مشکل فنی بانکی موجب تاخیر در تسویه پرداختیارها شد
براساس اطلاعیه پرداختیارهای زرینپال، وندار و جیبیت، تسویه پرداختیاری امروز، یکم آذر ۱۴۰۳، با تاخیر…
۱ آذر ۱۴۰۳
آیا موتور جست‌وجوی «ذرهبین» در ایران فراگیر می شود؟
۲۵ اسفند ۱۳۹۹
زمان مطالعه : ۵ دقیقه
«ذرهبین»، موتور جست‌وجویی با زبان فارسی که اخیرا توسط شرکت ارتباطات سیار ایران (همراه اول) آن را پس از پشت سر گذاشتن مراحل آزمایشی وارد فاز عملیاتی کرده است. گفته می‌شود استفاده از موتور جستجوی داخلی هزینه ترافیکی به‌صرفه‌تر از سرویس‌های خارجی خواهد داشت، اما آیا می‌تواند این موتور جستجو گزینه مناسبی برای استفاده در مقابل موتورهای جست‌وجوی خارجی خصوصا گوگل در ایران باشد؟
به گزارش پیوست، نام «ذرهبین» چند روزی است که سر زبان‌ها افتاده است؛ موتور جست‌وجوی بومی‌ای که کارش را به طور رسمی از مراسم افتتاح مرکز مانیتورینگ پلتفرم‌های دیجیتال همراه اول آغاز کرد.
اگرچه که ناکنون موتورهای جستجوی ایرانی که گاه با صفت ملی از آن نامبرده شده شده، عملکرد ناموفقی از خود نشان داده‌اند و همزمان در شرایطی که همچنان سایه محدودیت‌ها در دسترسی به شبکه اینترنت در میان کابران شبکه‌های اجتماعی موضوعی داغ و مورد مناقشه بوده است. راه اندازی موتور جستجوی ذرهبین که گفته می‌شود هزینه اینترنت مصرفی این موتور جست‌وجوی فارسی زبان برای وب‌سایت‌های ایرانی، نیم‌بها و برای وب‌سایت‌های بین‌المللی، تمام‌بها است و این هزینه با فعال‌سازی بسته‌های هدیه رایگان است؛ و ویدیوهای شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها را می‌توان با ترافیک نیم‌بها در تب ویدیوی «ذرهبین» تماشا کرد. عملا نقطه عطفی در راه اندازی موتور جستجوی فارسی به شمار می‌رود که نتایج حاصل از عملکرد آن در صورت تکمیل این پروژه و استفاده مدام و با ظرفیت بالا توسط کاربران در آینده مشخص خواهد شد.
طبق اعتقاد برخی از کارشناسان نتایج جست‌وجوی در این موتور جست‌وجوی بومی شبیه نتایجی است که با جست‌وجو در گوگل بدست می‌آید از همین‌رو به نظر می‌رسد که «ذرهبین» نتایج را از طریق APIهای گوگل در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد.
علیرضا وزیری، کارشناس امنیت سایبری در این‌باره، با اشاره به پیشینه دیگر موتورهای جست‌وجوهای بومی و رویکرد آن‌ها به پیوست می‌گوید: «بسیاری از رویکردهایی که درخصوص ایجاد سرویس‌های این‌چنینی در ایران وجود دارد، به پیروی یا کپی‌برداری از سرویس‌هایی همانند «بایدو» در چین یا «یندکس» در روسیه بوده است. این‌که ایران همیشه به دنبال داشتن یک موتور جست‌وجوی بومی بوده، مشهود است و بارها هم برای آن تلاش کرده‌ایم .»
او می‌افزاید: «دلیل این اقدامات هم این است که دیتای مربوط به سرچ کاربران در اختیار گرفته شود تا با آن بتوان ترندها را بررسی کرد و به این برسند که جامعه به دنبال چه می‌گردد. تاکنون با این انگیزه چند بار برای داشتن موتور جست‌وجوی بومی در ایران تلاش شده است. (همانند راه اندازی موتور جست‌وجوی «یوز») اما همه این‌ها با شکست مواجه شدند، دلیل این شکست‌ها هم این است که مزیت رقابتی‌شان در نمایش محتوا اصلا به پای موتورهای جست‌وجوی خارجی نمی‌رسد.»
وزیری در خصوص وجه تمایز «ذرهبین» با موتورهای جست‌وجوی ایرانی قبلی بیان می‌کند: «تفاوت این موتور جست‌وجو با موتورهای جست‌وجوی قبلی در این است که با استفاده از APIها از هوش مصنوعی گوگل استفاده می‌کند. وقتی کاربر درخواست خود را تایپ می‌کند، با چند لحظه تاخیر نتیجه را نمایش می‌دهد؛ در واقع فرآیندی در پشت نرم‌افزار اتفاق میفتد که به نظر می رسد درخواست را از طریق پلتفرم API به سرورهای گوگل ارسال می‌شود، پاسخ آن را از گوگل یا بینگ می‌گیرد و به کاربر نشان می‌دهد. در این بین، داده مربوط به جست‌وجوی کاربر در موتور جست‌وجو ثبت می‌شود و در داخل کشور به ترندها دسترسی پیدا می‌کنند.»
این کارشناس امنیت سایبری در ادامه می‌گوید: «روند در بسیاری از کشورهای اروپایی به این شکل است که دولت طی قردادی با شرکت گوگل، ترندهای جست‌وجوی مردم و داده‌های آن را در اختیار می‌گیرند. در کشور چین نیز مشابه همین اتفاق میفتد؛ اما در ایران بدلیل فقدان ارتباط با شرکت‌های خارجی که در پی تحریم‌ها رخ داده، باعث می‌شود نتوان از بسیاری از محصولات گوگل در ایران استفاده کرد.»
علیرضا وزیری با بیان این‌که «هدف از موتور جست‌وجو یا هر محصول بومی مشابه دیگری این است که داده و ترند جست‌وجوها از کشور خارج نشود» بیان می‌کند: «موتور جست‌وجوی بومی، استورج بومی و مسنجر بومی هیچ کدام جای نگرانی ندارند و همه باید همیشه از این خوشحال باشیم که از محصولی بومی استفاده کنیم و داده از کشور خارج نشود؛ اما دسترسی غیر قانونی به برخی داده‌های کاربران، مهمترین دلیل نگرانی و انتقاد کاربران از پلتفرم‌های یومی است.»
او همچنین درباره ارتباط موتور جست‌وجوی «ذرهبین» با ایجاد اینترنت ملی می‌گوید: «از آبان ماه پارسال که در بازه زمانی‌ای با قطعی اینترنت مواجه بودیم، متوجه شدند به این دلیل که در کشور ما یک دایرکتوری سرویس وجود ندارد، همه مردم برای رسیدن به هر چیزی سرچ می‌کنند و صفحه‌ای که بتوان از آن به دیگر جاها رسید، وجود ندارد. بنابراین به این نتیجه رسیدند که چون مردم معمولا آدرس سایت‌ها را به خاطر نمی‌سپارند و عمدتا برای هر کاری سرچ می‌کنند لذا ایجاد این موتور جست‌وجو در راستای آن موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار شده است چراکه اگر مجددا این اتفاق رخ دهد مردم بتوانند از طریق سرچ در این موتور به نتایج مورد نظرشان برسند.»
ارسال دیدگاه