۹ مهر ۱۴۰۳
محدودیتهای مراكز رشد و پارکهای علم و فناوری در کشور و راهکار ایجاد مراکز رشد مجازی
پایان یکجا نشینی
ضرورت كارآفريني براي تبديل ايده و دانش به ثروت، در سند چشمانداز بیستساله نظام و برنامههاي چهارم، پنجم و ششم توسعه همواره مورد توجه ويژه بوده است. با توجه به چالش موجود کشور در زمینه ایجاد اشتغال و کارآفرینی میتوان حمایت از تاسیس کسب و کارهای نوپا به ویژه در حوزه فناوریهای جدید اطلاعاتی و ارتباطی را جزو اولویتهای برنامهریزی سیاستگذاران دولتی دانست. با توجه به تجربیات مشابه در کشورهای پیشرفته و نیز محدودیتهای موجود در مراکز رشد دانشگاهی و پارکهای علم و فناوری در کشور، میتوان راهاندازی مراکز رشد مجازی را راهحل مناسبی برای تحقق این آرمان و توسعه اکوسیستم کارآفرینی و نوآوری دیجیتال در کشور دانست.
در حال حاضر مراکز رشد فیزیکی و پارکهای علم و فناوری در کشور فعال هستند؛ اما تمرکز این مراکز در حال حاضر بر کسب و کارهای محصولمحور معطوف است و دارای محدودیتهایی در ارائه خدمات متنوع به طور خاص برای مراحل پس از رشد هستند. علاوه بر این، خدمات آنها محدود به مکان و زمان و صرفاً پذیرش تعداد محدودی از کارآفرینان و همراه با بوروکراسی زیاد است، بنابراین، این شرایط منجر به آن شده است که در زمینه راهاندازی و توسعه کسب و کارهای نوپا در کشور موفقیتهای مورد انتظار برآورده نشود. از طرف دیگر رشد و تنوع زیاد ایدههای فناورانه در حوزه کسب و کارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و محدودیتهای منابع و فضاي فيزيكي مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری، منجر به آن شده است که این نهادها نتوانند پاسخگوی نياز تمام كارآفرينان دیجیتال و استارتآپهای اینترنتی فعال در این حوزه باشند. علاوه بر این مهمترین خدمت مراکز رشد فیزیکی را میتوان تامین فضاي کاری مورد نیاز برای یک منطقه جغرافيايي محدود دانست، اما امروزه برای اکثر کسب و کارهای حوزه فاوا که به صورت مجازی فعالیت میکنند چنین نیازی از اهمیت زیادی برخوردار نیست، در حالی که سرعت در پاسخگویی و فراهم شدن دسترسی به خدمات از هر نقطهای در سراسر کشور به صورت عادلانه برای کارآفرینان دیجیتال یک نیاز مبرم است. با توجه به محدودیتهای ذکرشده، امروزه گرایش جهانی در جهت مجازی شدن مراکز رشد و شکلگیری نسل جدیدی از آنها تحت عنوان مراکز رشد مجازی یا داتکام وجود دارد (محمدیان و همکاران، 1394). چراکه در مراکز رشد مجازی، میتوان از ظرفیتهای پراکنده در سراسر کشور به صورت مجازی و مشترک استفاده کرد و خدماتی فراتر از محدودههای يك ساختمان فيزيكي ارائه داد. اين ويژگي به کسب و کارهای نوپا اجازه میدهد كه بدون نياز به حضور در مكان مرکز رشد، از خدمات آن...