شمارش معکوس برای یک اپراتور صنعتی

دوباره غرب تهران و البته این ‌بار ساختمانی جمع‌وجور که به خوبی نشان می‌داد دیگر جایی برای هدف‌های بزرگ «فناپ زیرساخت» ندارد. همه چیز بوی رفتن می‌داد، اتاق‌های فشرده و بساطی که بوی کوچ و اسباب‌کشی می‌دادند و فضایی که احتمالاً کمتر از یک ماه میزبان فناپی‌های متخصص زیرساخت باشد.
شرکت زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان یا همان‌طور که بیشتر شما می‌شناسید فناپ‌زیرساخت، از سال ۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده است. فعالیت‌های این شرکت بر یکپارچه‌سازی زیرساخت‌ها و راهکارهای هوشمند از جمله هوشمندسازی ساختمان‌ها با فناوری اینترنت اشیا و همچنین حمل و نقل هوشمند متمرکز شده است. ارائه خدمات پشتیبانی فنی، نگهداری و تعمیرات تخصصی تجهیزات سخت‌افزاری در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات از دیگر فعالیت‌های فناپ‌ زیرساخت به شمار می‌رود.
شرکتی که با شرایطی باثبات و بدون حاشیه روند رو به رشدی را طی می‌کند. شاید یکی از عوامل مهم رشد فناپ زیرساخت را بتوان به ثبات در مدیرانی که از ابتدای مسیر فناپ زیرساخت همراه شرکت بوده‌اند ربط داد. «مهدی ایزدیار» مدیرعامل شرکت فناپ زیرساخت است. مدیرعاملی که از آغاز همراه این شرکت بوده و حالا برای چشم‌اندازهای آینده آن هم افق‌های روشنی را ترسیم کرده است.

استراتژی بر پایه خلق ارزش

ایزدیار پرانرژی و خوش‌برخورد از سال ۹۶ همزمان با فعالیت رسمی فناپ زیرساخت کار خود را در این مجموعه آغاز کرده است: «از زمانی که قوانینی در محدودیت شرکت‌های بانک صاحب پیش آمد بحث ادغام یک سری شرکت‌ها در هلدینگ فناپ هم که کارهایی مشابه و موازی هم انجام می‌دادند شکل گرفت. فناپ زیرساخت با ادغام بخش‌هایی مثل بخش تجهیز شعب، کربنکینگ، ITS (Intelligent Transportation System) حمل‌ونقل هوشمند و فعالیت‌هایی زیرساختی در اول فروردین ۹۶ به شکل رسمی کار خود را آغاز کرد.»
اما اینها فقط شروع ماجرا بوده و فناپ در امتداد فعالیت‌های خود روی شاخه‌های ERP یعنی برنامه‌ریزی یکپارچه منابع‌سازمـانی و بحث هوشمندسازی را گسترش داد و به شکل جدی نیز وارد حوزه IOT و احداث مراکز داده شد. به طوری که حالا دیتاسنتر امام علی (ع) صداوسیما توسط فناپ زیرساخت عملیاتی شده است و پروژه ۵۰۰ رک پردیس هم در شهریور ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد. اینها در کنار فعالیت‌های همزمانERP و IOT فناپ زیرساخت است: «ما به شکل جدی روی ERP متمرکز شده‌ایم. از اواسط امسال تصمیم گرفتیم ERP را تجاری‌سازی کنیم و می‌خواهیم در چند مناقصه بزرگ شرکت کنیم. ما در تلاشیم که یک اپراتور صنعتی باشیم.»
گرچه ایزدیار در حرف‌هایش بر این جمله هم تاکید می‌کند که اساس کار هلدینگ فناپ و مطابق با آن فناپ زیرساخت تنها خلق درآمد نیست و فعالیت‌های آنها بر اساس رویکرد ملی و خلق ارزش در کشور است: «ما همیشه از سود بخش‌های درآمدزای هلدینگ برای کارهایی با منافع ملی اقدام کرده‌ایم، در حال حاضر هلدینگ تصمیم به تامین و تجهیز بیمارستانی هفت هزار تخت‌خوابی گرفته است که این فعالیت دقیقاً بر اساس رویکرد گروه مالی پاسارگاد در زمینه خلق ارزش است.»
ایزدیار باور دارد فناپ زیرساخت هم در مسیر رشد مثل دیگر شرکت‌های حوزه ICT با پیشرفت زیرساخت‌ها به توسعه بیشتری دست پیدا می‌کند: «با توسعه شبکه 5G ما هم رشد بیشتری پیدا می‌کنیم. توسعه زیرساخت‌ها به رشد فعالیت‌های ما هم می‌انجامد.»
او رشد چند برابری درآمدها و فعالیت‌های جدیدشان را در گرو استفاده از تجربه سال‌های گذشته و استفاده بهینه از امکانات موجود می‌داند: «ما در بسیاری از بخش‌ها پیشرو و لیدر بازار هستیم، مخصوصاً در حوزه حمل و نقل هوشمند و این را مدیون سرمایه‌های انسانی نخبه و متعهدمان هستیم. ما در همین شرایط سخت تحریم‌ها توانستیم با تکیه بر توانمندی‌ها و داشته‌هایمان و البته با حمایت‌های بانک پاسارگاد در بسیاری از زمینه‌ها خوب وارد شویم و بتوانیم حوزه فعالیت‌هایمان را با کیفیت گسترش دهیم.»

فناپ زیرساخت به توان دو

به گفته ایزدیار، فناپ زیرساخت به زودی کمتر از یک ماه دیگر دو برابر شدن نیروها و تغییر فضا و جابه‌جایی به فضایی بزرگ و جدید را تجربه می‌کند: «فضای فعلی ما واقعاً جوابگوی تعداد نفرات و حجم فعالیت‌هایمان نبود. ما در حال حاضر بیش از 300 نیرو داریم که از ابتدای اسفند با گسترش فعالیت‌هایمان در حوزه ERP به بیش از 600 نفر می‌رسند و طبیعتاً این رشد بالا فضای جدید هم می‌خواهد. ضمن اینکه در حال ساخت یک مرکز داده ۵۰۰ رک در پردیس هم هستیم.»
گرچه با همین رشد که ایزدیار آن را مدیون سرمایه‌های انسانی و تلفیقی از دانش و تجربه سال‌های اخیرشان می‌داند، به چالش‌های پیش روی کارشان هم اشاره‌ای می‌کند: «هر جا پیشرفتی شکل می‌گیرد باید با آهنگ رشد زیرساخت آن همراه باشد وگرنه در عمل رشدی صورت نپذیرفته و رشد هم بیشتر اسم چالش به خودش می‌گیرد. هر توسعه‌ای باید با یک نظام‌بندی و انضباط تلاقی پیدا کند تا به معنای واقعی توسعه کسب و کار اتفاق بیفتد.»

پیش به سوی تحول دیجیتالی

در فناپ زیرساخت معاونت توسعه کسب و کار بر عهده «حمیدرضا رضاپناه» است. او از ابتدای فعالیت فناپ زیرساخت به این مجموعه پیوسته: «من از ابتدای شکل‌گیری هلدینگ فناپ همکاری‌های جانبی با فناپ داشتم و از اردیبهشت ۸۵ هم به صورت رسمی در فناپ مشغول کار شدم ولی از بهمن ۹۶ در فناپ زیرساخت فعالیت می‌‌کنم.»
رضاپناه خاطرات زیادی از روزهای ابتدایی تا کنونِ فناپ دارد: «امروزِ فناپ زیرساخت با سه سال گذشته‌اش فرق‌های زیادی کرده، هم از نظر محتوایی و هم به لحاظ فعالیت عملکرد. در ابتدا بیشتر فعالیت‌های ما در قالب واحدی به نام تجهیز شعب بود که با رفتن به داخل شعب، کارهای شبکه و جریان برق ضعیف، کامپیوتر، دوربین و اعلام حریق و هر آنچه را که برای یک شعبه لازم بود انجام می‌داد. ما در این بخش بود که توانستیم به خوبی درآمدزایی کنیم و مجموعه فناپ زیرساخت شکل گرفت.»
گویا همین درآمدزایی‌های بخش‌های زیرساختی بوده است که حالا فناپ زیرساخت را با چهار ستون اصلی به پیش می‌برند:
مجموعه‌ای از عملیات کارهای جریان ضعیف
عملیات ساخت اجرا، طراحی و بهره‌برداری دیتاسنتر
بخش ITS سیستم حمل و نقل هوشمند
بخش IOT که در بخش هوشمندسازی فعالیت می‌کند و خود این بخش‌ها زیرساخت‌ها و مجموعه‌های زیادی دارند.
اما علاوه بر این واحدهای فعال، بخشERP (برنامه‌ریزی یکپارچه منابع‌سازمـانی) هم در کنار واحد IOT در فناپ زیرساخت در دست تغییرات تازه‌ای هستند: «ما در تلاش هستیم بتوانیم از واحدهای IOT و ERP تحول دیجیتالی و Industry 4.0 را رقم بزنیم. ERP یک بستر نرم‌افزاری است و اگر IOT را بستر سخت‌افزاری در نظر بگیریم، از این تقابل هوشمندانه قابلیت‌های فوق‌العاده‌ای به وجود می‌آید.»
در معاونت کسب و کار فناپ زیرساخت دو بخش وجود دارد: توسعه بازار و توسعه کسب و کار. در بخش توسعه بازار عملیاتی مانند مناقصه محصولات، ارائه محصولات جدید و معرفی آنها به مشتریان جدید و قدیم و پیدا کردن مشتری برای محصولات انجام می‌شود. در بخش توسعه کسب و کار تحلیل بازار انجام می‌شود و اینکه فناپ زیرساخت در چه حوزه‌هایی باید اثرگذار‌تر وارد شود: «ما در تمام بخش‌های فعالیت‌مان در حال ایجاد تغییراتی اساسی هستیم و همزمان به توسعه بازار و کسب و کارمان نیز مشغولیم.» اما رضاپناه در مسیر پیش رویشان و گستردگی و تنوع کارهایشان موانعی هم می‌بیند، موانعی سخت‌تر از تحریم‌های خارجی: «قوانین لحظه‌ای بانک مرکزی، قوه قضائیه، مشکلات گمرکی و غیره بیشتر از تحریم‌های خارجی کار ما را سخت کرده است. چالش‌هایی که بیش از فشارهای خارجی سخت و عذاب‌دهنده هستند و کار ما را در حوزه ICTدشوار کرده‌اند.»
گرچه با تمام این موانع رضاپناه آینده فناپ زیرساخت را روشن می‌بیند و مطمئن است که قوی‌تر از مشکلات و چالش‌های داخلی و خارجی موجود در مسیرشان هستند: «ما به طور حتم با برنامه‌ریزی‌های دقیقی که کرده‌ایم در تمام حوزه‌هایی که از آنها صحبت کردیم رشد خواهیم کرد. واحد برنامه‌ریزی‌های فناپ زیرساخت بر پایه علمی و منطبق با شرایط روز اقتصادی جامعه و هلدینگ عمل می‌کند.»

قدم‌های بزرگ

رسیدیم به برنامه‌ریزی. یکی دیگر از واحدهای کلیدی در فناپ زیرساخت معاونت برنامه‌ریزی و سیستم‌های فناپ است. این معاونت بر عهده جعفر دولت‌آبادی است. او که از سال ۹۳ در مجموعه فناپ مشغول کار بوده از سال ۹۶ هم در مجموعه فناپ زیرساخت کار خود را ادامه داد.
او برایمان از وظایف و موضوعات در دست انجام این بخش می‌گوید؛ اینکه آنها چگونه می‌‌توانند با برنامه‌ریزی‌ها به اهداف خودشان در زمینه‌های مختلف برسند: «ما برای اینکه بتوانیم به چشم‌اندازها و اهدافی که داشته‌ایم نزدیک شویم به یکسری برنامه‌ریزی‌های راهبردی نیاز داریم که تدوین سند استراتژی یکی از مهم‌ترین آنهاست.»
علاوه بر تدوین سند استراتژیک، در مجموعه تحت معاونت دولت‌آبادی وظایفی همچون بودجه‌بندی‌ها و تعاملات با هلدینگ فناپ، گزارش‌های برنامه‌ریزی بودجه و گزارش‌های پایش وضعیت پیشرفت بودجه در سال، ارزیابی عملکرد وضعیت پروژه‌های در دست اجرا، سیاست‌گذاری کنترل پروژه و برنامه‌ریزی عملکرد پروژه‌ها، و بخش تضمین کیفیت نیز انجام می‌شود.
گویا رشد فناپ زیرساخت و افزایش درآمدهای بسیار خوب و راضی‌کننده‌ای که آنها در سال‌های اخیر تجربه کرده‌اند ربط زیادی هم به برنامه‌ریزی‌های بسیار دقیق و راهبردی این واحد داشته است: «رشد شتابانی که ما در تمام حوزه‌های مختلف داشته‌ایم نیاز به یک مسیر راهبردی و دقیق دارد. هر سازمانی وقتی بزرگ می‌شود باید سازوکار مناسبی هم برایش تعیین شود. بازنگری سند استراتژی که در روندهای کاری فناپ رخ می‌دهد یکی از کارهایی است که ما برای به‌روز بودن و درست رفتن مسیر پیگیری می‌کنیم.»
در بخش بازنگری سند استراتژی کارهایی مثل پیدا کردن نقاط قوت و ضعف و برنامه‌ریزی برای یافتن بازارهای جدید انجام می‌شود: «ما در بازنگری‌های سند استراتژی متوجه می‌شویم که در چه بخشی از سازمان لازم است انرژی بیشتری گذاشته شود، و در کدام بخش بازار باید فعالیت بیشتر شود. این سند استراتژی با سند بالادستی هلدینگ و افقی که برای سال ۱۴۰۴ ترسیم شده نیز هماهنگ می‌شود.»
دولت‌آبادی هم از بحث مهمERP و برنامه‌ریزی برای حرکت به سمت بازارهای جدید برایمان می‌گوید. از اینکه استقرار و بلوغ محصولات‌شان در آینده برنامه‌ریزی‌های جدی و دقیقی می‌طلبد: «ما در حال حاضر هم محصولات جدیدی برای عرضه داریم و هم به شدت با برنامه‌هایی مدون روی توسعه و گسترش محصولات‌مان متمرکز هستیم. برای تمام این رشدها هم به منابع مالی و هم منابع انسانی نیاز داریم. این افزایش منابع مالی می‌تواند هم از طریق سرمایه از سهامداران فعلی یا سرمایه‌گذار جدید تامین شود و هم دریافت تسهیلات؛ اما مهم‌تر از سرمایه مالی، افراد متخصصی هستند که بتوانند ما را در پروژه‌های هوشمندانه فناپ زیرساخت یاری دهند.»

پیشرفت بر لبه تکنولوژی

اما برای این هوشمندسازی که تمام بخش‌ها از آن صحبت می‌کنند باید پای یک مدیر فنی هوشمند هم در میان باشد. مهرداد جعفری مدیر فنی توسعه نرم‌افزار شرکت فناپ زیرساخت است که به گفته خودش از ۹ سال قبل که هنوز فناپ زیرساخت به طور مستقل فعالیتش را آغاز نکرده بود به فناپ پیوسته است: «من از سال ۹۰ به عنوان Developer (توسعه‌دهنده) وارد فناپ شدم و از همان اول هم کارم در بخش ITS یعنی همین حمل و نقل هوشمند بود.»
جعفری از پروژه‌هایی برایمان می‌گوید که بیشتر کارفرمایان‌شان شهرداری‌ها، دولت و بانک پاسارگاد هستند. بیشتر کارهایی که تیم نرم‌افزاری جعفری انجام می‌دهند به گفته خودش به حوزه تصویر مرتبط است: «محصولاتی که ما داریم چیزهایی مثل پروژه‌های پلاک‌خوان، Digital Signage صفحه‌نمایش‌های دیجیتالی است که می‌تواند به طور جداگانه برای نمایش پیام‌های متنی، تصویری و ویدئویی استفاده شود. ما در کل با بحث نظارت تصویری و موضوعاتی که با ویدئو سروکار دارند روبه‌رو هستیم. ما برای سازمان‌ها از دوربین نگهبانی و مانیتورینگ گرفته تا سیستم تشخیص چهره Face Recognition را انجام می‌دهیم. فعالیت‌هایی که در زمینه بهبود نرم‌افزار‌ها در این حوزه انجام می‌گیرد همگی در بخش ما مدیریت می‌شود و به انجام می‌رسد.»
جعفری برایمان از روزهای پر از تغییر فناپ هم می‌گوید: «وقتی هنوز استراتژی‌های هلدینگ عوض نشده بود شرکت‌های مختلفی در هلدینگ وظایفی را که حالا در فناپ زیرساخت تجمیع شده بر عهده داشتند. حالا که تیم سخت‌افزار و نرم‌افزار زیرساخت با هم ادغام شده‌اند وظایف ما هم شکل متنوع و کامل‌تری به خودشان گرفته‌اند.»
یکی از موضوعاتی که جعفری آن را نقطه عطف پروژه‌هایشان به شمار می‌آورد موضوع محرمانگی و امنیت است: «موضوع دقت و مسائل امنیتی شدید، در مباحث حوزه امنیت هم باعث شده است که شرکت‌های بزرگ دولتی هم از خدمات فناپ زیرساخت استقبال کنند و به ما اعتماد کنند.»
نکته جالب توجه حرف‌های جعفری اینجا بود که اعتمادی که حالا بسیاری از شرکت‌های معتبر به فناپ زیرساخت دارند در نتیجه اعتمادی است که خود او به همکارانش داشته است: «من همیشه دوست داشتم به افراد فرصت رشد بدهم، اتفاقی که در مجموعه فناپ برای خود من هم افتاد. در حال حاضر بسیاری از کارمندان‌ ما دانشجویان هستند. آنها دوست دارند پروژه‌های لایو و عملی بزرگ را تجربه کنند و با انگیزه مشغول کار شوند و ما هم دوست داریم بتوانیم از استعدادهای آنها به بهترین نحو برای گسترش فعالیت‌هایمان استفاده کنیم.»
جعفری همین رویکرد در زمینه جذب نیروها را در تیم‌های نرم‌افزاری‌اش عامل موفقیت و گسترش این بخش تلقی می‌کند: «ما برای بهبود شرایط کار، محیط کار را جذاب کرده‌ایم. ساعت کاری در تیم‌های نرم‌افزاری کاملاً منعطف و وظیفه‌محور است. بسیاری از دانشجویان رشته کامپیوتر مخصوصاً با گرایش هوش مصنوعی پایان‌نامه‌هایشان را با ما برمی‌دارند و این موضوع رزومه خوبی هم برای آنها به شمار
می‌رود.»
و البته جعفری این راهکار را مفری برای چالش نیرو‌های انسانی در تیم‌های نرم‌افزاری فناپ زیرساخت هم می‌داند: «ما برخلاف بسیاری از شرکت‌ها که دائم با چالش مهاجرت و خروج نیروهای نخبه‌شان طرف هستند، با این مساله مواجه نیستیم چون اساس کاری‌مان در اینجا اعتماد به نیروهایی است که کم‌تجربگی‌شان باعث نشده جدی‌شان نگیریم. ما بر اساس توانایی‌ها و انگیزه‌های افراد مشتاق به آنها فرصت و امتیاز می‌دهیم.» شاید به طور کل نه تنها در صحبت‌های جعفری که در تمام صحبت‌هایی که پیش آمد سرمایه‌های انسانی و ارزش‌گذاری برای آنها یکی از مهم‌ترین ارکان فناپ زیرساخت است.

سرمایه‌ انسانی به توان دو

همیشه نیروهای انسانی جایگاه ویژه‌‌ای در شرکت‌های فناورانه دارند، بخش منابع انسانی در فناپ زیرساخت نیز همین‌طور است. این بخش در فناپ زیرساخت به عنوان سرمایه‌های انسانی شناخته می‌شود.
بخشی که با توجه به اتفاقات تازه‌ای که به زودی در فناپ زیرساخت رخ می‌دهد باید آمادگی یک تحول بزرگ را داشته باشد. مدیر سرمایه‌های انسانی فناپ زیرساخت «ابوالفضل نیک‌آیین» است که از سال ۹۷ به فناپ زیرساخت پیوسته. نیک‌آیین از اینکه در انسانی‌ترین بخش یک شرکت فناورمحور فعالیت می‌کند بسیار خوشحال است: «من از اینکه در بخش سرمایه‌های انسانی فعالیت می‌کنم احساس خوبی دارم، همین ‌که احساس می‌کنم فعالیت‌های واحد ما مستقیماً بر کیفیت زندگی افراد تاثیر می‌گذارد برای من لذت‌بخش است و از همه مهم‌تر اینکه ما برای منابع انسانی بسیاری ارزش قائلیم.»
نکته جالب توجه در صحبت‌های نیک‌آیین این است که آنها در فناپ زیرساخت همیشه بر آن هستند تا تنوع قومیتی، فرهنگی و بحث جنسیتی را در استخدام رعایت کنند: «ما وقتی برای گسترش فعالیت‌هایمان نیاز به کارمندان جدید داریم برای اینکه عدالت اجتماعی را در استخدام رعایت کرده باشیم از طریق تمام رسانه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها و سایت‌های کاریابی موضوع را به اطلاع عموم مردم می‌رسانیم تا خودمان هم بتوانیم مناسب‌ترین افراد را شناسایی کنیم. در زمان استخدام هم برای رسیدن به بهترین و متعهدترین افراد فیلترهای سخت و علمی خاص خودمان را داریم.»

به گفته نیک‌آیین، معاونت مالی با همکاری بخش سرمایه‌های انسانی هرساله برنامه‌های رفاهی متنوعی برای کارمندان تدارک می‌بینند: «بسته‌های هدیه و ارزاق در ایام و مناسبت‌های مختلف به کارمندان اهدا می‌شود؛ مثلاً در سال جاری بسته کمک‌معیشتی کووید-۱۹ به تمام همکاران پرداخت شد و مرخصی ۲۱روزه بیماران کرونایی در مرخصی سالانه آنها حساب نمی‌شود.»
یکی از نکات حائز اهمیتی که نیک‌آیین هم از آن یاد می‌کند همان تایید صحبت‌های جعفری است؛ اینکه چالش‌ خروج کارمندان در فناپ زیرساخت کمتر از شرکت‌های مشابه است. نیک‌آیین این موضوع را تنها به بحث حقوق و مزایای مالی ربط نمی‌دهد، او انگیزه‌های انسانی را ارجح‌ بر مسائل مالی می‌داند: «ما سال گذشته با تک‌تک همکاران جلسه حضوری داشتیم. ما در ابعاد مختلف وقت گذاشتیم و با هر کارمند به صورت جداگانه صحبت کردیم تا دغدغه‌های یک به یک آنها را بشنویم و تا جایی که می‌توانستیم به مشکلات‌شان رسیدگی کرده‌ایم. همیشه سعی کرده‌ایم حسن نیت خودمان را به همکاران نشان دهیم. شاید همین عوامل هم باعث شده ما چالش کمتری در حوزه مهاجرت و از دست دادن نیروهای نخبه خود داشته باشیم.»
نیک‌آیین فارغ از هر تبعیضی شایسته‌سالاری را مهم‌ترین ملاک در انتخاب نیروهایشان قلمداد می‌کند: «بیشترین همکاران ما در بخش‌های ستادی خانم‌ها هستند و در بخش پشتیبانی و بخش‌‌های فیزیکال آقایان. ما در نظر می‌گیریم که چه مشاغلی برای خانم‌ها مناسب‌تر است و چه مشاغلی برای آقایان. ما بر اساس توانایی‌هایشان تصمیم می‌گیریم و در این زمینه هیچ تبعیضی وجود ندارد.»
بخش سرمایه‌های انسانی فناپ زیرساخت هم خودشان را برای یک رشد بزرگ و جدید آماده می‌بینند و منتظرند در فضایی جدید و با نیروهای انسانی حداقل دو برابر فعلی پذیرای همکاران جدیدشان باشند. اتفاقی که به گفته مدیران این مجموعه تا قبل از ۱۴۰۰ تحقق می‌یابد.