چند اما در کنار یک حق

شبکه‌های اجتماعی بی‌شک، بهشتی است که بشریت توانسته برای آزادی بیان خلق کند. در حالی که پیش از این افراد بدبین به حقوق بشر، معتقد بودند آزادی بیان مذکور در اسناد و پیمان‌های حقوق بشری صرفا توسط کارتل‌های بزرگ رسانه‌ای و اصحاب قدرت و ثروت اعمال می‌شود؛ حالا دیگر هر فرد با چند کلیک می‌تواند یک رسانه داشته باشد و مخاطبان را بسته به هنر خود به خویشتن جلب کند. در اینجاست که باید گفت شبکه‌های اجتماعی یک فرصت برای آزادی بیان همه شهروندان است اما آیا در کنار این فرصت می‌توان تهدیداتی در زمینه آزادی بیان در فیس‌بوک دید؟ تردیدی نیست که در هر کشوری آزادی بیان حدود و ثغور خود را دارد. مثلا در ایالات متحده آمریکا هیچ قانونی نمی‌تواند آزادی بیان را تحدید کند اما گفتارهای تنفرآمیز از محدوده بیان خارج شده‌اند و دیگر تحت حمایت حقی به نام آزادی بیان نیستند. در ایران طبق اصل 24 قانون اساسی، آزادی بیان برای نشریات و مطبوعات به رسمیت شناخته شده به شرط اینکه مخل به حقوق عمومی یا مبانی اسلام نباشد. به این ترتیب می‌توان گفت از منظر قانونگذاران و مجریان قانون در هر کشور این خطوط قرمز آزادی بیان مرز فرصت بودن و تهدید شدن آن است و در صورتی که مثلا مساله مخل به اسلام در فیس‌بوک مطرح شود از دید قانونگذار ایرانی یک تهدید به وجود آمده است. در عین حال روشن است که آزادی بیان، نه‌تنها در فیس‌بوک که در هر جای دیگر، در صورت تنافی با حقوق دیگران محدود می‌شود. از این روست که نمی‌توان بنا بر حق آزادی بیان در فیس‌بوک یا دیگر شبکه‌های اجتماعی، به دیگران تهمت و افترا زد، علیه آنان اکاذیبی منتشر یا اینکه به آنان توهین کرد. اما به غیر از این مسائل ملی، در حال حاضر یک تهدید جهانی برای آزادی بیان در فیس‌بوک به وجود آمده...