آمار افزایشی چک‌های برگشتی چه معنایی دارد؟ تفسیر یک واقعیت

قانون جدید چک سال ۹۷ در مجلس تصویب شد و هدف از تصویب و اجرای این قانون اعتباربخشی به ابزار چک و کاهش چک‌های برگشتی بود. به این ترتیب، در سال ۹۷ اصلاح قانون چک رقم خورد اما راه طولانی‌ای برای اجرای این قانون در بانک مرکزی طی شد. در واقع، در آبان ۱۴۰۱ با راه‌اندازی سمانه چکاد (چک امن دیجیتالی) آخرین پازل شکل‌گیری اکوسیستم چک در ایران بر اساس قانون جدید چک از سوی بانک مرکزی رقم خورد. در حال حاضر، چکاد در مسیری قرار گرفته که نتیجه آن پایان‌بخشی به سامانه‌های متعدد بانکی برای عرضه چک خواهد بود و همچنین استقرار چک دیجیتالی و حذف چک کاغذی را در آینده در دستور کار خود دارد. بر ایجاد سامانه چکاد در ماده یک قانون اصلاح صدور چک تاکید و عملیاتی شدن چکاد سامانه‌های سمات، صیاد، محچک و چکاوک در اکوسیستم چک معنادار شده است. به عبارت دیگر، آنچه امروز تحت عنوان چک دیجیتالی بانک‌های کشور در دسترس شخصیت‌های حقوقی و حقیقی قرار گرفته، در سامانه چکاد اعتبار یافته است. اما آنچه سد راه توسعه چکاد شده، بیش از آنکه به آمار پایین امضای الکترونیکی در کشور برگردد به بازگشت چک‌های برگشتی به اوج خود مرتبط است. بازگشت چک‌های برگشتی مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی، چندی پیش از حذف چک کاغذی از شبکه بانکی تا سه سال آینده و جایگزینی آن با چک الکترونیکی خبر داده بود. او همچنین از آمادگی زیرساخت‌های بانک مرکزی برای اجرای سفته و برات الکترونیکی گفته بود. طبق آخرین آمارهای موجود، تاکنون ۳۰۰ هزار چک الکترونیکی در شبکه بانکی نقد شده است. به عبارت بهتر، این تعداد یک درصد از کل چک‌های صادرشده در کشور را شامل نشده اما قرار است ظرف سه سال آینده، با کوچ اجباری به چک الکترونیکی و دیجیتالی، چک کاغذی حذف شود. با این همه، از ابزارهای پرداخت...