استفاده هوش مصنوعی از اطلاعات شخصی چگونه است؟ شما مسئول حریم خصوصی آنلاین خود نیستید

به‌ گزارش پیوست، ابزارهای مختلف هوش مصنوعی توسط داده‌هایی آموزش داده شدند که از طریق کاربران جمع‌آوری و ثبت شده است. با توجه به اهمیت و حساسیت این داده‌ها نگرانی‌های در رابطه با استفاده غیرمجاز و بدون اطلاع از آن‌ها توسط ابزارهای هوش مصنوعی وجود دارد.

لازم به ذکر است که نقض حریم خصوصی می‌تواند در مواردی رخ دهد که افراد اطلاعات خود را به اشتباه یا به‌صورت ناخواسته فاش می‌کنند. مثلاً در مواردی که اطلاعات شخصی در نتیجه نقص امنیتی یا ناهماهنگی در تنظیمات حریم خصوصی منتشر می‌شود.

در این مطلب قصد داریم در مورد حفظ حریم خصوصی کاربران در فضای مجازی و تاثیر هوش مصنوعی مولد روی اطلاعات شخصی افراد توضیحاتی ارائه دهیم.

حریم خصوصی آنلاین شامل چه مواردی می‌شود؟

حریم خصوصی در فضای مجازی می‌تواند به دلایل مختلف تحت تأثیر قرار بگیرد. به منظور حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی، کاربران به‌ویژه نسل جدید باید آگاهی کافی در مورد خطرات احتمالی مانند سرقت هویت، تعقیب آنلاین، تحریک به خشونت و مواردی از این دست داشته باشند. در فضای مجازی، حریم خصوصی شامل موارد زیر است:

۱- اطلاعات شخصی محرمانه

اطلاعات شخصی محرمانه در فضای مجازی شامل هرگونه اطلاعات مرتبط با یک کاربر است و می‌تواند برای شناسایی یا تخریب حریم خصوصی استفاده شود. این اطلاعات می‌توانند شامل موارد زیر باشد:

• اطلاعات شناسایی

نام، نام خانوادگی، آدرس، شماره تلفن، آدرس ایمیل اطلاعات شناسایی هر فرد محسوب می‌شود.

•  اطلاعات مالی

اطلاعات مالی شامل شماره کارت اعتباری، شماره حساب بانکی، اطلاعات مالی شخصی و سایر اطلاعات مرتبط با مالیات و امور مالی فرد می‌شود.

• اطلاعات پزشکی

این دسته از اطلاعات نیز شامل سوابق پزشکی، اطلاعات درمانی، داروهای مصرفی و دیگر اطلاعات مرتبط با وضعیت سلامتی فرد است.

•  اطلاعات محرمانه شغلی

شامل جزئیات مربوط به شغل و حرفه، اطلاعات مالی مربوط به حقوق و دستمزد و سایر اطلاعات مرتبط با محل کار فرد می‌شود.

•  اطلاعات مربوط به روابط شخصی

شامل اطلاعات مربوط به روابط شخصی و خصوصی فرد مانند عکس‌ها، پیام‌های خصوصی، تاریخچه فعالیت‌های اجتماعی و غیره است.

حفظ این اطلاعات و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به آن‌ها بسیار حائز اهمیت است. در همین جهت باید از ابزارها و روش‌های مختلف برای مدیریت و حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی استفاده شود.

۲-کنترل بر روی اطلاعات

کنترل اطلاعات شخصی در فضای مجازی بسیار حائز اهمیت است. بسیاری از وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی امکاناتی برای تنظیمات حریم خصوصی ارائه می‌دهد. بهتر است از این امکانات برای محدود کردن دسترسی به اطلاعات شخصی خود توسط دیگران استفاده شود.

۳- فعالیت‌های آنلاین

فعالیت‌هایی مانند مرور وب‌سایت‌ها، استفاده از برنامه‌ها و سرویس‌های آنلاین، ارسال و دریافت پیام‌ها و ایمیل‌ها و فعالیت‌های اجتماعی جزو فعالیت‌های آنلاین محسوب می‌شود.

۴- مکان‌یابی

اطلاعات مربوط به مکان فعلی یا قبلی شما که ممکن است توسط سیستم‌های موقعیت‌یابی یا سرویس‌های مکان‌یابی جمع‌آوری شود.

۵- اطلاعات دیجیتال

اطلاعات دیجیتال شامل عکس‌ها، ویدیوها، پیام‌های خصوصی، تاریخچه مرور اینترنتی و غیره است.

لازم به ذکر است که حفظ حریم خصوصی آنلاین از اهمیت بسیاری برخوردار است و باید از ابزارها و روش‌های مختلف برای مدیریت و حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی استفاده کرد.

چالش‌های موجود در حفظ حریم خصوصی آنلاین و هوش مصنوعی مولد؟

هوش مصنوعی مولد‌ می‌تواند تأثیر قابل توجهی در حریم خصوصی داشته باشد و مسئولیت فردی را در حفظ حریم خصوصی کاهش دهد. زیرا کنترل بر دسترسی این الگوریتم‌ها به اطلاعات شخصی یا فعالیت‌هایی که با آن‌ها انجام می‌دهد، به‌سختی امکان‌پذیر است.

ابزارهایی مانند ChatGPT، Dall-E  و Google Bard توسط داده‌هایی آموزش داده می‌شوند که بدون رضایت کاربران یا اعلام هشدار داده‌هایی را جمع‌آوری کرده و به‌عنوان منبع اصلی برای هوش مصنوعی مولد تبدیل می‌شود.

شرکت‌های فناوری در تلاش هستند تا هوش مصنوعی مولد را در حوزه‌های مختلفی مانند موتورهای جست‌وجو، بازی‌ها و ابزارهای نظامی استفاده کنند. سوال اصلی آینده این الگوریتم‌ها و چگونگی استفاده از آن‌هاست. به کجا می‌روند و چگونه استفاده می‌شوند؟. این چالش ها که کاربران در حفظ حریم خصوصی آنلاین با آن مواجه هستند شامل موارد زیر می شود:

۱- حفظ حریم خصوصی داده‌های آموزشی

برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی مولد، نیاز به داده‌های بسیاری است. این داده‌ها معمولاً از منابع عمومی جمع‌آوری می‌شود که ممکن است شامل اطلاعات شخصی کاربران باشد. حفظ حریم خصوصی در این مرحله بسیار مهم است تا اطلاعات از دسترسی غیرمجاز و تجزیه و تحلیل اطلاعات شخصی کاربران جلوگیری شود.

۲- ریسک تولید محتوای جعلی

مدل‌های هوش مصنوعی مولد می‌تواند محتوایی تولید کند که به‌طور نامناسب از داده‌های آموزشی الگوبرداری کرده و در نهایت محتوای تولیدی جعلی باشد. این مسئله محتوای تحریف شده و جعلی اعتماد کاربران را تحت تاثیر قرار داده و ممکن است اطمینان عمومی را خدشه‌دار کند.

۳- تأثیر اجتماعی و روانی

محتواهای تولید شده توسط مدل‌های هوش مصنوعی مولد ممکن است تأثیرات اجتماعی و روانی داشته باشد. این محتواها می‌تواند به‌طور ناخواسته پیامدهای منفی مانند ایجاد ترافیک بدون اعتبار، ترویج اطلاعات نادرست یا محتوای تحریک‌آمیز برای کاربران داشته باشد.

آیا هوش مصنوعی مولد حریم خصوصی آنلاین کاربران را حفظ می‌کند؟

هوش مصنوعی مولد در واقع بیشتر به تولید محتوا متنی، تصویری و صوتی می‌پردازد و عموماً به منظور ایجاد محتوای جدید و خلاقانه به‌کار گرفته می‌شود. اما یکی از چالش‌هایی که در استفاده از هوش مصنوعی مولد وجود دارد، مربوط به حفظ حریم خصوصی کاربران است.

زمانی که یک سیستم هوش مصنوعی مولد داده‌های کاربران را برای تولید محتوا استفاده می‌کند، احتمال وجود نقاط ضعف در حفظ حریم خصوصی وجود دارد. به‌عنوان مثال، اگر یک سیستم مولد متنی از داده‌های کاربران استفاده کند، ممکن است داده‌های حساس یا شخصی کاربران در محتوای تولید شده نیز وجود داشته باشد.

مجموعه‌های داده‌های بزرگ توسط هوش مصنوعی مولد حاوی اطلاعاتی است که ممکن است همه کاربران درباره آن‌ها اطلاعی نداشته باشند. این اطلاعات ممکن است شامل سوابق عمومی مانند ازدواج‌، وام‌های مسکن، ثبت نام رای‌دهندگان و همچنین داستان‌های خبری، بیوگرافی کارمندان و صفحات ویکی‌پدیا باشد.

در واقع محتوایی که در این دسته قرار می‌گیرد، به‌صورت کاملاً ناشناس و بدون اطلاع کاربران استفاده می‌شود. در نتیجه، امکان نظارت یا کنترل دقیق بر این مجموعه‌ها یا خروجی‌های هوش مصنوعی وجود ندارد و نمی‌توان نحوه استفاده از اطلاعات شخصی کاربران را کنترل کرد.

تفاوت‌ عملکرد شبکه‌های اجتماعی با هوش مصنوعی مولد در حفظ حریم خصوصی آنلاین

ساز و کار شبکه‌های اجتماعی بر این اساس طراحی شده تا اطلاعات شخصی کاربران را محفوظ نگه دارد و کنترل و دسترسی به اطلاعات را برای کاربران فراهم آورد. در مقابل، هوش مصنوعی مولد در تولید محتوا برتری کامل دارد، اما به علت نیاز به داده‌های عمومی برای آموزش، حفظ حریم خصوصی کاربران را در این حوزه دچار چالش‌های بسیاری کرده است که نیازمند توجه به سیاست‌ها و راهکارهای حفظ حریم خصوصی مناسب است. در ادامه به بررسی تفاوت‌های این ۲ مورد می‌پردازیم:

۱- منشأ داده‌ها

در شبکه‌های اجتماعی، داده‌ها به‌طور عمده توسط خود کاربران تولید می‌شود. این شبکه‌ها از اطلاعات شخصی کاربران و مطالبی که کاربران به اشتراک گذاشته‌اند استفاده می‌کند. در هوش مصنوعی مولد، داده‌ها برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی جمع‌آوری ‌شده و تولید محتوا توسط مدل‌ها براساس اطلاعات شخصی از کاربران صورت می‌گیرد.

۲- نوع داده‌ها

در شبکه‌های اجتماعی، کاربران اغلب اطلاعات شخصی خود را ارائه می‌دهند و این اطلاعات می‌تواند شامل نام، عکس‌ها، تاریخ تولد، مکان و دیگر جزئیات شخصی باشد. در هوش مصنوعی مولد، عمدتاً از داده‌های متنی یا تصویری عمومی استفاده می‌شود و اطلاعات شخصی به‌طور کامل محفوظ می‌ماند. اما نکته اصلی این جاست که هوش مصنوعی مولد بدون در نظر گرفتن نظر کاربران تولید محتوا را انجام می‌دهد و حتی ممکن است از اطلاعات شخصی کاربران در ایجاد محتوای جدید نیز استفاده کند.

۳- نحوه استفاده از داده‌ها

در شبکه‌های اجتماعی، هدف اصلی استفاده از داده‌ها، ایجاد ارتباطات اجتماعی است و داده‌ها برای ارائه خدمات به کاربران و نمایش محتواهای مرتبط استفاده می‌شود. در هوش مصنوعی مولد هدف اصلی، استفاده از داده‌های تولید محتوا است و مدل‌های هوش مصنوعی با استفاده از داده‌ها می‌تواند متن، تصویر، صدا و ویدئو را تولید کند. البته ممکن است اطلاعات کاربران بدون اطلاع آن‌ها در تولید محتوای هوش مصنوعی نقش داشته باشد.

۴- سیاست‌های حفظ حریم خصوصی

در شبکه‌های اجتماعی معمولاً سیاست‌ها و قوانین خاصی برای حفظ حریم خصوصی کاربران اعمال می‌شود. این شبکه‌ها ممکن است امکاناتی را برای کنترل دسترسی به اطلاعات شخصی کاربران، قابلیت حذف اطلاعات و تنظیمات حریم خصوصی ارائه دهد. در هوش مصنوعی مولد، کنترل دقیق‌تری روی حریم خصوصی مدل‌ها و داده‌های مورد استفاده در مرحله آموزش و استفاده مدل‌ها وجود ندارد.

آیا وجود یک سیستم نظارتی بر داده‌های هوش مصنوعی مولد ممکن است؟

سیستم نظارتی می‌تواند به منظور حفظ حریم خصوصی و کنترل استفاده از داده‌ها توسط سازمان‌ها یا توسعه‌دهندگان مورد استفاده قرار گیرد؛ البته پیاده‌سازی چنین سیستمی ممکن است با چالش‌ها و محدودیت‌هایی همراه باشد.

از جمله راهکارهایی که برای نظارت بر داده‌های هوش مصنوعی مولد در جهت حفظ حریم خصوصی آنلاین کاربران می‌توان استفاده کرد، عبارت است از:

۱- بازبینی انسانی

این روش شامل بررسی یا تأیید دستی تولیدات هوش مصنوعی مولد توسط افراد است. بازبینی انسانی می‌تواند به عنوان یک فیلتر اولیه برای جداسازی محتواهای نامناسب یا غیراخلاقی عمل کند.

۲- مکانیزم‌های خودنظارت

سازمان‌ها می‌توانند سیستم‌هایی را پیاده‌سازی کنند که به‌صورت خودکار عملکرد مولدهای هوش مصنوعی را مانند تشخیص داده‌های تبلیغاتی یا شناسایی محتواهای مشکوک و جلوگیری از شیوع اطلاعات نادرست مورد بررسی قرار دهد.

۳- محدودیت‌ها و قوانین

قوانین در محدودسازی استفاده از داده‌های حساس و برخورد با تخلفات حریم خصوصی و نقض قوانین موجود تاثیرگذار است.

سخن پایانی

شرکت‌های فناوری در حوزه هوش مصنوعی تلاش می‌کند تا از استفاده نادرست این تکنولوژی جلوگیری کند. آن‌ها در تلاش هستند تا  سیاست‌ها و محدودیت‌هایی را در مورد استفاده از هوش مصنوعی مولد در جایگاه‌های مختلف، از جمله موتورهای جست‌وجو، برنامه‌های مکالمه و سایر ابزارها پیاده‌سازی کنند.

به‌عنوان مثال، برخی شرکت‌ها سیاست‌ها و محدودیت‌هایی را اعمال می‌کنند تا از ایجاد محتوای جعلی، گسترش اطلاعات نادرست و ترویج تبعیض‌آمیز، نژادپرستی و خشونت جلوگیری کنند.

با این وجود، هنوز چالش‌های زیادی برای کنترل استفاده نادرست از هوش مصنوعی مولد وجود دارد. تعامل بین شرکت‌های فناوری، محققان، سازمان‌های حقوقی و نهادهای مربوطه در جهت توسعه سیاست‌ها و راهکارهای مناسب می‌تواند پیشرفت قابل توجهی در این زمینه به همراه داشته باشد.

منبع: wired