سوسیالیست اقتصادی، لیبرال سیاسی و محافظه‌کار فرهنگی

دانیل بل سال 1919 متولد شد و 91 سال عمر کرد. در طول زندگی حوادث و تحولات اجتماعی گوناگونی را به چشم دید و زندگی شخصی بسیار هیجان‌انگیزی داشت؛ کودکی یتیم که در یتیم‌خانه بزرگ شده بود، تجربه فعالیت در گروه‌های افراطی چپ را داشت، به یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان نومحافظه‌کاری ایالات متحده تبدیل شد و تاثیرگذارترین نظریه چند دهه اخیر ایالات متحده در جامعه‌شناسی را ارائه کرد. او را به عنوان یکی از روشنفکران تاثیرگذار ایالات متحده در دوران پس از جنگ جهانی می‌شناسند؛ هرچند بیشتر به واسطه دو نظریه «پایان ایدئولوژی» و «جامعه پساصنعتی» شناخته می‌شود که اولی تاثیری پررنگ بر متفکران حوزه علوم سیاسی داشت و دومی بیشترین تاثیر را بر متفکران جامعه اطلاعاتی. در میان انبوه نوشته‌های مطبوعاتی و کتاب‌هایش، سه کتاب برجسته‌تر است: پایان ایدئولوژی (1960)، ظهور جامعه پساصنعتی (1973) و تناقض‌های فرهنگی سرمایه‌داری (1976). دو کتاب «پایان ایدئولوژی» و «تناقض‌های فرهنگی سرمایه‌داری» در لیست 100 کتاب تاثیرگذار نیمه دوم قرن بیستم مجله تایمز قرار دارد. به جز او، تنها آیزیا برلین، کلود روی اشتراوس، آلبر کامو و جورج اورول دو کتاب در این لیست دارند. دانیل بل بیشتر یک کنشگر سیاسی بود که می‌خواست جهان را بفهمد و مسیر تحولات و تغییرات را درک کند. خلق و خو و ویژگی‌های شخصیتی‌اش موجب شد به یک دانشگاهی و پژوهشگر خارج از جریان مسلط آکادمیک تبدیل شود. اعتقاد داشت ساختار نظریه و الگوهای ارجاع اجتماعی را نمی‌توان از هم تفکیک کرد و یک نظریه‌پرداز نباید جدا از جامعه و بی‌توجه به تحولات اجتماعی نظریه‌پردازی کند. منتقدان دانشگاهی او را به سطحی‌نگری و بی‌توجهی به الزامات نگارش آکادمیک متهم کردند. فضای دانشگاهی در زمان انتشار دو کتاب «پایان ایدئولوژی» و «ظهور جامعه پساصنعتی» با نویسنده همراهی نکرد و عملا با بی‌اعتنایی و در مواردی نقدهای کوبنده علیه نظریه‌هایش روبه‌رو شد. نخستین توجه جدی و همه‌گیر به آثار...