نرخ جذب ثابت یا SAR در گوشی‌های تلفن همراه چیست

به گزارش پیوست، هر دستگاه ارتباطی برای آن که بتواند در شبکه بی‌سیم GSM فعالیت کند، یک فرستنده و گیرنده رادیویی دارد. این گیرنده و فرستنده باید به گونه‌ای ساخته شود که وقتی در کنار بافت بدن قرار می‌گیرد، انرژی فرکانس رادیویی منتشر شده از استانداردهای مشخص شده فراتر نرود و به بدن آسیب نرساند.

نرخ جذب ثابت یا «Specific Absorption Rate» که به اختصار (SAR) نامیده می‌شود؛ معیاری برای اندازه‌گیری میزان جذب انرژی در واحد جرم توسط بدن انسانی است که در معرض میدان الکترومغناطیسی و فرکانس‌های رادیویی قرار می‌گیرد. البته این معیار برای جذب سایر انرژی‌ها (مانند انرژی فراصوت) توسط بافت بدن نیز به کار می‌رود. SAR میزان قرارگرفتن در معرض امواج بین ۱۰۰ کیلوهرتز تا ۱۰ گیگاهرتز «معروف به امواج رادیویی» را اندازه می‌گیرد.

کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا (FCC)، وزارت صنعت کانادا (ICGC) و کنسول اتحادیه اروپا نهاد‌های مسئول در این زمینه هستند.

معیار SAR درواقع سطح مجازی از تشعشعات فرکانس رادیویی برای بدن انسان است. این دستور‌العمل‌ها براساس استاندارد‌هایی هستند که سازمان‌های مستقل علمی با ارزیابی کامل و دوره‌ای مطالعات علمی مشخص می‌کنند.

متاسفانه سرحد‌هایی که FCC/ICGC و کنسول اتحادیه اروپا مشخص کرده‌اند براساس مقدار بافت متفاوتی اندازه‌گیری می‌شوند و درنتیجه مقایسه مستقیم آنها امکان پذیر نیست.

سرحد SAR برای FCC/ICGC برابر با (1.6 W/Kg) در یک گرم از بافت واقعی بدن انسان است. سرحد SAR پیشنهادی از سوی کنسول اتحادیه اروپا (2.0 W/kg) در ۱۰ گرم از بافت واقعی بدن انسان است. به طور کلی مقدار SAR در سخت‌ترین و بدترین حالت استفاده از گوشی محاسبه می‌شود اما در استفاده معمولی این حالت به ندرت رخ می‌دهد. عموما هرچه شما به آنتن بی‌سیم نزدیک‌تر باشید، انرژی ساطع شده از دستگاه کمتر است و بالعکس.

نرخ جذب ثابت (SAR) برای گوشی‌های همراه به معنای نرخ جذب فرکانس رادیویی (RF) گوشی همراه در بدن است. SAR ابزاری برای سنجش مستقیم نرخ تشعشع RF گوشی‌های همراه است که در دستورا‌لعمل‌های FCC سرحدی برای آن مشخص شده است.

افراد زیادی به اشتباه تصور می‌کنند که اگر مقدار SAR پایین‌تر باشد، لزوما میزان فرکانس رادیویی منتشر شده کاهش پیدا می‌کند یا امنیت آن نسبت به یک گوشی تلفن با SAR بالاتر امن‌تر است.

در حالی که SAR یک مقیاس برای سنجش حداکثر فرکانس رادیویی منتشر شده از یک تلفن همراه است؛ اما این نرخ جذب ثابت، به تنهایی اطلاعات کافی درمورد میزان فرکانس رادیویی منعکس شده از مدل‌های مختلف گوشی همراه در استفاده عادی را ارائه نمی‌دهد و براساس آن نمی‌توان مدل‌‌های مختلف گوشی را مقایسه کرد.

در واقع کمیسیون ارتباطات فدرال SAR را اندازه گیری می‌کند تا مطمئن شود که گوشی همراه مورد نظر حتی در سخت‌ترین شرایط هم از سرحد مجازی که FCC برای میزان مجاز انتشار فرکانس رادیویی مشخص کرده فراتر نرود. اما معمولا مقدار انرژی فرکانس رادیویی که یک کاربر جذب می‌کند پایین‌تر از رقم SAR است.

آزمایش SAR

در آزمایش SAR از مدل‌های شبیه‌سازی شده استاندارد سر و بدن انسانی استفاده می‌شود که ویژگی‌های جذب فراکنس رادیویی در بافت‌های مختلف انسان را شبیه‌سازی می‌کند. برای نتیجه‌گیری، گوشی همراه در بالاترین سطح انرژی و در تمامی باند‌های فراکنسی فعال می‌شود و در حالت‌های مختلف کنار سر و بدن شبیه‌سازی شده قرار می‌گیرد. در این آزمایش طرز استفاده رایج انسان از گوشی تلفن همراه مثل قرار گرفتن آن در هر دو طرف سر امتحان می‌شود. برای آزمایش، گوشی در جاهای دقیق نسبت به سر و بدن قرار می‌گیرد و یک ربات، میدان الکتریکی را به شکلی بسیار دقیق در هر حالت می‌سنجد. در نهایت داده‌های هر حالت در گزارشی برای کسب تاییدیه از FCC ارسال می شوند و تنها بالاترین مقادیر SAR برای هر باند فرکانسی در آزمون نهایی معیار قرار داده می‌شوند و باید با دستور‌العمل‌های FCC همخوانی داشته باشند.

SAR چه چیز را نشان می‌دهد

تولیدکنندگان گوشی همراه باید SAR هر مدل از گوشی‌‌های خود را در سخت‌ترین و بدترین حالت استفاده از باندهای فرکانسی آمریکا آزمایش کنند. تاییدیه FCC به این معنا است که گوشی مورد نظر هیچگاه از سرحد مشخص شده برای انتشار فرکانس رادیویی در دستورالعمل‌های دولت فدرال فراتر نمی‌رود؛ اما مقدار فرکانس رادیویی که کاربر در استفاده روزمره در معرض آن قرار می‌گیرد را نمی‌توان با SAR مشخص کرد.

SAR چه چیز را نشان نمی‌دهد

مقدار SAR که برای تاییدیه FCC استفاده می‌شود،‌ تعداد اندازه‌گیری‌های انجام گرفته در آزمایش را مشخص نمی‌کند. بعلاوه، گوشی‌های همراه دائما انرژی خود را تغییر می دهند تا با حداقل انرژی لازم برای ارتباطات فعالیت کنند؛ استفاده حداکثری از انرژی خیلی کم رخ می‌دهد. گوشی‌های همراه را به چند دلیل نمی‌توان صرفا با اشاره به مقدار SAR مقایسه کرد:

گوشی همراه A شاید در یکی از اندازه گیری‌ها رقمی بالاتر از تمامی دیگر اندازه‌گیری‌های گوشی B داشته باشد. درنتیجه مقدار SAR که برای گوشی A گزارش می‌شود بالاتر از گوشی B خواهد بود، حتی اگر گوشی B در اکثر دیگر مکان‌ها و یا شکل‌های استفاده میزان تشعشع بالاتری داشته باشد. در این حالت کاربر به طور کلی انرژی فرکانس رادیویی بیشتری را از گوشی B دریافت می‌کند.

گوشی همراه A شاید ارتباط بهینه‌تری نسبت به گوشی همراه B داشته باشد و درنتیجه با انرژی کمتری نسبت به گوشی B فعالیت کند. درنتیجه کاربر به طور کلی انرژی فرکانس رادیویی بیشتری را از گوشی B دریافت می‌کند.

بالاترین مقداری که برای گوشی A ثبت شده شاید مربوط به حالتی باشد که کاربر به ندرت از آن استفاده می‌کند، در حالی که بیشترین مقدار ثبت شده برای گوشی B در حالتی است که کاربر عمدتا از آن استفاده می‌کند. به همین دلیل می‌توان گفت که کاربر بالاترین انرژی فرکانس رادیویی که برای گوشی B ثبت شده را دائما دریافت می‌کند اما بیشترین مقدار ثبت شده برای گوشی A به ندرت کاربر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

به طور کلی تمام گوشی‌های همراه باید استاندارد انتشار فرکانس رادیویی FCC را کسب کنند و این استاندارد بسیار پایین‌تر از آن چیزی است که آزمایشگاه‌ها و متخصصان درمان و بیولوژی معتقدند تاثیر بدی روی سلامت انسان دارد. اما برای کسانی که نگران سلامتی و قرار گرفتن در معرض فرکانس رادیویی گوشی هستند، بهترین راهکار این است که گوشی همراه را دور از سر و بدن نگه دارند و برای صحبت از ابزار‌های بی‌سیم و هندزفری استفاده کنند. تاثیر این اقدامات از انتخاب یک گوشی همراه با SAR پایین‌تر، بیشتر است.