مقاومت پیرمرد فرانسوی در برابر اصلاحات

«گذشته در برابر تغییر مقاومت می‌کند.» این جمله را یکی از شخصیت‌های اصلی سریال ۶۳/۲۲/۱۱ به قهرمان داستان می‌گوید؛ وقتی می‌خواهد با سفر به دل تاریخ، مانع ترور «جان‌اف. کندی» رئیس‌جمهور اسبق آمریکا شود. گذشته نه تنها تغییر را دوست ندارد که اصلاحات را هم نمی‌پذیرد و این تنها شامل داستان‌های تخیلی و هالیوودی نمی‌شود، بحثی است که حتی قانون را هم در بر می‌گیرد. قانون تجارت ایران که در سیزدهم اردیبهشت سال ۱۳۱۱ تصویب شده بود سال‌هاست در برابر تغییر مقاومت می‌کند و آخرین اصلاحات آن به سال ۱۳۴۷ بازمی‌گردد. قانونی که بر مبنای قانون تجارت ۱۸۰۷ فرانسه (معروف به کد ناپلئون) نگاشته شده، بارها تا آستانه اصلاح و تغییر رفته و دست‌نخورده باز آمده است. آن هم در شرایطی که تجارت سال ۱۳۹۲ با آنچه در ۱۳۱۱ انجام می‌شد تفاوت‌های چشمگیری پیدا کرده است. با این همه، مدل اصلاح این قانون قطور معمولاً اصلی‌ترین دلیل ثابت ماندن بوده است. اصلاح قانون تجارت این بار نیز با سروصداهای فراوانی همراه بوده و منتقدان بسیاری برای عملکرد مجلس تراشیده است. آن هم زمانی که این اصلاحات که با نام «لایحه تجارت» شناخته می‌شوند ۱۵ سال است در کمیسیون‌های مجلس خاک می‌خورد. لایحه ۱۵ ساله کمیسیون‌های مجلس گنجینه‌ای از لوایح و طرح‌هایی هستند که در دوره‌های متمادی چندین بار از سوی نمایندگان اصلاح شدند، تغییر یافتند یا به دولت بازگشتند و سرنوشت برخی از آنها هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. اما ۲۷ مرداد سال جاری یکی از لوایحی که در پیچ و خم مجلس گم شده بود پس از ۱۵ سال به صحن علنی راه یافت. این روزها نمایندگان در حال بررسی و تصویب «لایحه تجارت» هستند که به عنوان قانون مادر در بخش تجارت شناخته شده است و در صورت تصویب تمام مواد این لایحه قاعده این بازی از اساس تغییر خواهد کرد. البته با توجه به حجم...