یونجی ماسودا (Yoneji Masuda) تقریبا عمری معادل قرن بیستم دارد. او در جامعه ژاپن رشد کرد و نمونهای برجسته از مفاخر فرهنگ ژاپن شد؛ یکی از برجستهترین پژوهشگران قرن بیستم، معلمی جدی و صبور، مدیری اخلاقگرا و شهروندی فروتن که نظریه جامعه اطلاعاتی با نام او گره خورده است. ماسودا طراح مدل استراتژیک جامعه فناورانه ژاپن در دهههای 70 و 80 میلادی بود که عملا ژاپن را در جایگاه یک قدرت فناورانه بیبدیل قرار داد. او اغلب کتابها و مقالاتش را به زبان ژاپنی نوشت و علاقهای به انتشار آثارش به زبانهای دیگر نداشت. کرسی استادی مهمترین دانشگاههای ایالات متحده به او پیشنهاد شد اما نپذیرفت و تا پایان عمر در ژاپن ماند. وقتی فوت شد نخستوزیر ژاپن در سوگش گفت:«ملت ژاپن به این انسان فرهیخته مدیون است. او در یکی از مهمترین برهههای تاریخ ژاپن مسیر درست را به ما نشان داد.» او مردی بود که تنها دو بار مصاحبه کرد، هیچ گاه روی صحنه نرفت و جلو دوربین تلویزیون قرار نگرفت.
اصطلاح «جامعه اطلاعاتی» نخستین بار در اوایل دهه 60 میلادی در چند مقاله مرتبط با علوم انسانی و ارتباطات در ژاپن مطرح شد. پیش از آنکه از ترکیب «جامعه اطلاعاتی» استفاده شود، در سال 1962 میلادی طی گفتوگویی میان کیشو کورکاوا (Kisho Kurokawa) معمار و تادائو اومسائو (Tadao Umesao) انسانشناس و تاریخدان ژاپنی اصطلاح «مرحله بالاتر تکامل اجتماعی» (Joho Shakai) مطرح شد و مورد بحث قرار گرفت. این اصطلاح درباره نقش فناوری ارتباطات و کامپیوترها در تغییر جهان مطرح شد. آن دو در سلسله گفتوگوهایی تلاش کردند بفهمند فناوری جدید چگونه میتواند بر تحولات اجتماعی تاثیر بگذارد. چند ماه بعد، تادائو اومسائو مقالهای با عنوان «نظریه تکامل مبتنی بر صنایع اطلاعات» منتشر کرد که ماحصل مطالعاتش درباره این موضوع بود. نخستین بار اصطلاح «جامعه اطلاعاتی» به صورت مشخص توسط میچیکو ایگاراشی (Michiko Igarashi) جامعهشناس مشهور و نویسنده مقالات فراوان درباره تاثیر فناوری ارتباطی و رسانههای نوین در تحولات اجتماعیفرهنگی طی سال 1964 استفاده شد اما مورد توجه قرار نگرفت. سالهای پایانی دهه 60 میلادی دو کتاب با عنوان «جامعه اطلاعاتی» در ژاپن و به زبان ژاپنی منتشر شد: کتاب «مقدمهای بر جامعه اطلاعاتی» نوشته مشترک یونجی ماسودا و کونچی کویاما (Konichi Kohyama) سال 1968 میلادی و کتاب «جامعه اطلاعاتی: از جامعه سخت به جامعه نرم» از یوجیرو هایاشی (Yujiro Hayashi) سال 1969 میلادی منتشر شدند. هر دو کتاب تاثیری عمیق بر سیاستگذاریهای مدیریتی درازمدت در کشور ژاپن داشتند. از این زمان نام یونجی ماسودا بیش از همیشه بر سر زبانها افتاد. این استاد 65ساله دانشگاه در مدتی کوتاه مدیر پروژه جامعه اطلاعاتی ژاپن شد و نقشی غیرقابل تصور در توسعه سریع و شگفتانگیز ژاپن بازی کرد. ماسودا اعتقاد داشت فناوری اطلاعات جهان را تغییر میدهد و اگر یک انسجام مدیریتی در سطح کلان کشور وجود داشته باشد و برنامهای دقیق و عالمانه تدوین و اجرا شود، میتوان از مسیری غیر...