تنقیح قوانین با هوش مصنوعی در فاز اول با موفقیت اجرایی شد

به گزارش پیوست؛ کلیه دستگاه‌های حکومتی که قوانین و مقررات وضع می‌کنند از قبیل هیات دولت، شورای عالی انقلاب فرهنگی، هیات عمومی دیوان عالی کشور، هیات عمومی دیوان عدالت اداری و دستگاه‌هایی که مقررات آنها لزوم اجرا دارد، موظفند تمام مصوبات خود را برای اعمال قانون تنقیح‌سازی به مجلس شورای اسـلامی ارسال کنند و ورود هوش مصنوعی به اجرای این قانون در مجلس برای تنقیح قوانین اولین بار در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ صورت گرفت.

مرکز پژوهش‌های مجلس درباره سنجش تنقیح قوانین به دست هوش مصنوعی گزارشی مبنی بر موفقیت ۹۹ درصدی منتشر کرد. مرکز پژوهش‌ها در این گزارش نوشته بود: «با توجه به تعداد زیاد و تراکم قوانین و مقررات در کشور، فصل نوین این مرکز در تنقیح قوانین، استفاده از هوش مصنوعی به عنوان دستیار یا جایگزین هوش انسانی بوده است که این امر صرفه‌جویی قابل توجهی در نیروی انسانی و کارشناسی به همراه داشته است.»

در این گزارش، بابک نگاهداری رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس درباره آینده تنقیح قوانین با استفاده از هوش مصنوعی ذکر کرد: «گام‌های بعدی هوشمندسازی سامانه تنقیح قوانین بخش‌هایی چون طراحی مدل کدگذاری هوشمند کلیه قوانین، ارائه مدل نسخ ضمنی برای همه کد‌ها، طراحی سامانه جامع هوشمند و تعاملی قوانین، تطبیق هوشمند طرح‌ها و لوایح با قوانین و طراحی مدل تنظیم هوشمند قوانین جامع را شامل می‌شود. پس از حدود دو سال کار پژوهشی در زمینه تنقیح قوانین با هوش مصنوعی، خروجی کار بیانگر آن است که این مهم به صورت کارا و عملیاتی و با اتقان کافی قابل انجام است.»

احتیاج به هوش انسانی در فاز دوم تنقیح‌سازی قوانین

مصطفی طاهریان، رئیس سابق کمیسیون صنایع در مجلس یازدهم درباره وضعیت تنقیح قوانین توسط هوش مصنوعی می‌گوید: تنقیح قوانین توسط هوش مصنوعی در مجلس یازدهم توسط کمیسیون صنایع انجام شد. ۲۴۵ ماده قانونی توسط هوش مصنوعی در این کمیسیون تنقیح شد که بعضی از این مواد خود، قانون کاملی بود. در فاز یک تنقیح قوانین مفصلی انجام دادیم که تنقیح، تصویب و ابلاغ شد. در فاز یک این فرایند تنقیح‌سازی قوانین از سال ۱۳۰۲ تا سال ۱۴۰۲ یعنی قوانین ۱۰۰ سال را که می‌توانستیم هرس کنیم، انجام دادیم. در فاز اول سراغ قوانینی رفتیم که دردسر و زحمت کمتری برای هرس داشت؛ به تعبیری قوانین قدیمی و استفاده نشده بود.

او به فاز دوم این فرآیند اشاره کرد و گفت: در فاز دوم تنقیح قوانین که باید در مجلس دوازدهم انجام شود علاوه بر هوش مصنوعی به دقت و کار هوش انسانی نیز نیاز داریم.

عبدالوحید فیاضی نماینده‌ای که در دوره نهم نیز حضور داشت، درباره تنقیح قوانین به دست هوش مصنوعی به اولویت نداشتن این موضوع در مجلس اشاره کرد و برخلاف انتظاراتی که از یک سال پیش به وجود آمده بود از ادامه داشتن تنقیح قوانین به شکل سنتی خبر داد.

فیاضی گفت: در حال حاضر برای تنقیح قوانین به مدل سنتی کار می‌کنیم و به علت اینکه تاکنون گزارشی بابت پیگری تنقیح قوانین به دست هوش مصنوعی از ما خواسته نشده است سعی می‌کنم اظهار نظر نکنم اما اعتقاد دارم اگر بتوانیم بهره‌ای از هوش مصنوعی داشته باشیم در جریان قانون‌گذاری، فعالیت نمایندگان تسریع خواهد شد و این تکنولوژی جایگاه خوبی در قوه مقننه پیدا خواهد کرد.

با توجه به کارکرد هوش مصنوعی در مجلس طبق گفته بابک نگاهداری، انتظار می‌رفت در تنظیم ردیف بودجه و ترتیب‌بندی آنها که اخیراً تمام شده از هوش مصنوعی استفاده شود اما بهروز محبی نجم‌آبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس یازدهم درباره کارکرد هوش مصنوعی اظهار بی‌اطلاعی کرد.

محبی نجم‌آبادی خیلی کوتاه درباره استفاده از هوش مصنوعی در تنقیح قوانین می‌گوید: استفاده ازهوش مصنوعی در کشور خود نیازمند قانون است. گزارشی درباره تنقیح قوانین با استفاده از هوش مصنوعی و تاثیرات آن نداشته‌ایم.

حسین حق‌وردی، نماینده دوره‌های یازدهم و دوازدهم که سابقه حضور در کمیسیون آموزش و تحقیقات و کمیسیون تلفیق را داشته نیز از ورود هوش مصنوعی به تنقیح قوانین اظهار بی‌اطلاعی کرد.

حق‌وردی گفت: تنقیح قوانین در مجلس از ضرورت‌های قانون‌گذاری است و حتماً باید انجام شود. حال اگر هوش مصنوعی و تکنولوژی‌های نوین بتواند کمک کند تا قوانین مشابه و مزاحم و همدیگر را نقض می‌کنند را بشناسیم و به یک قوانین جامع و کامل برسیم. این فرآیند بزرگی در قانون‌گذاری است و هوش مصنوعی می‌تواند کمک کند قوانینی که کارآمد است و مردم به آن نیاز دارد را بشناسیم و روی آن تأکید کنیم.

دوره دوازدهم مجلس به تازگی آغاز شده و باید دید آیا روند مثبت استفاده از هوش مصنوعی برای به‌روزرسانی قوانین ادامه می‌یابد یا خیر.