سیستم BNPL «الان بخر، بعدا پرداخت کن» چیست و چطور 100 میلیارد دلاری شد؟

به گزارش پیوست، شرکت‌های BNPL خدمات خود را به عنوان جایگزین بهتری برای کارت‌های اعتباری معرفی می‌کنند. اما منتقدان نگران هستند که بسیاری از افراد در نتیجه این خدمات بیشتر از توان خود خرج کنند و برخی حتی متوجه بدهکار شدن خودشان نیستند.

خدمت الان بخر، بعدا پرداخت کن چیست؟ چرا به یک باره اینقدر مورد توجه قرار گرفته است؟

BNPL چیست؟

طرح‌های BNPL که به عنوان «وام‌های نقطه خرید» هم شناخته می‌شوند به خریداران اجازه می‌دهند که هزینه خرید اقلام را در یک دوره مشخص پرداخت کنند.

مفهوم چیز تازه‌ای نیست. وام‌های این چنین سال‌هاست که در سراسر جهان دیده می‌شوند. مردم با استفاده از وام‌ها و تسهیلات خرید کالا، مبلغ خرید را در یک دوره مشخص باز پرداخت می‌کنند.

BNPL از این لحاظ متفاوت است که در این روش خرید به طور کامل انجام می‌شود و دیگر چیزی در گرو کسی نیست و بیشتر اوقات خبری از سود هم نخواهد بود.

خریداران در فضای آنلاین تنها با چند کلیک می‌توانند از خدمات BNPL استفاده کنند. معمولا در این روش خریدار یک مبلغ اولیه را پرداخت کرده و باقی‌ مانده را در یک دوره سه تا چهار ماهه تکمیل می‌کند.

ارائه دهندگان خدمات BNPL معمولا استفاده از این وام‌ها را به خرده فروشان پیشنهاد داده و سپس بخشی از تراکنش‌های فروشگاه را به عنوان درآمد و سود خود دریافت می‌کنند. متخصصان معتقدند که خرده فروشان به دلیل افزایش حجم فروش خود به سمت این خدمات جذب می‌شوند.

برخی شرکت‌های BNPL از بازپرداخت دیرهنگام و یا سود مربوط به طرح‌های بلند مدت هم کسب درآمد می‌کنند.

خریدار هم در این میان سود می‌کند؛ شما می‌توانید کالایی که هنوز پولش را به طور کامل ندارید خریداری کنید و هزینه را در اقساط ماهانه پس بدهید.

کرونا علت موفقیت این خدمات است

دلیل موفقیت این خدمات ویروس کرونا است. پاندمی باعث شده که بسیاری از فروشندگان فیزیکی مجبور به تعطیل کردن کسب و کار خود شوند و مشتریان هم زمان بیشتری را در خانه سپری کنند.

این جریان باعث شد تا حجم خرید آنلاین به شدت افزایش یابد. براساس گزارش وردپی (Worldpay)، که شرکتی در حوزه پردازش پرداخت است، تراکنش‌های تجارت الکترونیک سال گذشته به 4.6 هزار میلیارد دلار رسیدند که رشد 19 درصدی را نسبت به سال 2019 نشان می‌دهد.

خدمات BNPL، حدود ۲ درصد از این حجم تراکنش‌ها یعنی مبلغی بالغ بر 97 میلیارد دلار را به خود اختصاص داده‌ است. Worldpay پیش‌‌بینی کرده است که سهم این خدمات تا سال 2024 به 4.2 درصد از مجموع تراکنش‌های تجارت الکترونیک خواهد رسید.

در حالی که طرح‌های BNPL پیش از پاندمی هم اسم و رسمی برای خودشان دست و پا کرده بودند، اما تغییر عادت‌های خرید و اقبال مردم به تجارت الکترونیک به رشد این بازار کمک کرد.

برخی شرکت‌های این حوزه رشد قابل توجهی داشتند، مثلا کلارنا پس از آخرین مرحله جذب سرمایه خصوصی تا 46 میلیارد دلار ارزش گذاری شد، پی‌پل در پی خرید شرکت پی‌دی (Paidy) به مبلغ 2.7 میلیارد دلار است و اسکوئر هم افترپی را از آن خود کرده است.

معایت خدمات BNPL چیست

یکی از انتقادات اصلی به خدمات BNPL این است که ممکن است مردم را به خرید‌هایی وسوسه کند که در واقع توان آن را ندارند. طرح‌های پرداخت در آینده به ویژه در بین زومرها (متولدان دهه 90 میلادی) و متولدین قرن 21 شهرت دارد.

یک گروه مشاوره مصرفی در انگلستان می‌گویند بررسی‌های آنها نشان داده یک چهارم کاربران BNPL به دلیل دسترسی به این خدمات بیشتر از برنامه‌ریزی خود خرج کرده‌اند.

مسئله دیگر سهولت و سادگی قرض است که به سادگی مردم را زیر بار قرض می‌برد، گاهی حتی کاربران متوجه این حجم از قرض نیستند زیرا هیچ بررسی اعتباری صورت نمی‌گیرد.

این بخش را بسیاری با وام‌های بحث برانگیزه روزانه‌ای مقایسه می‌کنند که به صورت کوتاه مدت و با نرخ سود بالا ارائه می‌دهد. با اینکه اکثر خدمات BNLP بدون سود هستند، برخی ارائه‌دهندگان در زمان دیرکرد سود بالایی دریافت می‌کنند.

ارائه‌دهندگان BNPL می‌گویند برای جلوگیری از هزینه بیش از حد کاربران تمهیداتی را در نظر گرفته‌اند؛ برای مثال کلارنا به صورت موردی یک آستانه هزینه را برای اشخاص در نظر می‌گیرد.

سباستین سمیاتووسکی، مدیرعامل کلارنا، در مصاحبه با CNBC گفت: «ما برای هر تراکنش یک جبهه‌گیری جدید داریم و به نحوه استفاده مشتریان از این محصول توجه داریم.»

«اگر مشتری استفاده مثبتی از محصول داشته باشد، ما می‌توانیم حد استفاده آنها را افزایش دهیم. در غیر این صورت، ما امکان استفاده آنها را محدود کرده و یا خدمت‌رسانی را به طور کامل متوقف می‌کنیم.»

اما منتقدان می‌گویند قوانین کافی در حوزه BNPL برای محافظت از مشتریان وجود ندارد. دولت انگلستان قصد دارد فشار خود را روی این بخش افزایش دهد و پیشنهاداتی مثل بررسی وضعیت مشتریان را مد نظر دارد. احتمالا در ماه اکتبر یک مشاوره در مورد قوانین انجام می‌شود.

منبع: CNBC