هوش مصنوعی در وبسامیت لیسبون از مرحله حرف گذشت
از همان لحظهای که وارد صحنه اصلی شدم، احساس کردم این شب فقط آغاز یک…
۲۰ آبان ۱۴۰۴
۲۰ آبان ۱۴۰۴
زمان مطالعه : ۷ دقیقه

گزارشهای مالی جدید اوپنایآی و انتروپیک، دو استارتآپ بزرگ هوش مصنوعی سیلیکونولی، که به بررسی والاستریت ژورنال رسیده نشان از دو رویکرد متفاوت در دو شرکت نسبت به سوددهی دارد به طوری که انتروپیک سال ۲۰۲۸ را به عنوان نقطه سربهسر پیشبینی میکند اما اوپنایآی برای همان سال ۷۴ میلیارد دلار زیان عملیاتی را پیشبینی کرده است. اوپنایآی براساس این پیشبینی دو سال بعد به نقطه مشابه انتروپیک دست پیدا میکند.
به گزارش پیوست، تمرکز اوپنایآی بر توسعه زیرساخت موردنیاز هوش مصنوعی یکی موضوعات مهم جهان فناوری است و به نظر همین مساله باعث تاخیر در سوددهی شرکت خواهد شد. براساس گزارشهای منتشر شده، اوپنایآی تا به امروز بیشتر از یک هزار میلیارد دلار قرارداد زیرساختی را به امضا رسانده و طبق اعلام سم آلتمن، مدیرعامل شرکت، برای تحقق اهداف بلندپروازانه شرکت به یک درآمد یک هزار میلیارد دلاری نیاز است.
در سوی دیگر این رقابت انتروپیک کمتر به توسعه زیرساخت میپردازد و از این رو طبق دادههایی که والاستریت ژورنال منتشر کرده ۱۴ برابر کمتر از اوپنایآی سرمایه نقدی را صرف این بخش خواهد کرد و از این رو پیشبینی زودهنگامتری از پایان زیاندهی نسبت به رقیب خود دارد.
بر اساس اسناد مالی که در تابستان امسال به سرمایهگذاران ارائه شده، انتروپیک پیشبینی کرده که تا سال ۲۰۲۸ به سود عملیاتی برسد، با این حال اوپنایآی در همان سال حدود ۷۴ میلیارد دلار زیان عملیاتی را پیشبینی کرده است که معادل سهچهارم درآمد پیشبینیشده این شرکت در آن همان سال است.
به این ترتیب اوپنایآی پیشبینی میکند تا سال ۲۰۳۰ برای پایان به زیاندهی و آغاز سود زمان نیاز دارد.
به نظر دو فلسفه مدیریتی متفاوت باعث این تمایز شده است. انتروپیک با تمرکز بر بهرهوری مالی و رشد متناسب هزینهها با درآمد، در حال حرکت به سمت سودآوری پایدار است و پول کمتری را صرف زیرساخت گسترده میکند. این شرکت در حال حاضر با گوگل و آمازون برای تامین بخش مهمی از توان رایانشی خود همکاری دارد.
اوپنایآی اما در مقابل به دنبال تسلط مستقیمتری بر زیرساخت رایانشی هوش مصنوعی است. گرچه این شرکت نیز از حمایت گسترده مایکروسافت برخوردار است و در حال حاضر API خدمات خود را به صورت انحصاری از طریق زیرساخت آژور مایکروسافت عرضه میکند، اما به دنبال سلطه مستقیم بر زیرساخت است و در این مسیر سوددهی را تا سالیان درازتری نسبت به رقبا قربانی میکند.
اوپنایآی که به تازگی با ارزشگذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری به ارزشمندترین استارتآپ تاریخ تبدیل شد، راهبرد تهاجمی سم آلتمن را در دستور کار خود دارد. والاستریت ژورنال میگوید آلتمن و شرکتش به دنبال ساخت یک ابرشرکت چند هزار میلیارد دلاری هستند؛ هدفی که البته در صورت موفقیت هوش مصنوعی مولد در کسب درآمد چندان دور از انتظار نیست.
اما طرح بزرگ آلتمن مستلزم جذب مداوم سرمایه برای حفظ جریان نقدینگی و تامین هزینههای سنگین توسعه است. این در حالی است که برخی تحلیلگران هشدار میدهند اگر بازار سرمایه نسبت به بازده کوتاهمدت هوش مصنوعی تردید کند، این مدل پرریسک ممکن است با مشکل مواجه شود.
در هفتههای اخیر بازار فناوری برای اولین بار نشانههایی از تردید سرمایهگذاران را تجربه کرد و در طول آن ارزش بزرگترین شرکت جهان یعنی انویدیا تا حدود ۸۰۰ میلیارد دلار ریزش کرد. در کنار غول سبز که البته در روزهای گذشته بخشی از این ریزش را جبران کرده است، دیگر شرکتهای فناوری نیز دچار افت شدند.
با این حال الگوی محافظهکارانه دیگری نیز در موازات اوپنایآی از سوی انتروپیک پیگری میشود که شاید اطمینان خاطر بیشتری را به همراه داشته باشد؛ اما به هزینه قربانی کردن برخی از اهداف بلندپروازانه.
مقایسه ارقامی که والاستریت ژورنال با استناد به گزارشهای مالی دو شرکت منتشر کرده نشانگر تفاوتی روشن میان دو شرکت است. اوپنایآی در سال جاری (۲۰۲۵) ۱۳ میلیارد دلار درآمد و ۹ میلیارد دلار زیان نقدی را پیشبینی کرده، اما انتروپیک یک ۴.۲ میلیارد دلار درآمد و حدود ۳ میلیارد دلار زیان را برآورد کرده است. گرچه چشمانداز درآمدی حدود یک سوم اوپنایآی است اما زیان شرکت نیز با همین نسبت کاهش مییابد.

مسیر رو به جلوی انتروپیک نیز از لحاظ اقتصادی کارآمدتر و شفافتر است.
شرکت تحت رهبری داریو آمودی (فردی که خود یکی از کارکنان اوپنایآی بود و برای پیگری یک رویکرد متفاوت اقدام به بنیانگذاری انتروپیک کرد)، در سال ۲۰۲۶، نرخ هزینه سرمایهای این شرکت به حدود یکسوم درآمد کاهش مییابد و این در حالی است که سهم این هزینهها برای اوپنایآی در حدود ۵۷ درصد درآمد پیشبینی شده است.
در سال ۲۰۲۷، نرخ مصرف نقدی انتروپیک به تنها ۹ درصد سقوط میکند اما اوپنایآی همچنان ۵۷ درصد از درآمد را به هزینههای نقدی اختصاص میدهد.

به همین ترتیب انتروپیک پیشبینی سربهسری درآمد و هزینه را در سال ۲۰۲۸ دارد. آمودی و شرکتش برای تحقق این هدف روی فروش سرویسهای هوش مصنوعی به مشتریان سازمانی تمرکز میکنند و حدود ۸۰ درصد از درآمد شرکت قرار است از همین مجرا تامین شود. همچنین برای کاهش هزینهها، انتروپیک از ورود به حوزههای پرهزینهای مانند تولید تصویر و ویدیو که نیازمند توان محاسباتی عظیم است، خودداری میکند.
در مقابل آلتمن و تیمش به دنبال توسعه حداکثری توان رایانشی برای مصارفی هستند که انتروپیک به نظر در پی توسعه آنها نیست. اوپنایآی به تازگی اپلیکیشن مولد ویدیو سورا را در اختیار کاربران گذاشته و ابزار مولد دیگری به نام DALL-E را نیز برای تولید تصویرهای با کیفیت دارد.
اوپنایآی بخش اصلی سرمایه و نقدینگی خود را صرف توسعه زیرساختهای و خرید تراشههای پیشرفته خواهد کرد. این شرکت تنها در پروژههای ذخیرهسازی و پشتیبان مراکز داده، حدود ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری در نظر گرفته تا از پس تقاضای آینده برآید.
آلتمن با تاکید بر اهمیت زیرساخت رایانشی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ریسک نداشتن توان محاسباتی کافی برای اوپنایآی بسیار بزرگتر و محتملتر از ریسک داشتن ظرفیت اضافی است.»
در مقابل، انتروپیک بهدنبال ایجاد تعادلی میان هزینه و رشد درآمد است و تاکنون با موفقیت سهم خود را در بازار سازمانی افزایش داده است. مدلهای هوش مصنوعی این شرکت که با نام Claude عرضه میشوند، یکی از محبوبترین ابزارها برای برنامهنویسان و شرکتهای نرمافزاری هستند.
با این حال بسته محصولات اوپنایآی متنوعتر و گستردهتر است. این شرکت که حالا تنها در ChatGPT حدود ۸۰۰ میلیون کاربر فعال هفتگی دارد، مشغول توسعه مجموعهای از محصولات متنوع است و هدف آن گسترش دامنه مصرف هوش مصنوعی به حوزههای جدید است.
در همین راستا اوپنایآی ابزار سورا (Sora) را برای تولید ویدیو براساس پرامپت متنی و مرورگر اطلس (Atlas) را برای رقابت با کروم و پرپلکسیتی عرضه کرده است. این شرکت همچنین با جذب جانی آیو به نظر در حال توسعه سختافزاری برای عصر هوش مصنوعی است و الگوهای درآمدی دیگری را فراتر از مصرف سازمانی برای ChatGPT در نظر دارد که شامل قابلیتهای تجارت الکترونیک و تبلیغات میشود.
گزارشهای منتشر شده حتی به پروژههایی در زمینه رباتهای انساننما نیز اشاره میکنند.
این حجم از سرمایهگذاری میتواند در صورت ادامه رشد تقاضا برای خدمات هوش مصنوعی، بازده گستردهای داشته باشد. سخنگوی اوپنایآی طی بیانیهای در این رابطه گفت: «تقاضا برای هوش مصنوعی در حال حاضر از ظرفیت محاسباتی موجود فراتر رفته است. هر دلار سرمایهگذاری ما در زیرساخت، برای خدمت به میلیونها کاربر، شرکت و توسعهدهندهای است که برای انجام کارهای خود به ChatGPT متکی هستند.»
دو استارتآپ با حمایت غولهای فناوری
همانطور که گفتیم شرکت مایکروسافت تامین کننده اصلی زیرساخت ابری اوپنایآی است و آمازون و گوگل نیز مشابهی را برای انتروپیک ایفا میکنند. تقریبا تمام سرمایهگذاران بزرگ سیلیکونولی در یکی از این دو شرکت سرمایهگذاری کردهاند، با این امید به اینکه در یکی از مهمترین پیشرفتهای تاریخ بشر یا آنچه از آن به عنوان هوش مصنوعی عمومی (AGI)، سهیم باشند.
انتروپیک در حال حاضر حدود ۱۸۳ میلیارد دلار ارزشگذاری شده و ارزش اوپنایآی نیز حدود ۵۰۰ میلیارد دلار است.
در صورتی که استراتژی بلندپروازانه آلتمن برای تسلط بر صنعت موفق شود، اوپنایآی میتواند به بزرگترین شرکت فناوری نسل بعد تبدیل شود؛ اما اگر بازار از هزینههای بیپایان زیرساخت در نبود سود کلافه شود، انتروپی میتواند به پیروز آرام اما سودآور این رقابت مهم تبدیل شود.