مدیرعامل دیجی‌پی: ریسک خرید اعتباری بدهکار شدن مردم است

هومن امینی، مدیرعامل دیجی‌پی، درباره خرید اعتباری مردم در سال آینده در برنامه ایستگاه پیوست گفت: من فکر می‌کنم با توجه به تغییر قیمت‌هایی که در کالا و خدمات ایجاد شده است، بعید نیست سبد خرید مردم از خریدهای نقدی به خریدهای اعتباری میل پیدا کند. اینکه نوع آن خرید اقساطی باشد یا شکل دیگر مشخص نیست. این مسیری بود که قبلاً هم مردم سعی می‌کردند به طرف آن حرکت کنند ولی اینکه کنار این اکوسیستم بانکی به عنوان یک محوریت جدی‌تر در سال آینده اتفاق بیفتد من هم با آن موافقم.

امینی درباره خرید اعتباری ادامه داد: خرید اعتباری از یک نظر خوب است، در شرایطی که بشود اعتبار را نه فقط بین خریدار و فروشنده، بلکه در زنجیره ارزش حرکت داد. این موضوع کمک می‌کند نیاز به نقدینگی در سطح جامعه چه از منظر کسب‌وکارها چه از منظر افراد کاهش پیدا کند به همین دلیل از این لحاظ خوب است. همچنین نیاز نیست که برای ایجاد قدرت خرید در اقشار جامعه به مبالغ بالای نقدینگی متمرکز دسترسی داشت.

او یکی از ریسک‌های این کار را بدهکار شدن مردم دانست و توضیح داد با آموزش بهداشت اعتباری، می‌شود به افراد در شناسایی بهتر بازپرداخت اقساط کمک کرد.

امینی از چالش ریسک ورشکسته شدن و روش‌های جلوگیری از آن گفت: بهداشت اعتباری و مدیریت نقدینگی یکی از این چالش‌هاست. بنابراین یکی از رسالت‌های فین‌تک‌ها آموزش به افراد در راستای مصرف بهینه منابع مالی‌شان است. افراد هرچه بتوانند منابع نقدینگی‌شان را صرف سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت کنند و صرف زندگی روزمره خود نکنند، علاوه بر کمک به رشد صنعت، به شمولیت مالی افراد جامعه نیز کمک می‌کنند.

او ادامه داد: اگر فاصله معناداری بین قدرت خرید مردم در بازار و بازپرداخت اقساط و توانمندی آنها در خریدهای روزمره اتفاق بیفتد، در نهایت این مزیت می‌تواند به عیب تبدیل شود زیرا در این شرایط افراد به جای اینکه هر ماه سعی کنند برای سرمایه‌گذاری بلند‌مدت، نقدینگی ذخیره کنند، برای خرید کالاهای غیرضروری قسط می‌دهند.

خرید اقساطی با BNPL متفاوت است

ما دو نوع استارت‌آپ در حوزه لندتک داریم؛ یکی شرکت‌هایی که تسهیلات خرد می‌دهند و گروه دیگر BNPLها. امینی با شرح این موضوع که تسهیلات هر دو در دسته‌بندی لندتک‌ها می‌گنجد توضیح داد:  لندتک‌ها دو دسته هستند یکی برای سبد خریدهای کوچک و دیگری برای سبدهای خرید متوسط و بزرگ. هر دو اینها بازارهای خودشان را دارند. ممکن است مثل بقیه جاهای دنیا یک روزی لندتک‌ها در خرید مسکن هم کمک کنند. در شرایط فعلی من فکر می‌کنم لندتک‌هایی موفق می‌شوند که به اعطای اعتبار کوتاه‌مدت، سریع و مبالغی که افراد جامعه توان بازپرداخت آن را دارند برسند.

مدیرعامل دیجی‌پی درباره مدت‌زمان‌ بازپرداخت گفت: معمولاً در دوره‌ زمانی سه‌ماهه و ۶ماهه تا یک‌ساله بازپرداخت صورت می‌گیرد. دوره‌های بلند‌مدت‌تر به دلیل اینکه قیمت‌ها در رشد اقتصادی می‌تواند متفاوت‌تر باشد، ممکن است هزینه‌های بیشتری به افراد تحمیل و چرخه بازگشت نظام پولی را کندتر کند.

او درباره تامین سرمایه از بانک‌ها و شرکت‌ها توضیح داد: تسهیلات بانکی، تسهیلاتی است که ادامه‌دارتر است زیرا بانک‌ها مراکزی هستند که رسالت‌شان تامین مالی برای کسب‌وکارها و افراد است. با این اوصاف لندتک‌ها و بیزینس‌هایی که در تعامل با بانک‌ها تامین منابع می‌کنند امید و زیرساخت‌شان روی نظام بانکی است اما اگر منابع برای خودشان باشد به تامین نقدینگی بستگی دارد.

برای کاربران رتبه اعتباری می‌سازیم

امینی درباره روش اعتبارسنجی دیجی‌پی توضیح داد: استراتژی ما یک استراتژی تلفیقی است؛ یعنی از داده‌های اعتبارسنجی بانکی برای اهلیت‌سنجی مشتری‌ها استفاده می‌کنیم ولی به آن بسنده نمی‌کنیم. رسالت دیجی‌پی فراگیری مالی است. یعنی به افرادی که تاکنون اعتبارسنجی نشده‌اند نیز به روشی اعتبار دهیم. موضوع اول این است که به مشتری آموزش می‌دهیم و موضوع بعد اینکه تعداد زیادی آدم هستند که خیلی‌هایشان کاربران اقتصاد دیجیتالی‌اند منتها لزوماً رتبه اعتبار بانکی ندارند؛ اما ساختن رتبه اعتباری می‌تواند به اعطای تسهیلات در آینده به آنها کمک کند. ما در دیجی‌پی سعی می‌کنیم به این دسته از افراد اعتبار دهیم.

او درباره نحوه تعامل دیجی‌پی با شرکت اعتباری ایران گفت: نحوه تعامل ما با شرکت اعتباری ایران این است که آنها به ما کمک می‌کنند داده‌های خوش‌اعتبارها یا بداعتبارها را بین لندتک‌ها به اشتراک بگذاریم و این شانس موفقیت افرادی را که شرایط بازپرداخت را دارند بیشتر می‌کند. یعنی ایجاد یک حلقه مثبت تعاملی بین لندتک‌ها با لندتک‌ها و لندتک‌ها با بانک‌ها برای اعطای تسهیلات.

امینی در پاسخ به این سوال که آیا رتبه‌های اعتباری میان شرکت‌های مختلف به اشتراک گذاشته می‌شود گفت: واقعیت این است که ما راجع به داده‌هایمان و نحوه قضاوت آن، در سال‌های ابتدایی ساختن مدل‌های اعتبارسنجی هستیم. باید یک دوره بگذرد و نظام بانکی کیفیت مدل‌های اعتباری غیربانکی را بسنجد و بعد در یک فاصله زمانی بلندمدت‌تر آنها را به عنوان آلترناتیوهای مدل‌های اعتبارسنجی، علاوه بر بانک‌ها، به شرکت‌های بیمه معرفی کنیم.

امینی توضیح داد خوش‌حسابی و بدحسابی افراد به مقدار وام آنها بستگی ندارد و این موضوع می‌تواند کاملاً برعکس باشد.

دسترسی به منابع مالی موجب رشد اقتصاد دیجیتالی می‌شود

او با تاکید بر این نکته که بازار لندتک رو به توسعه است گفت: در شرایطی که دسترسی به منابع از کانال‌های دیجیتالی توسعه پیدا می‌کند، اگر اقتصاد دیجیتالی و وب‌سایت‌هایی که این کالا و خدمات را در اختیار مردم می‌گذارند رشد کنند، یعنی دسترس‌پذیری فراهم می‌شود. دسترسی‌پذیری منابع مالی، منجر به رشد اقتصاد دیجیتالی و رشد بیزینس‌های فین‌تکی می‌شود. این برای خود لندتک‌ها درآمدزاست و همچنین برای کاربر نهایی نیز به‌صرفه خواهد بود زیرا اگر هزینه زمانی، هزینه پیچیده عملیاتی و هزینه عدم دسترسی به آن محصول را که الآن با چالش تامین هم روبه‌روست کنار هم بگذاریم، متوجه نقش اقتصاد دیجیتالی و نظام فین‌تکی خواهیم شد.

امینی درباره رگولاتور توضیح داد رگولاتور هنوز نسبت به سبد مصرف تسهیلات عدد بزرگی برای لندتک‌ها ندیده برای همین این پروسه کمی زمان می‌برد.

او درباره اهداف دیجی‌پی در آینده گفت: امسال جزو اهداف‌مان بود که در چند فروشگاه آنلاین دیگر فعالیت کنیم. سال آینده یکی از اهداف استراتژی ما این است که فعالیت‌مان را در فضاهای آنلاین و حتی آفلاین بیشتر پیش ببریم. به این خاطر که تنوع قابل توجهی در نیاز مشتری وجود دارد.