وزارت کار و بیمه مرکزی دستگاه برتر در ارائه خدمات الکترونیکی شدند

به گزارش پیوست، طبق مصوبه شورای اجرایی فناوری اطلاعات دبیرخانه این شورا موظف است به صورت مستمر در دوره‌های سه‌ماهه نسبت به ارزیابی کیفیت وبگاه‌ها و خدمات الکترونیکی دستگاه‌های اجرایی که شناسنامه خدمات آنها به تایید سازمان اداری و استخدامی کشور رسیده است اقدام کند از همین رو تا کنون ۶ دوره دستگا‌ه‌های اجرایی برای ارائه سرویس‌های الکترونیکی خود ارزیابی شده‌اند.

طبق ارزیابی صورت گرفته از سوی دبیرخانه شورای اجرایی فناوری اطلاعات و سازمان فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصادی و داریی و همچنین سازمان برنامه و بودجه در رتبه‌های چهارم و پنجم از نظر ارائه سرویس‌های الکترونیکی به شمار می‌آیند و وزارت نیرو در رتبه ۶ قرار می‌گیرد. نکته حائز اهمیت در این گزارش عدم همکاری وزارت نیرو به صورت مستقیم برای رتبه‌بندی و ارزیابی ارائه خدمات الکترونیکی است اما دستگاه‌های زیرمجموعه این وزارتخانه همکاری مرتبی داشته‌اند از همین رو موجب شده تا رتبه این وزارتخانه ارتقا پیدا کند.

بانک مرکزی نیز جزو دستگاه‌هایی است که در این گزارش قید شده که برای ارزیابی خدمات الکترونیکی همکاری لازم را انجام نداده است. در این دور از ارزیابی‌ها ۱۰۵ دستگاه مختلف مورد بررسی قرار گرفته‌اند و تعدادی از دستگا‌‌ه‌ها نیز حاضر به شرکت در ارزیابی خدمات خود نشده‌اند.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات، امیر ناظمی، با اشاره به دستگاه‌هایی که برای ارزیابی خدمات الکترونیکی‌اشان مشارکت نکرده‌اند گفت: «وزارت کشور و وزارت نیرو جزو وزراتخانه‌هایی هستند که حاضر به ارزیابی نشده‌اند.»

دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات، رضا باقری اصل، نیز در مورد عدم همکاری بانک مرکزی در ارزیابی خدمات الکترونیکی گفت: «تا کنون ۳ مرتبه به بانک مرکزی طی ۳ مصوبه مختلف اعلام شده که باید سرویس‌های پایه را الکترونیکی کند اما تا کنون این اقدامات از سوی این رگولاتور پولی صورت نگرفته است. یکی از این موارد، دریافت نکردن کپی اسناد کاغذی برای دریافت خدمات بانکی است، البته این مصوبات از سوی رئیس کل بانک مرکزی به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده است اما برای پیاده‌سازی‌اشان نیاز به اصلاح دستورالعمل‌های داخلی خود بانکها وجود دارد اما هنوز این دستورالعمل‌ها تغییر نکرده است.

او با اشاره به پذیرفته شدن احراز هویت غیر حضوری و اصلاح آیین‌نامه قانون مبارزه با پولشویی گفت: «امیدواریم با تغییراتی که در این قانون ایجاد شده است برخی از فرایندها برای الکترونیکی شدن این سرویس‌ها اصلاح شود.»

تفاوت ارزیابی این دوره در مقایسه با دوره‌های گذشته تمرکز بیشتر روی خدمات کاربرمحور و شفافیت دولت و همچنین یکپارچگی خدمات و میزان مشارکت در ارائه سرویس‌ها است.

طبق این شاخص‌ها بیمه مرکزی در تمامی شاخص‌های مربوط به دولت کاربر محور، دولت شفاف، دولت یکپارچه و دولت مشارکتی رتبه اول را کسب کرده است. بیمه مرکزی در شرایطی دستگاه برتر در ارائه خدمات الکترونیکی می‌شود که پیش از این نیز در دور سوم ارزیابی دولت الکترونیکی به عنوان دستگاه برتر انتخاب شده بود.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات در خصوص اقدامات انجام شده از سوی بیمه مرکزی گفت: «اقدامات این سازمان به‌گونه‌ای بود که بسیاری از فعالیت‌های الکترونیکی شدن سرویس‌ها از سوی خود آنان اجرایی می‌شد و اصلا نیازی به برگزاری جلسات برای پیاده‌کردن سرویس‌ها نبود.» ناظمی یکی از نقاط قوت بیمه مرکزی را ارائه سرویس‌های ترکیبی به صورت G2B2C عنوان کرد. به گفته او این اقدام بیمه مرکزی و به کمک گرفتن بخش خصوصی و استارت‌آپ‌ها برای ارائه خدمات خود موجب شد تا سرویس‌های بهتر و بیشتری از سوی آنان در اختیار مردم قرار گیرد.

دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات نیز تاکید کرد: «طی سال جاری با اقداماتی که از سوی بیمه مرکزی صورت گرفته است، نیاز به فیزیک کاغذ بیمه شخص ثالث برطرف شده است و به زودی بیمه تکمیلی به سرویس‌های پایه درمان متصل می‌شود و افراد برای استفاده از بیمه تکمیلی خود نیاز به بارگذاری یا تحویل اسناد کاغذی به شرکت‌های بیمه تکمیلی نخواهند داشت.» طبق گفته او هم‌اکنون این سرویس در مرحله تست به سر می‌برد و پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال به بهره‌برداری برسد.

رضا باقری اصل گفت: «در شرایط  فعلی هیچ‌بهانه‌ای برای الکترونیکی نشدن خدمات وجود ندارد و اگر هنوز دستگاهی سرویس‌های خود را الکترونیکی نمی‌کند یا به دلیل مقاومت بدنه دستگاه است یا رئیس دستگاه با ارائه خدمات الکترونیکی مخالف است.»

او ادامه داد: «در گذشته گاهی گفته می‌شد که قوانین اجازه نمی‌دهد تا سرویس‌ها الکترونیکی شوند اما هم‌اکنون هیچ منع قانونی در این زمینه وجود ندارد یا اعلام می‌شد که رئیس‌جمهور پیگیر طرح‌های دولت‌الکترونیکی نیست اما طی سال جاری رئیس جمهور به صورت مرتب پروژه‌های مربوط به دولت‌الکترونیکی را  پیگیری کرده است.»

باقری اصل در پاسخ به این سوال پیوست که روز گذشته نیز یک ارزیابی دولت الکترونیکی اعلام شده بود و در آن دفتر ریاست‌جمهوری دستگاه برتر در ارائه خدمات الکترونیکی معرفی شد آن ارزیابی با ارزیابی صورت گرفته از سوی شما چه تفاوتی دارد گفت: «آن ارزیابی از سوی سازمان اداری و استخدامی صورت می‌گیرد و براساس خوداظهاری و اعلام خود دستگاه‌ها صورت می‌گیرد در حالی که ارزیابی صورت گرفته از سوی سازمان فناوری اطلاعات کاملا براساس شاخص‌های بین‌المللی است.»

رئیس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه هم‌اکنون در آستانه ارائه هزار خدمت الکترونیکی هستیم گفت:« ۹۸۰ خدمت هم‌اکنون الکترونیکی شده است اما این خدمات بیشتر در بخش سرویس‌های دولتی بوده است و میان  دستگاه‌های مختلف با یکدیگرو شهروندان ارائه این خدمات را کمتر حس کرده‌اند.»

به گفته او طی ۲ سال گذشته به صورت میانگین هر روز تقریبا یک خدمت دولتی الکترونیکی شده است و هم‌اکنون بسیاری از دستگاه‌های دولتی خدمات خود را به یکدیگر به صورت الکترونیکی ارائه می‌دهند اما هنوز مردم این خدمات را به صورت الکترونیکی دریافت نمی‌کنند.

او تاکید کرد که امروز میزان تراکنش‌های انجام شده روی شبکه ملی تبادل اطلاعات (NIX) به حدود ۱۵۰ میلیون تراکنش در ماه رسیده است. همین آمار نشان می‌دهد که بسیاری از فرایندها الکترونیکی شده است.

ناظمی با مقایسه این دوره ارزیابی با دوره‌های گذشته گفت: «در دوره‌های قبل مدل بلوغ دستگاه‌ها مدنظر قرار داشت حال به سمت یکپارچگی خدمات حرکت کرده‌ایم و از فرایند G2G گذر کرده‌ایم و به مرحله G2C رسیده‌ایم.»

به گفته او با توجه به فراگیر شدن 3G و 4G خدماتی که شهروندان می‌توانند از طریق تلفن همراه خود دریافت کنند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است.

ناظمی معتقد است که هر چند بسیاری از خدمات در شرایط فعلی الکترونیکی شده‌اند اما شهروندان نمی‌توانند از این خدمات استفاده کننده و این خدمات الکترونیکی منتج به سرویس مورد استفاده مردم نشده است.

دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با اشاره به رتبه دولت‌الکترونیکی ایران در گزارش‌های بین‌المللی گفت: «اگر می‌خواهیم در ارائه خدمات الکترونیکی رتبه مناسبی در دولت الکترونیکی کسب کنیم باید سرویس‌های خود را با سرویس‌های بین‌المللی تطبیق دهیم فقط ارتقای زیرساخت‌ها و الکترونیکی کردن خدمات کافی نیست بلکه باید سرویس‌های خود را با آنها تطبیق دهیم.»

او افزود: «در خواست مجوز ساخت و درخواست گواهی نامه رانندگی از جمله خدماتی است که در گزارش‌های بین‌المللی مورد توجه قرار می‌گیرند و هیچکدام از این خدمات در ایران الکترونیکی نشده است.»

به عقیده او شهرداری‌ها و نیروی انتظامی باید هر چه زودتر نسبت به الکترونیکی کردن این سرویس‌ها اقدام کنند در غیر اینصورت در دور بعدی احتمالا رتبه ایران در دولت‌الکترونیکی نه تنها ارتقا نمی‌یابد بلکه تنزل خواهد کرد.

از جمله سرویس‌های پایه‌ای مورد توجه در گزارش‌های بین‌المللی می‌توان به درخواست مجوز ساخت، درخواست گواهی‌نامه رانندگی، درخواست برای کارت هویت شخصی، اعمال گواهی فوت، درخواست ثبت زمین، درخواست گواهی ازدواج است. تا کنون شهرداری‌ها و نیروی انتظامی هیچ اقدامی برای الکترونیکی کردن سرویس صدور جواز ساخت و گواهی‌نامه الکترونیکی انجام نداده‌اند.

گزارش کامل ارزیابی دور ششم دولت‌الکترونیکی