نگاهی به سازوکار اقتصادی مدل‌های کسب‌وکار گیگ؛‌ روز حساب

در سال‌های اخیر، پول هنگفت کم‌بهره باعث شده کسب‌وکارهای استارت‌آپ در بخش اقتصاد گیگ گسترش یابند. تاکسی‌های آنلاین، غذای بیرون‌بر و تحویل سریع خواربار همگی بودجه خوبی دریافت کردند و رشد زیادی داشتند. اما رشد اقتصادی حداقلی و افزایش نرخ تورم و سود می‌گوید شاید توفانی در راه این بازار پرمخاطب باشد زیرا رکود نیز در سال‌های آینده گزنده خواهد بود. تراویس کالانیک در سال ۲۰۰۹ متوجه شد صنعت تاکسی سان‌فرانسیسکو محدودیت‌های بزرگی دارد. هدفش این بود که یک اپراتور جدید راه بیندازد تا با گرانی، مسافت‌سنج و انعام تاکسی‌های سنتی مقابله کند. تاکسی‌های سنتی در اوقات ضروری به‌ندرت پیدا می‌شدند و تقریباً همیشه فقط پول نقد دریافت می‌کردند. اپ تاکسی اینترنتی او کاربران را مستقیماً به رانندگان وصل کرد و به‌ اندازه‌ای موفق بود که به‌سرعت در کل ایالات ‌متحده مورد استفاده قرار گرفت. این نوآوری در سال‌های بعد بیشتر از این هم گسترش پیدا کرد و به‌زودی در مقیاسی بین‌المللی در قالب برنامه‌های مشابه نهادینه شد؛ مانند لیفت در آمریکای شمالی، اولا در هند، گرب در آسیای جنوب شرقی، دیدی چاکسینگ در چین و بسیاری دیگر. تحویل غذای بیرون‌بر به‌زودی از این نوآوری الهام گرفت و در نتیجه دوردش (DoorDash)، گراب‌هاب و اوبر ایتس در ایالات ‌متحده، جاست ایت (Just Eat)، اوبر ایتس و دلیورو در اروپا و اپ‌های دیگر رشد کردند. بعد از آن، تعداد زیادی از شرکت‌ها مانند گتیر، گوپاف، گوریلاز و جیفی وارد بازار تحویل خواروبار شدند- صنعتی که حاضر است تعداد محدودی کالاهای خواربارفروشی یا نوشیدنی را در زمانی کوتاه به دست مشتری برساند؛ مثلاً در عرض یک ساعت یا حتی ۱۰ دقیقه بعد از سفارش آنلاین. مساله سودآوری یکی از ویژگی‌های رایج در میان بازیگران صنعت ناتوانی در خلق سود است. در واقع، سرمایه‌گذاری خطرپذیر چشمگیری از طرف شرکت‌هایی مانند سکویا (Sequoia) و سافت‌بانک انجام می‌گیرد اما سودآوری مثل سابق هنوز هدفی دور...