قانون جهش تولید دانش‌بنیان؛ سونامی یا نقطه عطف سرمایه‌گذاری؟!

به گزارش پیوست فعالان حوزه سرمایه‌گذاری خطر پذیر در پنل «آیا واقعا پول هست» به چالش‌ها و چشم‌اندازهای حوزه سرمایه‌گذاری در ایران پرداختند. رضا زرنوخی، مدیرعامل صندوق مالی، در پاسخ به بابک نقاش دبیر تحریریه آنلاین پیوست و دبیر پنل، مبنی بر تاثیرات قانون جهش تولید دانش‌بنیان گفت: قانون جهش دانش‌بنیان اثر مثبتی روی اکوسیستم سرمایه‌گذاری نخواهد داشت و باعث فساد و رانت می‌شود. او در این باره توضیح داد: قانون‌گذار به کسانی که می‌خواهند تهاتر مالیاتی کنند اجازه داده در پارک‌های علم و فناوری و دانشگاه‌ها ساختمان بسازند و در شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های دانش‌بنیان تا سقف ۳۰ درصد سرمایه‌گذاری کنند. موضوعی که به خودی خود دوباره می‌تواند موج ساخت‌وساز و سرمایه‌گذاری روی ملک را فراهم کند.

او در ادامه به موضوع یونیکورن‌ها در ایران اشاره کرد و گفت: دولتی‌ها از یونیکورن صحبت می‌کنند،این در حالیست که فقط می‌توانم بگویم دولت هنوز جوان است و آرزو بر جوانان عیب نیست. بازی یونیکورن‌سازی اصلا بازی معاونت علمی نیست. بازی اکوسیستم اقتصادی است و باید در بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، وزارت صمت عنوان شود.

نادیده‌گرفتن تجربه سرمایه‌گذاری‌های جسورانه

زرنوخی در ادامه به نادیده گرفتن تجربه VCگری (صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه) در این حوزه اشاره کرد و گفت: با این کار تجربه VCگری در ایران نادیده گرفته می‌شود. تیمی که حالا اینجا هستیم اگر امروز توانسته‌ایم به عنوان سرمایه‌گذاران خوبی شناخته شویم، چون بارها شکست خورده‌ایم. اما حضور افراد جدید و بدون تجربه می‌تواند کار را پیچیده کند، همین بی‌تجربگی باعث می‌شود سرمایه در جای درست خود قرار نگیرد.

علیرضا خداکرمی رئیس هیات مدیره تجارت الکترونیک پارسیان سرمایه‌گذاری هم در ابتدای صحبت خود سرمایه‌گذاری را در دو بعد تعریف کرد. او در این باره گفت: در سرمایه‌گذاری دو نگاه کاوشگرانه و نگاه بهره‌بردارانه وجود دارد و سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌ها نگاه کاوشگرانه است. اما سرمایه‌گذاری موفق است که روی هر دو بخش متمرکز باشد و کاملا این دو بعد را در تفکیک از یکدیگر نبیند.

اما خداکرمی بر خلاف زرنوخی از پنلیست‌هایی بود که قانون حمایت از تولید دانش‌بنیان را نقطه عطفی در این صنعت می‌دانست. او در این باره گفت: امسال با قانون حمایت از تولید دانش‌بنیان نقاط عطف بنیادینی در حوزه سرمایه‌گذاری انجام خواهد شد و مجموعه‌های نفتی، فولادی و امثال این‌ها برای این که بتوانند معافیت مالیاتی بگیرند در دانش‌بنیان‌ها سرمایه‌گذاری خواهند کرد.ایده معافیت مالیاتی، نبود قدرت جذب سرمایه توسط دانش‌بنیان‌ها نکات درستی است، اما قانون جهش تولید دانش‌بنیان اگر درست اجرا شود یک فرصت سرمایه‌گذاری برای مجموعه‌های بزرگ ایجاد می‌کند.

به دولتی‌ها دل نبندید

خداکرمی در ادامه گفت: گرچه دولت ابزارهایی برای سرمایه‌گذاری دارد، اما در مجموعه‌های دولتی پول نیست و نباید دل به بودجه دولت برای سرمایه‌گذاری بست. البته دولت ابزارهایی مثل اعتبار مالیاتی، صندوق توسعه ملی دارد که می‌تواند کمک‌کننده به تامین سرمایه و سرمایه‌گذاری باشد. اما با قاطعیت می‌گویم سرمایه از محل بودجه دولت تامین نخواهد شد.

محمدمهدی عباسخانی، مدیرعامل حرکت اول، هم در ادامه به تکمیل نبودن اجزای اکوسیستم سرمایه‌گذاری اشاره کرد. او در این باره گفت: قوانین مالیاتی، بیمه، حسابرسی شرکتی، بخشی از اجزای اکوسیستم هستند که برخی از اجزای آن هنوز به‌روز نشده‌اند و این موضوع باعث می‌شود این اکوسیستم رشد کافی را نداشته باشد.مثلا برخورد با اکوسیستم در حوزه حسابرسی همان نگاه سنتی است. بعضی قوانین مثل جهش تولید دانش‌بنیان باعث می‌شود بخش ورودی و پیشران اکوسیستم درست شود اما رگولیشن، مساله خروج سرمایه هنوز به‌روز نشده و به بلوغ نسبی نرسیده است. اگر به دنبال یونیکورن هستیم باید این اکوسیستم به رشد کافی برسد.

علی فیاض‌بخش مدیرعامل سرآوا هم مانند زرنوخی نگاه مثبتی به قانون جهش تولید دانش‌بنیان نداشت و در این باره گفت: از وعده‌های دولت بترسید، اگر دولت گفت من یونیکورن تاسیس می‌کنم خیلی بترسید. وقتی معاون علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور از راه‌اندازی ۱۰ یونیکورن تا سه سال دیگر خبر داد یاد سال ۹۶ افتادم. سال ۹۶ من و همکارانم به آذری جهرمی یعنی دولت قبلی پیشنهاد کردیم با ۱۴۰۰ همت می‌توانیم پنج یونیکورن ایجاد کنیم. حالا دولت جدید وعده ۶ سال پیش ما را به خودمان داده است.

فیاض‌بخش در ادامه به موضوع  معافیت مالیاتی که بر استارت‌آپ‌های دانش‌بنیان سرمایه‌گذاری کرده‌اند هم پرداخت و تاکید کرد: دولت هیچ وقت به تعهداتش پایبند نبوده و نیست. من به وعده‌های دولت نمی‌توانم اعتماد کنم. دولتی را که ۵ سال دیگر با بحران صندوق‌های بازنشستگی روبه‌رو می‌شود و دولتی که با فروش نفت کسری بودجه‌ ۴۵۰ هزار میلیارد تومانی خود را جبران می‌کند، قابل اعتماد نیست.