ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد

ارزهای فیات در حال حاضر رایج‌ترین نوع ارز در جهان هستند. دلار آمریکا، یورو، پوند انگلیس، ین ژاپن و یوان چین از جمله ارزهای فیات مهم در جهان هستند.

ارزهای فیات مزایا و معایب خاص خود را دارند. از جمله مزایای این نوع ارز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قابلیت تقسیم‌پذیری: ارزهای فیات را می‌توان به قطعات کوچک‌تر تقسیم کرد که این امر برای پرداخت‌های خرد بسیار مفید است.
• قابلیت حمل‌پذیری: ارزهای فیات را می‌توان به راحتی حمل کرد که این امر برای معاملات تجاری و مسافرت بسیار مهم است.
• قابلیت ذخیره‌سازی: ارزهای فیات را می‌توان به راحتی ذخیره کرد که این امر برای پس‌انداز و سرمایه‌گذاری بسیار مفید است.

ارز فیات چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟

ارز فیات و ارزهای دیجیتال هر دو ابزارهای مالی هستند که برای مبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری استفاده می‌شوند. با این حال، این دو نوع ارز تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند.

فیات شبیه ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین (Bitcoin) و اتریوم (Ethereum) نیست که بر پایه فناوری بلاکچین (Blockchain) ساخته شده‌اند. ارزهای دیجیتال بدون نیاز به واسطه مرکزی مانند بانک یا دولت عمل می‌کنند و توسط شبکه‌های رمزنگاری شده و توزیع شده‌ای اداره می‌شوند. بعضی از تفاوت‌های اصلی بین فیات و ارزهای دیجیتال عبارتند از:

پشتوانه

مهم‌ترین تفاوت ارز فیات و ارزهای دیجیتال در پشتوانه‌ آن‌ها است. ارزهای فیات هیچ پشتوانه‌ فیزیکی مانند طلا یا نقره ندارند. ارزش این نوع ارز تنها به دلیل اعتماد مردم و دولت‌ها به آن است.

در مقابل، ارزهای دیجیتال عموماً دارای پشتوانه‌ فیزیکی هستند. به عنوان مثال، بیت کوین بر اساس الگوریتم‌های ریاضی ایجاد می‌شود و هیچ پشتوانه‌ فیزیکی ندارد.

کنترل

ارزهای فیات توسط دولت‌ها صادر و کنترل می‌شوند. دولت‌ها می‌توانند میزان عرضه‌ ارز فیات را کنترل کنند و در نتیجه، ارزش آن را تعیین کنند.

در مقابل، ارزهای دیجیتال عموماً غیرمتمرکز هستند. یعنی توسط هیچ مرجع متمرکزی کنترل نمی‌شوند. ارزش این نوع ارز توسط عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.

شفافیت

تراکنش‌های فیات معمولاً شفاف و قابل پیگیری توسط مؤسسات مالی و نظامی هستند، در حالی که تراکنش‌های ارزهای دیجیتال معمولاً ناشناس و غیرقابل پیگیری هستند.

کاربرد

ارزهای فیات به طور گسترده در سراسر جهان برای مبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری استفاده می‌شوند. این نوع ارز در اکثر کشورها به عنوان واحد پولی رسمی پذیرفته شده است.

در مقابل، ارزهای دیجیتال هنوز در مراحل اولیه‌ی توسعه قرار دارند و کاربرد محدودی دارند. با این حال، در سال‌های اخیر، استفاده از ارزهای دیجیتال برای مبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری افزایش یافته است.

استفاده جهانی

فیات بیشتر در داخل کشورهای مربوطه استفاده می‌شود، در حالی که ارزهای دیجیتال به صورت جهانی قابل استفاده هستند.

ارزهای دیجیتال از نظر قیمت و نرخ تبادل مستقل از نظام مالی و اقتصادی هر کشور عمل می‌کنند، در حالی که  فیات به نرخ تعیین شده توسط بانک مرکزی و بازار ارز هر کشور وابسته است.

آیا ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین قابل تبدیل به ارز فیات هستند؟

می‌توانید با کمک صرافی‌های ارز دیجیتال این دو ارز (یه به عبارت دیگر این دو شکل پول) را به یکدیگر تبدیل کنید. عملیات تبدیل ارزهای دیجیتال به ارزهای فیات (مانند دلار آمریکا، یورو، پوند و…) ممکن است از طریق صرافی‌های کریپتوکارنسی یا بورس‌های معتبر انجام شود.

ویژگی‌های ارز فیات

ویژگی‌های ارزهای فیات (Fiat currencies)، که به معنای ارزهای ملی یا سنتی یک کشور هستند، عبارتند از:

1-قانونی و قابل قبول

ارزهای فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کشورها صادر می‌شوند و به طور رسمی به عنوان واحد پرداخت قانونی تعیین شده‌اند. این به معنای قبولی و قانونی بودن آنها برای پرداخت‌ها، تسویه حساب‌ها و تعاملات تجاری است.

2. پشتوانه دولتی

ارزهای فیات دارای پشتوانه دولتی هستند، به این معنی که دولت‌ها مسئولیت تضمین ارزش و پایداری آنها را بر عهده دارند. این پشتوانه معمولاً شامل قدرت اقتصادی و سیاست‌های پولی و مالی دولت است.

3. ثبات ارزش

به طور کلی،  فیات در مقایسه با ارزهای دیجیتال و دیگر ارزها، دارای ثبات ارزش بیشتری هستند. این به معنای این است که ارزهای فیات تحت تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی قرار می‌گیرند و ارزش آنها به طور نسبی ثابت تر است.

4. پذیرش گسترده

فیات به طور گسترده در سطح ملی و بین‌المللی پذیرفته می‌شوند. اغلب مواقع در تجارت بین‌المللی، پرداخت‌های بین‌المللی و تراکنش‌های مالی بین کشورها از ارزهای فیات استفاده می‌شود.

5. قابلیت تنظیم سیاست پولی

بانک‌های مرکزی کشورها کنترل بزرگی روی ارزهای فیات دارند و قادرند سیاست‌های پولی را تنظیم کنند و شامل تنظیم نرخ بهره، میزان چاپ ارز، کنترل تورم و مدیریت سایر عوامل اقتصادی می‌شود.

6. پشتوانه بانکی ارز فیات

بانک‌ها و نهادهای مالی از فیات به عنوان ابزاری برای ارائه خدمات بانکی و مالی به افراد و شرکت‌ها استفاده می‌کنند و شامل اعتبارات بانکی، وام‌ها، حساب‌های بانکی و سایر خدمات مالی می‌شود.

7. قابل حمل و منتقلی

فیات به راحتی قابل حمل و منتقلی هستند. از طریق سیستم‌های بانکی فیات به ارزهای ملی یا سنتی یک کشور مانند دلار آمریکا (USD)، یورو (EUR)، پوند استرلینگ (GBP)  اطلاق می‌شود.

مزایا و معایب استفاده از ارز فیات

استفاده از  فیات در تجارت بین‌المللی دارای مزایا و معایبی است که در ادامه  به برخی از مزایای استفاده از این ارز در تجارت بین‌المللی اشاره می‌کنیم:

1-پذیرش گسترده

فیات معمولاً در سراسر جهان پذیرفته می‌شوند و تقریباً در تمامی معاملات بین‌المللی قابل استفاده هستند. این امر باعث تسهیل تجارت و افزایش فعالیت‌های بین‌المللی می‌شود.

2. پایداری

بسیاری از ارزهای فیات در برابر نوسانات نرخ ارز پایدارتر عمل می‌کنند. این ویژگی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا ریسک ارزی را کاهش داده و برنامه‌ریزی مالی خود را بهبود بخشند.

3. اعتماد

استفاده از  فیات معمولاً باعث ایجاد اعتماد بین طرفین معامله می‌شود. این امر می‌تواند تجارت را تسهیل کرده و روابط تجاری را بهبود بخشد.

از معایب ارز فیات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1-ریسک نرخ ارز

استفاده از ارزهای فیات در تجارت بین‌المللی ممکن است با خطر نرخ ارز همراه باشد. نوسانات قیمت ارز می‌تواند بر تجارت و سودآوری شرکت‌ها تأثیر منفی داشته باشد.

2. محدودیت‌های سیستم بانکی

استفاده از ارزهای فیات در برخی کشورها ممکن است با محدودیت‌ها و مقررات سیستم بانکی آن کشور همراه باشد. این محدودیت‌ها ممکن است تسهیلات مالی و تجارت بین‌المللی را محدود کنند.

3. وابستگی به سیاست‌های مالی دولت

استفاده از ارزهای فیات معمولاً با وابستگی به سیاست‌های مالی و اقتصادی دولت مربوطه همراه است. تغییرات در سیاست‌های مالی دولت می‌تواند تأثیری بر تجارت و سرمایه‌گذاری شرکت‌ها بگذارد.

4. هزینه‌های تبدیل ارز

استفاده از  فیات ممکن است با هزینه‌های تبدیل ارزها همراه باشد. انجام معاملات تجاری با  فیات ممکن است نیازمند هزینه‌های تبدیل ارز باشد که می‌تواند برای شرکت‌ها هزینه‌های اضافی به منظور تسویه حساب و پرداخت‌های بین‌المللی به همراه داشته باشد.

تاثیر ارز فیات در اقتصاد جهانی

ارزهای فیات تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد جهانی دارند. در ادامه به برخی از تأثیرات مهم آنها اشاره می‌کنیم:

1-تجارت بین‌المللی

ارزهای فیات به عنوان واحد پرداخت در تجارت بین‌المللی استفاده می‌شوند. استفاده از  فیات معمولاً تسهیلات بیشتری در معاملات تجاری و صادرات فراهم می‌کند و به شرکت‌ها امکان می‌دهد در بازارهای جهانی فعالیت کنند.

2. سرمایه‌گذاری خارجی

فیات نقش مهمی در سرمایه‌گذاری خارجی دارند. سرمایه‌گذاران می‌توانند ارزهای فیات را برای سرمایه‌گذاری در بورس‌ها و سایر بازارهای مالی جهانی استفاده کنند و به این ترتیب از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در سراسر جهان بهره‌برده و همچنین ریسک نرخ ارز را مدیریت کنند.

3. نقش پایدارتر در برابر نوسانات

ارزهای فیات معمولاً پایدارتر از ارزهای دیگر در برابر نوسانات نرخ ارز عمل می‌کنند. این ویژگی می‌تواند به شرکت‌ها و کشورها در مدیریت ریسک ارزی کمک کند و استحکام اقتصادی را تقویت کند.

4. تأثیر  بر قیمت کالاها

نرخ ارزهای فیات نقش مهمی در تعیین قیمت کالاها و خدمات بین‌المللی دارد. نرخ ارز پایه معمولاً بر اساس عرضه و تقاضا برای فیات تعیین می‌شود و این تغییرات می‌تواند تأثیر زیادی بر قیمت کالاها در بازارهای جهانی داشته باشد.

5. تأثیر بر تورم 

فیات و نرخ ارز می‌توانند تأثیر زیادی بر نرخ تورم کشورها داشته باشند. تغییرات در نرخ ارز ممکن است بر قیمت کالاها و خدمات وارداتی تأثیر گذار باشد و در نتیجه نرخ تورم را تحت تأثیر قرار دهد.

با ارز فیات کشورها آشنا شوید

بسیاری از کشورها از ارز فیات به عنوان ارز ملی خود استفاده می‌کنند. درادامه برخی از کشورهایی که از  فیات استفاده می‌کنند را ذکر می‌کنیم:

1-ایالات متحده آمریکا (دلار آمریکا):

دلار آمریکا به عنوان ارز ملی ایالات متحده و به عنوان ارز پایه در بازارهای مالی جهانی استفاده می‌شود. دلار آمریکا یکی از ارزهای مهم و قدرتمند در جهان است.

2. اتحادیه اروپا (یورو):

یورو به عنوان ارز مشترک اتحادیه اروپا تأسیس شده است. این ارز در کشورهای عضو اتحادیه اروپا به عنوان ارز ملی استفاده می‌شود و همچنین در تجارت بین‌المللی نیز رایج است.

3. ژاپن (ین ژاپن):

ین ژاپن به عنوان ارز ملی ژاپن مورد استفاده قرار می‌گیرد. ژاپن یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان است و یکی از ارزهای پرکاربرد در بازارهای مالی جهانی است.

4. انگلیس (پوند استرلینگ):

پوند استرلینگ به عنوان ارز ملی انگلیس استفاده می‌شود. این ارز در تجارت بین‌المللی نیز رایج است و در بازارهای مالی جهانی تأثیر قابل توجهی دارد.

این تنها چند نمونه از کشورهایی هستند که از  فیات به عنوان ارز ملی خود استفاده می‌کنند. هر کشور معمولاً ارز ملی خود را دارد و استفاده از ارز فیات به عنوان ارز ملی معمولاً بر اساس عوامل اقتصادی، سیاسی و تاریخی متنوع می‌تواند باشد.

سخن پایانی

استفاده از فیات در اقتصاد جهانی تأثیرات متنوعی دارد که شامل تجارت بین‌المللی، سرمایه‌گذاری خارجی، قیمت کالاها، سیاست‌های مالی و اقتصادی، تورم و سایر عوامل است. تأثیرات این ارزها بسته به شرایط اقتصادی، سیاسی و مالی جهانی و همچنین روندهای بازار ممکن است تغییر کند.