندروی آنها میشود. فیسبوک درخواست این تیم برای غیرفعال کردن این قابلیت را رد کرد. سپس کمی پس از انتخابات، نظر مدیران تغییر کرد و پیشنهاد گروههای سیاسی را به طور موقت متوقف کردند. در اقدام دیگری فیسبوک کاری کرد تا احتمال نمایش اخبار نادرست در بخش خبرها به حداقل برسد.
اما هاوگن در جلسه سنا اعلام کرد که این تنظیمات امنیتی که پیش از انتخابات فعال شدند دوام چندانی نداشتند. او معتقد است که آنها پس از حادثه 6 ژانویه دوباره محدودیتها را بازگرداندن که نشان میدهد این موضوعات تا چه اندازه مشکل ساز هستند.
تام رینولد، سخنگوی فیسبوک، در بیانیهای تاثیر اقدامات فیسبوک بر حوادث 6 ژانویه را رد کرد و گفت ما همواره پیش از انتخابات و پس از آن سیگنالها و اطلاعات نیروهای امنیتی را مدر نظر قرار دادیم. زمانی که نشانهها تغییر کرد، اقدامات ما هم عوض شد. نمیتوان گفت که اقدامات فیسبوک دلیل حادثه 6 ژانویه بودند.
کمی پس از انحلال تیم صیانت مدنی فیسبوک در دسامبر 2020، چاکرابارتی به مرخصی رفت. او در ماه آگوست اعلام کرد که به طور کامل از این شرکت خارج میشود. در همان زمان کارکنان دیگری که سالها روی موضوعات امنیتی کار میکردند هم از فیسبوک خارج شدند. هاوگن میگوید که همکارانش همانند او ایمان خود را به فیسبوک از دست دادند و در همان شش هفته از شرکت خارج شدند.
لنا پیتچ، رئیس ارتباطات سیاسی فیسبوک، انتقادات هاوگن را بی اساس خواند. به گفته او هاوگن «کمتر از دو سال در فیسبوک بود و هیچ گاه در یک جلسه تصمیم گیری با مدیران ارشد حضور نداشت و گزارش مستقمی هم به او ارائه نشده است.» چاکرابارتی هم در توییتر اعلام کرد که از نشت اطلاعات شرکت حمایت نمیکند اما با موضوعاتی که هاوگن به آن اشاره کرده موافق است.
فیسبوک دو ماه پس از انحلال تیم صیانت از یک تغییر رویکرد خبر داد. فیسبوک اعلام کرد که قصد دارد محتوای سیاسی را به طور کلی در بخش اخبار کاهش دهد. این شرکت در ماه آگوست اعلام کرد که آزمایش اولیه روی درصد کمی از جمعیت آمریکا نتایج خوبی به دنبال داشته و این شرکت قصد دارد آزمایشهای خود را توسعه دهد.
بسیاری از کارکنان سابق فیسبوک به ادعای این شرکت مشکوک هستند. جیمز بارنز، مدیر محصول سابق در تیم صیانت مدنی، در مصاحبهای گفت: «شما میخواهید برای مردم مشخص کنید که چه چیز محتوای سیاسی است و چه چیزی محتوای سیاسی نیست.» این کار پیامدهای منفی بسیاری دارد و درک این پیامدها دشوار است.
یکی دیگر از کارکنان سابق فیسبوک میگوید برای شناسایی محتوای سیاسی در تمام زبانها و کشورها به منابعی نیاز است که حتی فیسبوک هم به آن دسترسی ندارد.
مشکلات و حوادث چند روز گذشته هم در تصمیمات فیسبوک نمود پیدا کردهاند. به گزارش وال استریت ژورنال فیسبوک بررسی محصولات جدیدی را آغاز کرده که امکان انتقاد از شرکت و تاثیر منفی بر کودکان را پوشش میدهند. این شرکت هفته گذشته طرح اینستاگرام کودکان را نیز متوقف کرد.
آینده فیسبوک در هر جهتی که باشد، اختلافات به قوت خود باقی میمانند. اطلاعاتی که هاوگن نشت داده است باعث شده تا درخواست برای قانونگذاری جدیتر افزایش پیدا کند و بحث درمورد تاثیر شبکههای اجتماعی داغتر شود. زاکربرگ در پستی که مخاطبش کارکنان فیسبوک بودند از قانونگذاران خواست تا قوانین را به ویژه در زمینه «انتخابات، محتوای خطرناک، حریم خصوصی و رقابت» بهروزرسانی کنند. اما عامل اصلی تغییر همان کارکنان فعلی و سابق فیسبوک هستند که با درک بیشتر از فعالیتهای این شرکت بیشتر از هرکسی میتوانند به فیسبوک ضربه بزنند.
منبع: Time