یک بلاک چین از چندین فناوری مانند امضای دیجیتالی، شبکه‌های توزیع شده و روش‌های رمزگذاری، رمزگشایی از جمله فناوری دفتر کل توزیع شده برای فعال کردن برنامه‌های بلاک چین استفاده می‌کند.

بلاک‌چین یکی از انواع دفتر کل توزیع شده است که در آن تراکنش‌ها با یک امضای رمزنگاری غیر قابل تغییر به نام هش ثبت می‌شود. به همین دلیل است که دفتر کل توزیع شده اغلب بلاک چین نامیده می‌شود.

در این مقاله، ما همه آنچه را که باید درباره فناوری دفتر کل توزیع شده از ماهیت آن تا چگونگی کارکرد و برنامه‌هایی که به لطف DLT در دسترس هستند را خواهید آموخت.

 فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) چیست؟

فناوری دفتر کل توزیع شده به فناوری اشاره دارد که امکان ذخیره اطلاعات تراکنش‌ها را در پایگاه داده توزیع شده و کدگذاری شده فراهم می‌کند. دفتر کل توزیع شده اساساً یک پایگاه داده غیر متمرکز است که در شبکه‌ای از رایانه‌ها، گره‌ها، موسسات یا کشورها نگهداری، اشتراک گذاری و به روز رسانی می‌شود.

تفاوت اصلی بین دفتر کل توزیع شده و مدل سنتی در این است که دفتر کل توزیع شده هیچ ویژگی ذخیره سازی داده به صورت مرکزی یا مدیریت آن را ندارد. دفتر کل سنتی به صورت متمرکز است و بسیار مستعد حملات سایبری، کلاهبرداری و دستکاری است چرا که دارای یک نقطه شکست است.

به عنوان مثال، دفتر کل متمرکز به صورت گسترده‌ای توسط بانک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای انتقال وجه بین دو شخص، هر دو آنها باید دارای حساب بانکی باشند. پس از آن، این دو نفر از طریق بانک می‌توانند پول خود را مبادله کنند. در این مورد، بانک نه تنها به عنوان ارائه دهنده خدمات عمل می‌کند، بلکه به عنوان واسطه‌ای عمل می‌کند که سوابق چنین تراکنش‌هایی را نیز ذخیره می‌کنند. بنابراین، در اینجا بانک به عنوان یک نقطه کنترل متمرکز در نظر گرفته می‌شود.

علاوه بر این، بانک به عنوان یک نقطه کنترل متمرکز، کنترل کاملی را بر سیستم دارد. در نتیجه، اگر شخصی و یا حتی خود بانک، عمداً برخی از اطلاعات را در سیستم تغییر بدهد، یک کاربر معمولی نمی‌تواند چنین تغییراتی را اصلاح کند. به عنوان مثال، یک تراکنش مالی بین دو نفر صورت گرفته که به دلیل مشکلاتی این تراکنش با شکست مواجه شده است، اگر بانک تصمیم بگیرد خلاف آنچه را که رخ داده است بیان کند، کاربران چاره‌ای جز پذیرش از دست دادن پول و آنچه را که بانک بیان می‌کند را ندارند.

دفتر کل سنتی دارای معایب دیگری نیز هست که نمی‌توان آنها را در این مقاله به صورت خلاصه بیان کرد. بدیهی است که چنین فناوری به شدت ناقص است و در طولانی مدت نمی‌توان آن را حفظ کرد.

خوشبختانه، فناوری دفتر کل توزیع شده محدودیت‌های ذکر شده را با معرفی یک سیستم توزیع شده که به هیچ مرجع مرکزی یا واسطه‌ای مانند بانک نیاز ندارد، حل کرده است. با حذف یک نقطه مرکزی، دفتر کل توزیع شده به خطرات کمتر حساس بوده و بهتر عمل می‌کنند و برای عملکرد روان نیاز به هیچ اعتمادی ندارند.

 تفاوت دفتر کل توزیع شده و بلاکچین

دفتر کل توزیع شده یک مفهوم کلی است که به هر نوع پایگاه داده‌ای که اطلاعات را در شبکه‌ای از کامپیوترها ذخیره می‌کند، اشاره دارد.

بلاک چین نوع خاصی از دفتر کل توزیع شده است که از زنجیره‌ای از بلوک‌ها برای ذخیره اطلاعات استفاده می‌کند. هر بلوک شامل اطلاعاتی در مورد تراکنش‌های اخیر، مانند فرستنده، گیرنده و مبلغ تراکنش است. بلوک‌ها به هم پیوسته‌اند و با رمزنگاری ایمن می‌شوند، که تغییر اطلاعات را دشوار می‌کند.

دفتر کل توزیع شده چگونه کار می‌کند؟

فناوری دفتر کل توزیع شده در هسته خود از شبکه‌ای از گره‌های توزیع شده استفاده می‌کند و به صورت هماهنگ یک دفتر کل اشتراکی را حفظ و نگهداری می‌کنند. این معماری متمرکز نیاز به یک مقام مرکزی یا واسطه را از بین می‌برد. هر گره یک کپی کامل از دفتر را نگه می‌دارد و اطمینان حاصل می‌کند که داده‌ها به طور گسترده در دسترس هستند.

هرچه تعداد تراکنش‌ها در دفتر کل توزیع شده بیشتر شود شبکه بیشتر به روز رسانی می‌شود و ممکن است نسخه‌های متعددی از دفتر کل در هر گره وجود داشته باشد. برای اینکه دفتر کل توزیع شده وضعیت یکنواختی را داشته باشد، دفتر کل توزیع شده از مکانیزهای اجماع برای اعتبار سنجی و همگام سازی وضعیت دفتر کل در تمامی‌گره‌ها استفاده می‌کند. پس از اینکه اجماع حاصل شد، دفتر کل به روز شده برای همه گره‌ها منتشر می‌شود تا همگام سازی و اطمینان حاصل شود.

بلاک چین محبوب‌ترین شکل دفتر کل توزیع شده است. در معماری بلاک چین، داده‌ها در زنجیره‌ای از بلوک‌ها سازماندهی می‌شوند و هر بلوک شامل مجموعه‌ای از تراکنش‌ها است. بلوک‌ها از طریق هش‌های رمزنگاری به یکدیگر مرتبط می‌شوند و یک دفتر کل توزیع شده غیر قابل تغییر و مقاوم در برابر دستکاری را ایجاد می‌کنند. هنگامی‌که یک بلوک به زنجیره اضافه می‌شود، تغییر هر گونه داده در آن مستلزم اصلاح تمام بلوک‌های بعدی است که انجام این کار از نظر محاسباتی غیر ممکن است.

سیستم‌های DLT امنیت داده‌ها را از طریق رمزگذاری در اولویت قرار می‌دهند. داده‌ها معمولاً برای محافظت از حریم خصوصی و یکپارچگی رمزگذاری می‌شوند. کلیدهای خصوصی و عمومی‌ برای امضای دیجیتال استفاده می‌شوند تا از صحت تراکنش‌ها اطمینان حاصل شود. علاوه بر این موارد، الگوریتم‌های رمزنگاری، داده‌های هر بلوک را ایمن می‌کنند و آن را در برابر تغییرات غیر مجاز بسیار مقاوم می‌کنند.

DLT که بر روی یک شبکه همتا به همتا کار می‌کند، ارتباط مستقیم بین گره‌ها را تضمین می‌کند. هنگامی‌ که یک تراکنش جدید شروع می‌شود، برای تمام گره‌ها پخش می‌شود و هر گره به طور مستقل تراکنش‌ها را تأیید و ثبت می‌کند. این باعث افزایش شفافیت و افزونگی می‌شود و انعطاف پذیری کلی سیستم را افزایش می‌دهد.

علاوه بر این، سیستم‌های DLT ماهیت تغییر ناپذیری را از خود نشان می‌دهند، که تغییر یا حذف داده‌ها را پس از اضافه شدن به دفتر بسیار دشوار می‌کنند.

سیستم‌های DLT با ترکیب اقدامات مختلف امنیتی، از تکنیک‌های رمزنگاری برای محافظت از دسترسی‌های غیرمجاز و فعالیت‌های متقلبانه استفاده می‌کنند. داده‌ها در بین گره‌ها توزیع و رمزگذاری می‌شوند و مقاومت آنها در برابر حملات افزایش می‌یابد. این جزئیات فنی باعث می‌شوند تا به طور کلی قابلیت اعتبار، شفافیت و امنیت آن را تأمین کنند که اجازه استفاده از DLT را برای عملکردهای گسترده در حوزه‌های مختلف از جمله مدیریت زنجیره تأمین، سیستم‌های رأی گیری و غیره را ممکن می‌سازد.

تاریخچه دفتر کل توزیع شده

دفتر کل سنتی مبتنی بر اسناد دستی، متمرکز و مبتنی بر کاغذ بود که برای قرن‌های زیادی برای مستندسازی تراکنش‌های مالی استفاده می‌شدند. توسعه DLT نشان دهنده انحراف قابل توجهی از روش‌های مرسوم است و عصر جدیدی از مدیریت داده غیر متمرکز، دیجیتالی و ایمن را آغاز نموده است.

مفهوم دفتر کل توزیع شده به اوایل دهه ۲۰۰۰ برمی‌گردد، زمانی که استوارت ‌هابر و دبلیو اسکات استورنتا ایده زنجیره‌ای از بلوک‌های امن را از نظر رمزنگاری معرفی کردند. آنها با پرداختن به مشکل مهر زمانی اسناد دیجیتالی برای جلوگیری از تاریخ گذشته و دستکاری شده، پایه‌ای برای مفهوم DLT را ایجاد کردند.

لحظه مهم در تاریخ DLT در سال ۲۰۰۸ و زمانی که یک فرد یا گروه ناشناس که با نام مستعار ساتوشی ناماموتو فعالیت می‌کرد و وایت پیپر بیت کوین را منتشر کرد. نوآوری او باعث شد تا مفاهیم دفتر کل توزیع شده غیرمتمرکز را با شکل جدیدی از ارز دیجیتال ترکیب کند. این دفتر کل توزیع شده مبتنی بر بلاک چین راه حلی پیشگامانه را برای حل مشکل اعتماد در تراکنش‌های دیجیتالی معرفی کرد که امکان انتقال ارزش از طریق همتا به همتا را بدون تکیه بر واسطه‌ها فراهم کرد.

با گسترش و محبوبیت بیت کوین، آشکار شد که فناوری بلاک چین می‌تواند زیربنایی برای برنامه‌های کاربردی فراتر از ارزهای رمزنگاری شده نیز استفاده شود. در سال ۲۰۱۵ ، اتریوم که توسط Vitalik Buterin ایجاد شد، مفهوم قراردادهای هوشمند را معرفی کرد. این قراردادها باعث شد تا دامنه DLT بیشتر گسترش یابد و امکان تعاملات قابل برنامه ریزی، خودکار و غیر قابل اعتماد را ممکن ساخت.

تکامل DLT همچنان به توسعه پلتفرم‌های متعددی که هر کدام دارای ویژگی‌ها و موارد کاربردی منحصر بفرد خود هستند ادامه یافت. بلاک چین‌های خصوصی و کنسرسیومی ‌برای رفع نیازهای خاص در صنعت پدید آمدند. علاوه بر این، دولت‌ها و نهادهای نظارتی در جهان شبکه DLT را به رسمیت شناختند که منجر به تدوین سیاست‌ها و مقررات مختلف برای رسیدگی به نگرانی‌های قانونی و امنیتی آن شده است.

تاریخچه DLT نشان دهنده مسیر گذار از یک دفتر کل سنتی و دستی به یک سیستم مدیریت  داده غیر متمرکز، دیجیتالی و مقاوم در برابر حملات سایبری است و امکانات جدیدی را برای شفافیت، امنیت و اعتماد در دنیای دیجیتالی و به هم پیوسته را ارائه می‌دهد.

کاربردهای دفتر کل توزیع شده در صنایع

ظهور دفتر کل توزیع شده باعث گردید تا تعداد زیادی از برنامه‌های کاربردی ایجاد شوند که قبل از آن امکان حضور نداشتند. موارد استفاده از دفتر کل توزیع شده در صنایع مختلف بسیار زیاد است و پیش بینی می‌شود تا در چند سال گذشته افزایش بیشتری نیز یابد. در اینجا به برخی از متداول‌ترین موارد استفاده از DLT اشاره می‌کنیم: 

ارز دیجیتال و دارایی‌های دیجیتالی

اساس شکل گیری ارزهای دیجیتال بر بستر دفتر کل توزیع شده به ویژه بلاک چین است. DLT امکان ایجاد و مدیریت امن ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم و تعداد بیشماری از ارزهای دیجیتال دیگر را امکان پذیر کرده است. این امر با حذف نیاز به مقامات متمرکز مانند بانک‌ها و دولت‌ها برای انتشار و تنظیم ارز، مفهوم پول و دارایی به صورت اساسی متحول کرده است. 

هنر و کلکسیون

بازار هنر و کلکسیون از دفتر کل توزیع شده برای احراز هویت و ردیابی اقلام با ارزش بهره می‌برد. سوابق مالکیت و منشأ را می‌توان در یک بلاک چین ذخیره کرد و از صحت و یکپارچگی آثار هنری و کلکسیونی اطمینان حاصل کرد. این امر خطر کلاهبرداری و سرقت آثار هنری را به شدت کاهش می‌دهد و به هنرمندان و مجموعه داران راهی مطمئن برای ثبت و محافظت از دارایی‌های خود را ارائه می‌دهد. 

مدیریت زنجیره تأمین

DLT با افزایش شفافیت و قابلیت ردیابی، تحولی را در مدیریت زنجیره تأمین ایجاد کرده است. این قابلیت به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا هر مرحله از زنجیره تأمین را در یک دفتر کل غیرقابل تغییر ثبت کنند و تقلب و جعل کاهش یابد. این فناوری امکان نظارت در زمان بلادرنگ، کاهش ناکارآمدی و به حداقل رساندن کاغذبازی را فراهم می‌کند. 

مراقبت‌های بهداشتی

DLT می‌تواند برای بهبود مدیریت درمان، ساده کردن فرآیندها و افزایش امنیت استفاده می‌شود. با DLT می‌توان سوابق پزشکی را به طور ایمن ذخیره کرد و به اشتراک گذاشت و از حریم خصوصی و یکپارچگی داده‌ها اطمینان حاصل کرد. علاوه بر این، قراردادهای هوشمند می‌توانند بار اداری را کاهش و کارایی را بهبود بخشند. 

سوابق دولتی و عمومی

دولت‌ها از دفتر کل توزیع شده برای بهبود یکپارچگی و دسترسی به سوابق عمومی ‌استفاده می‌کنند. اسناد حیاتی مانند گواهی تولد، مالکیت و مجوزهای تجاری را می‌توان به صورت ایمن در DLT ذخیره کرد و آنها را کمتر در معرض تغییر و یا از دست دادن قرار داد.

ویژگی‌های دفتر کل توزیع شده

از جمله ویژگی‌هایی که دفتر کل توزیع شده را نسبت به مدل سنتی متمایز می‌کند عبارتند از:

1- غیرمتمرکز: دفتر کل توزیع شده یک فناوری غیرمتمرکز است و هر گره توسط دفتر کل حفظ می‌شود و در صورت بروز هر گونه تغییری در داده‌ها، دفتر کل به روز رسانی می‌شود. فرآیند به روز رسانی به طور مستقل در هر گره صورت می‌گیرد. حتی به روز رسانی‌های کوچک یا تغییرات ایجاد شده در دفتر کل منعکس و تاریخچه آن تغییر در عرض چند ثانیه برای همه شرکت کنندگان ارسال شود.

2- تغییرناپذیر: دفتر کل توزیع شده از رمزنگاری برای ایجاد پایگاه داده امن که داده‌های ذخیره شده در آن را نمی‌توان پیوست کرد یا تغییر داد استفاده می‌کند.

3- توزیع شده: در این فناوری هیچ سرور مرکزی یا مرجعی برای مدیریت پایگاه داده وجود ندارد که همین موضوع باعث شفافیت در فناوری می‌شود. برای مقابله با ضعف‌های دفتر کل توزیع شده، قوانین خاصی در مورد تغییر آنها برای همه افراد وجود دارد. این قوانین، دفتر کل توزیع شده را بسیار شفاف و آن را به یک مرجع غیرمتمرکز تبدیل می‌کند. در این فرآیند، هر گره یا مشارکت کننده دفتر کل تلاش می‌کند تا تراکنش‌ها را با الگوریتم‌های مختلف اجماع یا رأی گیری تأیید کند. رأی دادن یا مشارکت همه گره‌ها به قوانین آن دفتر بستگی دارد. به طور مثال برای بیت کوین، مکانیزم اجماع اثبات کار برای مشارکت هر گره استفاده می‌شود.

4- اشتراک گذاری شده: دفتر کل توزیع شده با هیچ موجودیت واحدی مرتبط نیست. این دفتر کل بین گره‌های شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود، به طوری که برخی از گره‌ها دارای یک کپی کامل از دفتر کل هستند. در حالی که برخی دیگر از گره‌ها فقط به اطلاعات ضروری که برای عملکرد و کارایی لازم است اجازه دسترسی دارند.

5- قراردادهای هوشمند: دفتر کل توزیع شده می‌توانند قراردادهای هوشمند را اجرا کنند که قراردادهای اجرایی که در واقع شرایط توافق شده بین خریدار و فروشنده است به صورت مستقیم در خطوط کد نوشته شده است.

6- تحمل خطا: دفتر کل توزیع شده به دلیل ماهیت غیر متمرکزشان بسیار تحمل‌پذیر هستند. اگر یک گره یا شرکت کننده شکست بخورد، داده‌ها در سایر گره‌ها در دسترس باقی می‌مانند.

7- شفافیت: در دفترهای کل توزیع شده هر شرکت کننده می‌تواند معاملاتی که در آن اتفاق می‌افتد را ببیند و شفافیت دارند. این شفافیت به ایجاد اعتماد در بین شرکت کنندگان کمک می‌کند.

8- کارایی: طبیعت توزیع شده دفتر کل توزیع شده باعث می‌شود که آنها بسیار کارآمد باشند. فرآیندها در چند پردازش تسویه می‌شوند که این امر آنها را سریعتر از روش‌های سنتی می‌کند.

9- امنیت: دفترهای کل توزیع شده به دلیل ماهیت رمزنگاری بسیار امن هستند. هر تراکنش با یک امضای رمزنگاری ثبت می‌شود که اطمینان حاصل می‌کند که نمی‌توان آن را تغییر داد. این ویژگی باعث می‌شود که دفتر کل توزیع شده بسیار امن و در برابر تقلب مقاوم باشد.

انواع فناوری دفتر کل توزیع شده

دفتر کل توزیع شده را می‌توان به سه دسته تقسیم بندی کرد:

1- Permissioned DLT (مجوز دار): گره‌ها باید برای دسترسی و یا ایجاد هر گونه تغییری در شبکه از یک مرجع مرکزی مجوز بگیرند. بیشتر این نوع مجوزها شامل تأیید هویت است.

2- Permissionless DLT (بدون مجوز): هیچ مرجع مرکزی برای تأیید تراکنش‌ها وجود ندارد، بلکه گره‌های موجود مسئول اعتبار سنجی تراکنش‌ها هستند. مکانیزم‌های مختلفی برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها براساس الگوریتم‌های از پیش تعریف شده وجود دارد.

3- Hybrid DLT (ترکیبی): این نوع هم با DLT مجوزدار و بدون مجوز ترکیب می‌شود و می‌تواند از هر دوی آنها بهره مند شود.

مکانیسم اجماع فناوری دفتر کل توزیع شده

جنبه اصلی DLT نحوه تأیید تراکنش‌ها است. در DLT از فرآیندهای مختلفی برای بررسی معاملات استفاده می‌کند که به آنها اجماع گفته می‌شود. توجه داشته باشید که مکانیزم‌های اجماع به طور مداوم در حال تغییر هستند و تنها به چند مورد از آنها اشاره شده است.

اثبات کار (POW): مکانیسم اجماع است که زیربنای بلاک چین بیت کوین است. در POW، ماینرها برای حل معادلات پیچیده ریاضی به منظور اعتبارسنجی معاملات و ایجاد بلوک‌های جدید رقابت می‌کنند. این فرآیند به قدرت محاسباتی قابل توجهی نیاز دارد. با این حال، POW امنیت و تغییرناپذیری شبکه بلاک چین را تضمین می‌کند.

اثبات سهام (POS): یک مکانیسم اجماع است که هدف از آن رسیدگی به مصرف انرژی و مسائل مقیاس پذیری مرتبط با POW است. در POS، اعتبارسنج‌ها برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها براساس تعداد توکن‌هایی که در اختیار دارند، انتخاب می‌شوند. این مکانیسم نیاز به قدرت محاسباتی گسترده را کاهش می‌دهد و شرکت کنندگان را براساس سهم خود در شبکه پاداش می‌دهد. اتریوم بزرگترین ارز دیجیتال رمزنگاری POS است.

الگوریتم اجماع اثبات سهام نمایندگی شده (DPOS): نوعی از اثبات سهام است که در آن شبکه تعداد محدودی از اعتبارسنج‌ها را برای اعتبارسنجی معاملات انتخاب می‌کند. این تغییر منابع محاسباتی مورد نیاز برای تأمین امنیت شبکه را کاهش می‌دهد.

الگوریتم تحمل خطای بیزانس (BFT): BFT، در تلاش است تا از Byzantine Generals Problem جلوگیری کند که یک مشکل تئوری بازی را توصیف می‌کند که در آن بخش‌های غیر متمرکز باید با استفاده از یک بخش مرکزی قابل اعتماد به اجماع برسند.

گراف جهت‌دار غیر مدور (DAG)

DAG یک ساختار داده غیر خطی است که به عنوان یک مکانیسم اجماع در دفتر کل توزیع شده محبوبیت یافته است. DAG به جای تکیه بر بلوک‌ها و زنجیره‌ها، مانند بلاک چین سنتی، معاملات را در یک ساختار نموداری سازماندهی می‌کند. این امر باعث معاملات سریعتر، افزایش مقیاس پذیری و بهبود کارایی می‌شود. نمونه‌هایی از ارزهای رمز پایه مبتنی بر DAG شامل IOTA و Hashgraph است.

بلاک چین: در این نوع DLT، تراکنش‌ها به شکل زنجیره‌ای از بلوک‌ها ذخیره می‌شوند و هر بلوک یک هش منحصر بفرد تولید می‌کند که می‌تواند به عنوان اثبات تراکنش‌های معتبر مورد استفاده قرار بگیرد و هر گره دارای یک کپی از دفتر کل توزیع شده است که آن را شفاف‌تر می‌کند.

نمودارهای غیرچرخه‌ای جهت دار (DAG): این از یک ساختار داده متفاوت برای سازماندهی داده‌ها استفاده می‌کند که اجماع بیشتری را به همراه می‌آورد. در این نوع DLT، اعتبارسنجی تراکنش‌ها بیشتر به پشتیبانی از گره‌های شبکه نیاز دارد. هر گره موجود در شبکه باید اثبات تراکنش‌های موجود در دفتر را ارائه دهد و سپس می‌تواند تراکنش را آغاز کند. در این نوع، گره‌ها حداقل باید دو مورد از تراکنش‌های قبلی را در دفتر تأیید کنند تا تراکنش‌های آنها تأیید شود.

Hashgraph: در این نوع DLT، رکوردها به صورت یک گراف جهتدار ذخیره می‌شوند و از رای گیری مجازی به عنوان شکلی از مکانیزم اجماع برای به دست آوردن اجماع شبکه استفاده می‌کند. از این رو گره‌ها مجبور نیستند هر تراکنش را در شبکه تأیید کنند.

Holochain: برخی از افراد هولوچین را به عنوان سطح بعدی از بلاک چین می‌شناسند. هولوچین یک دفتر کل توزیع شده است که به سادگی پیشنهاد می‌کند که هر گره روی زنجیره به تنهایی اجرا شود. بنابراین گره‌ها و ماینرها این آزادی را دارند که به طور مستقل عمل کنند.

Tempo  یا Radix: Tempo  از روشی برای ایجاد پارتیشن بندی در دفتر کل توزیع شده استفاده می‌کند که به آن sharding  می‌گویند و سپس تمام رویدادهایی که در شبکه اتفاق افتاده است به درستی مرتب می‌شوند. اساساً تراکنش‌ها براساس ترتیب رویدادها و برچسب زمانی به دفتر کل اضافه می‌شوند.

مزایا و محدودیت‌های دفتر کل توزیع شده

حتی اگر دفترهای کل توزیع شده نسبت به روش سنتی بسیار جامع‌تر باشند، اما هنوز هم جا برای پیشرفت دارد. در اینجا قصد داریم تا به برخی از مزایا و محدودیت‌های آن اشاره کنیم.

مزایا

عدم تمرکز: DLT نیاز به مقام مرکزی یا واسطه را از بین می‌برد، اعتماد را ارتقا و خطر ابتلا به نقاط تنها را کاهش می‌دهد. این عدم تمرکز یکی از مزیت‌های اساسی DLT محسوب می‌شود.

امنیت: DLT از تکنیک‌های رمزنگاری پیشرفته برای تأمین اطلاعات استفاده می‌کند و آن را در برابر دسترسی و دستکاری غیر مجاز بسیار مقاوم می‌سازد. پس از افزودن داده‌ها به دفتر کل، تغییر آنها بسیار دشوار است.

شفافیت: تراکنش‌های ثبت شده در DLT برای همه شرکت کنندگان مجاز قابل مشاهده است و این مورد باعث شفافیت و پاسخگویی می‌شود. این امر در برنامه‌هایی مانند زنجیره تأمین و سیستم‌های رای گیری بسیار ارزشمند است.

کارایی: DLT فرآیندهای مختلفی را با اتوماسیون سازی وظایف از طریق قراردادهای هوشمند، کاهش نیاز به واسطه‌ها و سرعت بخشیدن به معاملات را ساده می‌کند.

تغییر ناپذیری: پس از ثبت داده‌ها در DLT، تغییر یا حذف آنها تقریباً غیر ممکن است و تغییرناپذیری داده‌ها اطمینان از یکپارچگی داده‌ها و کاهش خطر کلاهبرداری را به همراه دارد.

کاهش هزینه‌ها: DLT می‌تواند با از بین بردن واسطه‌ها، فرآیندها را ساده سازی و کاهش مصرف کاغذ منجر به صرفه جویی در هزینه‌ها شود.

محدودیت‌ها

مقیاس پذیری: برخی از شبکه‌های DLT، به ویژه بلاک چین‌های عمومی‌ مانند بیت کوین و اتریوم، با چالش‌های مقیاس پذیری روبرو هستند. با رشد شبکه، دفتر کل توزیع شده کندتر شده و زمان معامله و سایر هزینه‌ها بالاتر می‌رود.

مصرف انرژی: اثبات کار (POW)، مانند بیت کوین، مقادیر بسیار زیادی از انرژی را برای تامین امنیت شبکه مصرف می‌کند. این مورد باعث نگرانی‌های زیست محیطی می‌شود.

پیچیدگی: اجرا و نگهداری سیستم‌های DLT می‌تواند پیچیده و پر هزینه باشد. سازمان‌ها ممکن است برای انجام این کار به تخصص‌های فنی قابل توجهی نیاز داشته باشند.

چالش‌های نظارتی: ماهیت غیر متمرکز DLT می‌تواند چالش‌های نظارتی را به خصوص در بخش‌هایی مانند امور مالی و مراقبت‌های بهداشتی ایجاد کند.

نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی: در حالی که DLT می‌تواند شفافیت را فراهم کند، ممکن است برای برنامه‌هایی که نیاز به حریم خصوصی کامل از داده‌ها را دارند، مناسب باشد. ایجاد تعادل بین شفافیت و حریم خصوصی یک چالش است.

هزینه‌های اجرایی اولیه: هزینه‌های پیش فرض اجرای DLT می‌تواند زیاد باشد و سازمان‌ها ممکن است بازده فوری سرمایه گذاری خود را مشاهده نکنند.

با تکامل فناوری DLT، بسیاری از ایرادات آن مورد توجه قرار گرفته است اما برای سازمان‌ها ضروری است که در هنگام اجرای DLT این عوامل را با دقت در نظر بگیرند.

دفتر کل توزیع شده در برابر بلاک چین

چندین عامل مهم وجود دارد که بلاک چین را از دفترهای کل توزیع شده متمایز می‌کند. به طور کلی، بلاک چین نوع خاصی از DLT است. DLT‌ها ممکن است اشکال مختلفی داشته باشند، بلاک چین از یک سیستم خطی بلوک برای ثبت و تأیید اطلاعات استفاده می‌کند.

بلاک چین‌ها اغلب از POW یا BFT استفاده می‌کنند، در حالی که DLT دارای مکانیسم‌های بسیار گسترده‌تری است. علاوه بر این، DLT‌ها به عنوان یک ابزار گسترده‌تر در صنایع استفاده می‌شوند زیرا می‌توانند برای مسائل گسترده‌تر به کار گرفته می‌شود. بلاک چین از نظر تاریخی بیشتر برای بخش مالی به عنوان ابزاری برای ثبت سیستم پرداخت همراه بوده است. امنیت موجود در هر یک نیز متفاوت است، به طوری که بلاک چین دارای مجموعه‌ای از معیارهای بسیار مشخص در حوزه DLT است.

آینده دفتر کل توزیع شده

کارشناسان DLT، این فناوری را به عنوان راه حلی برای بسیاری از مشکلات موجود در اینترنت ترویج می‌کنند و به طرز چشمگیری قادر به حل همه این مشکلات خواهند بود. دفتر کل توزیع شده  که “اینترنت ارزش” نیز نامیده می‌شود. معاملات و فرآیندها با کمک اینترنت در زمان واقعی انجام می‌شود.

همانطور که اشاره شد، فناوری دفتر کل توزیع شده این پتانسیل را دارد که بخش‌هایی را در زمینه‌های مالی، بانکی، امنیت سایبری، مراقبت‌های بهداشتی، دولت و غیره با استفاده از راه حل‌های مؤثری که ارائه می‌دهد تحت تأثیر قرار دهد.

شرکت‌ها با چالش ایجاد شبکه‌هایی از موجودیت‌ها روبرو هستند که در کنار هم بتوانند از DLT استفاده کنند و نحوه اشتراک گذاری و نگه داشتن سوابق را به طور اساسی تغییر دهند و با نوآوری که DLT می‌تواند فراهم بیاورد فرآیندهای کاملاً جدید و مدل‌های تجاری را فعال نگه دارند.

نتیجه گیری

فناوری دفتر کل توزیع شده به عنوان یک نیروی تحول آمیز ظاهر شده است و روش‌های ثبت، به اشتراک گذاری و ایمنی را تغییر داده است. دفتر کل توزیع شده جهشی فراتر از دفترهای سنتی بود و ابزاری غیر متمرکز و ایمن برای مدیریت اطلاعات را ارائه می‌دهد. DLT تحت تأثیر فناوری‌های مختلف قرار داد و بلاک چین مشهورترین آنها است.

اهمیت DLT در توانایی آن در از بین بردن آسیب پذیری‌های مرتبط با سیستم‌های متمرکز است و در مشاغل جدید و بنگاه‌ها برای اطمینان از صحت در گزارش‌های مالی، مدیریت زنجیره تأمین، جلوگیری از کلاهبرداری و شناسایی ناکارآمدی‌ها ضروری است.  

منابع: techtarget، geeksforgeeks، medium، investopedia