قانون بودجه ۱۴۰۲ در مورد ICT چه می‌گوید؟

به گزارش پیوست، دولت ابراهیم رئیسی در حالی در میانه دی‌ماه ۱۴۰۱ لایحه بودجه ۱۴۰۲ را به مجلس فرستاد که نمایندگان به ویژه رئیس مجلس بارها تاکید کرده بودند تا زمانی که برنامه هفتم توسعه به مجلس ارسال نشود، امکان بررسی بودجه وجود ندارد. طبق ماده ۱۸۰ آیین‌نامه داخلی مجلس، دولت باید لایحه برنامه توسعه را حداکثر تا خردادماه آخرین سال اجرای آن به مجلس تحویل دهد. مجلسی‌ها از شهریورماه سه نامه به دولت نوشتند و درخواست کردند دولت به این تکلیف قانونی‌اش عمل کند.

در نهایت اما دولت آن‌قدر در ارسال برنامه هفتم توسعه و لایحه بودجه ۱۴۰۲ به مجلس تعلل کرد که مجلسی‌ها چاره‌ای جز تسلیم شدن در برابر بی‌انضباطی دولت نداشتند و مجبور به بررسی مهم‌ترین سند مالی کشور در مدت‌زمانی محدود شدند.

این لایحه که اکنون به قانون تبدیل شده و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، آن را ارسال کرده مانند هر سال احکامی مرتبط با ICT را در خود جای داده که از مهم‌ترین آنها می‌توان به به افزایش سه درصدی تعرفه واردات گوشی‌های تلفن همراه بالای ۶۰۰ دلار و رسیدن این تعرفه به ۱۵ درصد اشاره کرد. همچنین در بندهای دیگر قانون بودجه به موضوعاتی همچون معافیت مالیاتی پلتفرم‌های اقتصاد دیجیتالی، دولت هوشمند و شبکه ملی اطلاعات پرداخته شده است.

مالیات و فناوری اطلاعات

برای حمایت از پلتفرم‌های داخلی اقتصاد دیجیتالی بودجه ۱۴۰۲ مقرر کرده سکوهایی که تا پایان سال ۱۴۰۱ پرونده مالیاتی نداشته‌اند تا پایان سال ۱۴۰۲ از مالیات معاف خواهند شد. دولت پیش از این نیز در بسته حمایتی کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال که آبا‌ن‌ماه ۱۴۰۱ ابلاغ کرده بود، پلتفرم‌ها را از هرگونه جریمه ناشی از تسلیم نکردن اظهارنامه معاف کرده بود.

در بخش دیگری از تبصره ۶ قانون بودجه یعنی بند «ی» نیز سازمان امور مالیاتی کشور مکلف شده از عرضه‌کنندگان بازی‌های خارجی ۱۰ درصد درآمد اخذ کند و وجوه حاصل را در اختیار وزارت ارشاد (بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای) و مرکز تولید و نشر دیجیتال انقلاب اسلامی (متنا) قرار دهد تا این مبالغ صرف «حمایت از توسعه بازی‌های داخلی و توسعه سواد رسانه‌ای» شود.

تکالیفی برای هوشمندسازی

بودجه ۱۴۰۲ مانند سال‌های گذشته خالی از تکالیف مربوط به دولت الکترونیکی نیست. در همین راستا در بودجه امسال نیز چنین تکالیفی به چشم می‌خورد و مقرر شده تمام دستگاه‌های اجرایی که قانون مشخص کرده باید تا دی‌ماه ۱۴۰۲ حداقل ۲۰ درصد از خدمات خود را به صورت هوشمند و به شکلی ارائه کنند که تمام مراحل آن برخط و بدون دخالت عامل انسانی و با استفاده کامل از داده و اطلاعات ملی که در قانون مدیریت داده‌ها‌ و اطلاعات ملی آمده است طی شود.

همچنین دستگاه‌های اجرایی باید کلیه استعلامات مورد نیاز دستگاه‌های دیگر را تا پایان آذرماه از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات در اختیار دستگاه متقاضی قرار دهند.

شبکه ملی اطلاعات در بودجه

شبکه ملی اطلاعات از پروژه‌هایی است که همواره در حال پیگیری است و اکنون نیز با هماهنگی حداکثری شورای عالی فضای مجازی و وزارت ارتباطات دولت سیزدهم، بیشترین عزم برای به سرانجام رسیدن آن به کار گرفته شده است. بودجه ۱۴۰۲ برای سرعت‌بخشی به توسعه این شبکه مقرر کرده است موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی امکانات مازاد خود را طبق تعرفه‌های کمیسیون تنظیم مقررات در اختیار اپراتورها قرار دهند.

امنیت در بودجه

سال ۱۴۰۱ را شاید بتوان ناامن‌ترین سال تاریخ کشور از لحاظ امنیت سایبری قلمداد کرد. سالی که در آن هر نوع حمله ریز و درشت سایبری‌ای به چشم می‌خورد. اگر چه دستگاه‌های مختلف معمولاً مسئولیت امنیت سایبری خود را بر عهده نمی‌گیرند اما سازمان پدافند غیرعامل تاکید دارد هر نهاد باید خود امنیت سایبری‌اش را تامین کند. در بند ز تبصره ۷ بودجه شرکت‌های دولتی و نهادها و سازمان‌هایی که از بودجه عمومی استفاده می‌کنند حداقل باید یک درصد و حداکثر دو درصد اعتبارات هزینه‌ای را صرف امنیت زیرساخت‌های امنیتی خود کنند.

تعرفه گوشی گران می‌شود

یکی از بحث‌برانگیزترین بندهای بودجه افزایش تعرفه واردات تلفن همراه بود. گوشی تلفن همراه که با شوک ارزی اخیر جهش قیمت چشمگیری پیدا کرده حالا با افزایش تعرفه واردات مواجه شده است. در بودجه آمده است تعرفه‌ واردات گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار ۱۵ درصد اخذ و عواید آن صرف حمایت از توسعه ریزساخت‌های صنعت میکروالکترونیک شود.

صندوق فیبر تشکیل می‌شود

۲۰ میلیون پوشش فیبر نوری تا پایان دولت. این شعاری است که وزیر ارتباطات بارها تکرار کرده است و برای تحقق آن باید در سال ۱۴۰۲ تعداد هفت میلیون پوشش جدید فیبرنوری ایجاد شود. حال دولت در اوضاعی که وضعیت مالی اپراتورها چندان خوب نیست تصمیم گرفته برای توسعه این پروژه، صندوق فیبرنوری تاسیس شود. طبق بند س تبصره ۷ قانون بودجه به منظور توسعه فیبر نوری منازل کسب‌وکارها حسابی تحت عنوان حساب توسعه شبکه فیبرنوری با منبع اولیه هزار میلیارد تومان از محل اعتبارات وزارت ارتباطات تشکیل می‌شود. مانده‌حساب این صندوق نیز قابل انتقال به سال‌های بعد است.

سامانه تعویض پلاک

بودجه ۱۴۰۲ تاسیس سامانه جدید تعویض پلاک خودرو و موتورسیکلت را نیز مقرر کرده است تمام مراحل نقل و انتقال مالکیت به صورت برخط انجام شود.

سلامت الکترونیکی

دولت و مجلس در بودجه ۱۴۰۲ نیز مطابق سال گذشته به موضوع سلامت الکترونیکی پرداخته‌اند. در بند ط تبصره ۱۷ این قانون احکام مربوط به اجرای طرح نسخه الکترونیکی آورده شده است.

در ادامه تبصره ۱۷ نیز بیمه‌های درمانی مکلف شده‌اند امکان دسترسی به پرونده سلامت الکترونیک بیمار را فراهم کنند.

در بند ن نیز آمده است به منظور اجرایی شدن قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی در خصوص ایجاد پایگاه ملی بیمه‌های سلامت، سازمان بیمه سلامت باید با همکاری کارگروه تعامل‌پذیری دولت الکترونیکی، این پایگاه را مستقر و آن را با پایگاه اطلاعات برخط بیمه‌شدگان ادغام کند.

تبصره ۱۷ که مربوط به سلامت الکترونیکی است تعیین کرده ۶ ماه پس از استقرار کامل طرح نسخه الکترونیکی، فقط سامانه‌های خدمات سلامت مورد تایید وزارت بهداشت مجاز به فعالیت هستند. همچنین تمامی ارائه‌دهندگان خدمات و سامانه‌های اطلاعاتی حوزه سلامت باید ظرف سه ماه امکان درج امضای الکترونیکی را فراهم کنند.