افزایش تعرفه واردات آیفون بر سر دوراهی نفع تولیدکننده داخلی و مصرف‌کننده

به گزارش پیوست، شهریور سال ۱۴۰۱ بود که هیات وزیران در مصوبه‌ای اعلام کرد از حقوق ورودی واردات گوشی‌های همراه ساخته شده خارجی بالای ۶۰۰ دلار به منظور حمایت از تولید گوشی‌های هوشمند داخلی و صنعت ریز الکترونیک استفاده شود. موضوع حمایت از موبایل داخلی از حقوق ورودی گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار از سال ۱۴۰۱ شروع شد و در برنامه بودجه سال ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ هم دیده شد اما به نظر می‌آید در برنامه بودجه سال ۱۴۰۴ این بند دیده نمی‌شود.

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی از لایحه بودجه سال آینده به نبود این بند، اشاره کرده است. طبق این گزارش، در بخش احکام بودجه، پیشنهادی درخصوص این موضوع ارائه نشده است اما در جداول بودجه محل درآمدی این ردیف پیشنهاد شده است.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است: «در این راستا با توجه به تجربیات اجرایی سنوات گذشته دولت در تاخیر تدوین آیین‌نامه‌های مربوطه و عدم تخصیص به‌موقع منابع، پیشنهاد می‌شود تکالیف مربوط به این بخش به‌صورت شفاف‌تری ابلاغ شود. در برنامه هفتم توسعه در بند «ت» ماده (۴۸) وزارت صمت مکلف شده است با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط نسبت به تهیه سند راهبرد ملی پیشرفت صنعتی و ارتقای زنجیره‌های ارزش کشور در حوزه‌های منتخب اقدام کند و همه حمایت‌های صورت گرفته از سوی دستگاه‌های کشور مطابق با این برنامه انجام شود. یکی از این حوزه‌ها مربوط به صنعت میکروالکترونیک است.» در واقع موبایل هم زیرمجموعه همین بند است. اما در قانون برنامه بودجه سال آینده به این موضوع توجهی نشده است. یکی از اصلی‌ترین کالاهایی که با واردات آن تولیدکنندگان موبایل منتفع می‌شوند، آیفون است.

در همین خصوص تولیدکنندگان موبایل داخلی معتقدند واردات آیفون به نفع تولید موبایل داخلی است زیرا از عوارض گمرک آیفون برای تولید موبایل داخلی استفاده می‌شود. اما به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان موبایل، میثاق کرابی در چند سال اخیر هیچ بودجه‌ای در این خصوص به تولیدکنندگان اختصاص نیافته است و این مصوبه عملی نشده است.

سردرگمی تعرفه واردات آیفون

حدود ۱۰ روز از رفع ممنوعیت رجیستری آیفون گذشته است اما هنوز مشخص نیست که تعرفه واردات آیفون چقدر است؛ در ابتدا اعلام شد که تعرفه واردات آیفون ۹۶ درصد است اما بعدتر اعلام شد که حقوق ورودی آیفون به صورت تجاری ۱۵ درصد است. به نظر می‌آید گمرک همچنان نمی‌داند چه عددی را برای تعرفه درنظر بگیرد زیرا دیروز (۱۹ آبان) اعلام کرد که ارزش گمرکی انواع گوشی‌های آیفون به زودی بازنگری و از سوی گمرک رسما منتشر می‌شود. گفته شده است ارزش‌های اعلامی برای برخی مدل‌های آیفون که به تازگی واردات آنها آزاد شده است‌، قیمت‌های مندرج در سایت شرکت اپل بوده و هنوز در سامانه گمرک بارگذاری نشده و قرار است به زودی ارزش گمرکی این مدل گوشی‌ها بر اساس قانون امور گمرکی استخراج و اعلام شود.

در همین خصوص مهدی بهوندی، عضو انجمن تولیدکنندگان موبایل گفت: «ما هیچ‌وقت متوجه نشدیم واردات آیفون را چه کسی ممنوع کرده است؛ اگر در دولت ممنوع شده است پس در همان دولت با تعرفه درست باید اعلام می‌شد. این روند نشان داد که برنامه‌ریزی مناسب در این موضوع وجود ندارد.»

به گفته بهوندی برای تولیدکننده بهترین حالت این است که واردات آیفون آزاد شود. او در این باره به پیوست توضیح داد: «یک ردیف بودجه‌ای داریم که سهم موبایل‌های بالای ۶۰۰ دلار از عوارض گمرکی باید به ارتقای تولید داده شود؛ در نتیجه به نفع تولیدکننده است که تعرفه واردات آیفون حتی ۱۰۰ درصد شود. البته هنوز تسهیلاتی از این مسیر به ما نداده‌اند و فقط گفته شده است که باید بدهند.»

رفع ممنوعیت واردات آیفون، به نفع تولیدکنندگان و به ضرر مردم است. هرچند تولیدکنندگان نیز می‌گویند حمایتی از این محل انجام نشده است.