اینترنت، آتش پرومته یا جعبه پاندورا

1 بر اساس اساطیر یونانی، پرومته آتش را از خدایان المپیوس می‌دزدد. زئوس وقتی شعله آتش را در زمین می‌بیند، خشمگین می‌شود و علاوه بر مجازات پرومته، پاندورا را با جعبه‌ای در دستش به زمین می‌فرستد. پاندورا به زمین می‌آید و از آنجا که نمی‌تواند جلو کنجکاوی خود را بگیرد، در جعبه را باز می‌کند و ناگهان همه بلایا و رنج‌ها و دردها که در جعبه بودند، روی زمین پخش می‌شود. عمل پرومتئوس دزدی بود اما نتیجه این دزدی، در سیر پیشرفت انسان غیر‌قابل‌انکار است؛ هزینه‌اش هم وجود رنج است و ملالت. خلاصه کلام اینکه «چیزی می‌دهی و چیزی می‌گیری»؛ یک‌جور نظام بده‌بستانی. ظاهراً برای هر پیشرفتی باید هزینه‌ای پرداخت. نوآوری‌ها و پیشرفت‌هایی هم که با استفاده از تکنولوژی داشته‌ایم، هزینه‌هایی دارند. تکنولوژی زنجیری از دردسرها و زیان‌ها را به همراه سود، کارایی و فایده به دنیای ما آورده است. امروزه تعاملات در فضای مجازی افزایش می‌یابند و با افزایش این‌گونه ارتباطات، دغدغه‌ها و نگرانی‌های اخلاقی نیز افزایش مي‌یابند و گاه این دغدغه‌ها تبدیل به هراس می‌شوند. زنجیره‌ای به‌هم‌پیوسته از این دغدغه‌ها که با گذشت هر لحظه، طویل‌تر می‌شود؛ از محتوای هرزه‌نگاری که ممکن است در دسترس بچه‌ها قرار گیرد گرفته تا هک شدن سیستم شخصی، از دست رفتن اطلاعات فردی، کلاهبرداری و غیره. آیا می‌توان تعادلی میان این تضادها ایجاد کرد؟ آیا واقعاً می‌توان انتظار داشت جامعه نگرشی اخلاق‌مدار نسبت به تکنولوژی داشته باشد یا نه، تکنولوژی امری خنثی است؟ آیا انتخاب‌هایی که پیش‌ رو داریم می‌توانند در انسانی کردن تکنولوژی به ما کمک کنند؟ این انتخاب‌ها، انتخاب‌هایی هستند که در طولانی‌مدت بر زندگی شخصی و اجتماعی ما تاثیرگذار خواهند بود. آیا باید ناگزیر مثل «فرانکنشتاین»* پا به فرار گذاشت؟ آن هم بعد از اینکه انسان تا اینجا جلو آمده است؟ 2 در مبحث رسانه‌ها و اخلاق در کل از سه اصل صحبت می‌شود که وجودشان ضروری است؛ کرامت...