تپسی سر دوراهی علم یا ثروت

گلرنگ پیش از این با الوپیک و شب و افود و اکالا در بازی بود و حالا می‌خواست بزرگترین قدم برای سوپراپش را بردارد که پایش به سنگ تپسی خورد. تا روز اعلام علنی معامله در فرابورس که پس از ماه‌ها گمانه‌زنی و تعقیب و گریز رسانه‌ای انجام شد اوضاع بین تپسی و گلرنگ همچنان در حالت ماه  عسل بود. اگر این مصاحبه پیوست ۳۰ را دیده باشید مشخصا در این میلاد منشی‌‌پور مدیرعامل و مشهورترین بنیانگذار تپسی پس از معامله همچنان به نقش‌آفرینی بزرگ‌تر در شرکت‌گشایی جدید گلرنگ در بازار دیجیتال است ولی این رویاپردازی خیلی طولانی نشد.

علم بهتر است یا ثروت

در حالی که همه پیش‌بینی‌ها نشان می‌داد دست‌کم تا انتخاب یک مدیرعامل هیات مدیره جدید با میلاد منشی‌پور کنار خواهد آمد در میانه اسفند‌ماه در حالی که این زیر ساخت تاکسی اینترنتی با داشتن بیش از ۲ و نیم میلیون کاربر راننده  و بیش از ۲۳ میلیون مسافر داشت با عواقب اجبار به حذف دکمه  «عجله‌ دارم» رو به رو می‌شد ناگهان  با همان سبک همیشگی خودش میلاد طی توییتی خبر از استعفایش در هفته پایانی سال داد.

این اتفاق شاید با توجه به ترکیب خانوادگی گروه صنعتی گلرنگ چندان دور از انتظار نبود و شکل ناگهانی و غیرقابل‌پیش‌بینی آن همه نگاه‌ها را دوباره متوجه مدل زمام‌داری شرکت گلرنگ کرد. هر چند این اتفاق هیچ تاثیری در بازار سهام نداشت.

با میثم قاسمی دبیر تحریریه پیوست که گپ می‌زدم معتقد بود که در بازار مالی و اعتباری هنوز واکنشی به خروج میلاد در کوتاه‌مدت نشان داده نشده‌است. میثم که حوزه شرکت‌های فناوری اطلاعات در بازار سرمایه را از نزدیک پیگیری می‌کند گفت: «نمودار سهام تپسی تا پایان ۲۱ اسفند، صعودی است. ۲۰ اسفند تپسی اعلام کرد به دنبال احضار مدیرعاملش، گزینه عجله‌دارم را حذف کرده است. روزهای ۲۲ و ۲۳ اسفند، قیمت سهام نزولی شد و بیش از ۸۰ تومان در مجموع دو روز کاهش یافت. عصر روز ۲۳ اسفند میلاد منشی‌پور اعلام کرد که از مدیرعاملی تپسی استعفا داده است. این موضوع همان روز در سایت کدال قرار گرفت. ۲۴ و ۲۵ اسفند (پنج‌شنبه و جمعه) بازار سهام تعطیل بود و روز شنبه در اولین روز پس از منشی‌پور، قیمت سهام ۰.۵ درصد افزایش داشت.»

اما آیا داستان بازار بورس و بی‌تفاوتیش به رفتن بنیان‌گذار تپسی همه ماجرای پول و دانش در اکوسیستم استارت‌آپی ایران است.

قمار دیجیتال گلرنگ

گلرنگ بدون هیچ اغراقی احتمالا بزرگترین گروه صنعتی تولیدی ایران است و دامنه فعالیت آن هرچند تازه به عرصه پر سرو صدای استارت‌آپی رسیده ولی در عمل دامنه سرمایه‌گذاری‌های ریز و درشت آن در چند صد شرکت ایرانی و حتی غیر ایرانی از فینتک و بانکداری دیجیتال است تا معدن، نفت و آرایشی و بهداشتی. در حقیقت کسب و کاری که بیش از نیم قرن پیش توسط محمد فضلی تاسیس شد حالا بیش از چند هزار نفر آن کار می‌کنند. برای مثال علیرضا کیانپور مدیر گلرنگ سیستم که اخیرا در مورد ورود ژن دیجیتالی به گلرنگ حرف زد اشاره کرد که گردش سالانه گلرنگ می‌تواند بیشتر از سه برابر کل ارزش برآورد شده تپسی باشد.

در حقیقت در حالی که گلرنگ بزرگ در حال دراز کردن بازوان خودن به سمت صنایع جدید است یکی از شاخه‌های جوان‌ترش یعنی افق کوروش که اکالا و افود را هم زیر نظر دارد حالا برای تاسیس سوپر اپ این امپراتوری صنعتی تولیدی شخصا قد علم کرده است. مغز متفکر این جریان هم کسی نیست جز علی ابراهیمی کردلر کسی که رییس هیات مدیره و پدر معنوی شاخه افق کوروش است.

اعلام استعفای ناگهانی میلاد منشی‌پور بار دیگر نگاه‌ها را درباره جاه‌طلبی‌های گلرنگ مردد کرد به ویژه آنکه فضای اکوسیستم در همان حالت هم نسبت به داستان خرید‌های پیاپی گلرنگ بدون نظر نبود.

علی مومنی خبرنگار حوزه استارت‌آپ‌های ماهنامه پیوست هم در این مورد تردید داشت و گفت: «متن خداحافظی میلاد منشی‌پور از تپسی نشان از یک خروج بی‌حاشیه و خالی از کدورت نداشت. او در بخشی از این متن نوشته بود امیدوار است گلرنگ در طراحی مسیر آِینده مواردی را برای توسعه تپسی در نظر بگیرد، از جمله «به رسمیت شناختن اداره متفاوت کسب‌وکارهای دیجیتال نسبت به سایر صنایع».  از دید علی این جریان در بلندمدت به نفع گلرنگ نخواهد بود.

جملات توییت خداحافظی میلاد موجی از بازخوردهای منفی به گلرنگ در شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرد، آدم‌ها خیال می‌کردند گلرنگ می‌خواهد قلدرانه و آنطور که می‌خواهد با پول خرد جدیدش بازی کند. کاربران می‌گفتند بدون منشی‌پور دوام نمی‌آورد و تپسی خواهد مرد.

مشخص نیست افراد بعضا متخصص با چنین دیدگاه‌هایی چه چیز بیشتری از پشت پرده ماجرای گلرنگ و تپسی می‌دانند اما فاز جدید ورود گلرنگ به اقتصاد نوآوری نشان می‌دهد آنها شاید بازی استارت‌آپ‌ها را بلد نباشند اما بازی قدرت را خوب می‌شناسند.

پدر شکری در برابر بنیان‌گذاران

مدیرعامل جدید تپسی بدون شک برای چنین صندلی داغی ،دست کم روی کاغذ، آماده نیست. مصطفی سید حسینی ابتدای دهه ۹۰ را به عنوان حسابدار ارشد وارد گروه گلرنگ شده و در پایان آن در نتیجه وفاداری به افق کوروش به ریاست هیات مدیره در شرکت‌هایی مانند اکالا، الوپیک و کالارسان هستی رسیده است. این چهره معتمد و دست راست علی ابراهیمی دست کم تا زمان پایان این گزارش حاضر به اظهار نظر رسانه‌ای نشد. سکوت رسانه‌ای همیشگی گلرنگ ظاهرا این بار در رو به رو شدن با بازی‌های استارت‌آپی جواب نداده چرا که مثلا محمد جواد آذری جهرمی هم به عنوان وزیر سابق ارتباطات وارد عرصه شد و پیش بینی کرد برنده نهایی معامله تپسی  و گلرنگ اسنپ باشد!

نمی‌شود انکار کرد که جدایی بنیان‌گذار تپسی از بازوی دیجیتال گلرنگ برای بسیاری از ناظران بیرونی قابل پیش‌بینی بود ولی باز هم خروج او چهره متفاوتی از این پدر شکری استارت‌آپی نشان داد. منشی‌پور بدون شک دورخیز خوبی برای آنکه شاخه دیجیتال گلرنگ را با تجربه و جاه‌طلبی همیشگیش اداره کند داشت ولی همه کسانی که مدل زمام‌داری شرکتی گلرنگ را می‌شناختند می‌دانستند آن ساختار سنتی و ملوک‌الطوایفی به راحتی در مقابل یک چهره خبرساز بیرونی سر خم نخواهد کرد.

سال آینده بدون شک با پول گلرنگ برای تپسی سالی سرنوشت‌ساز نیست ولی آنچه در توییت آذری جهرمی هم به آن اشاره شده بود در این تقابل ثروت و تجربه به چشم خواهد آمد: مدل اداره تپسی توسط گلرنگ نتیجه مشخصی دارد و اون هم کم‌رنگ شدن حضور نیروهایی کارآفرین در تپسی است…

شما آینده تپسی را چگونه می‌بینید؟ برای ما بنویسید.