دیوار آتش بزرگ و سپر طلایی؛ کنترل‌کننده مرزهای اینترنت چین

تاریخچه دیوار آتش بزرگ؛ پروژه سپر طلایی

دیوار آتش بزرگ چین (Great Firewall) در اوایل سال ۱۹۹۶ توسط وزارت امنیت عمومی چین شروع به فعالیت کرد و در آن زمان، دولت چین نام این اقدامات‌ را پروژه سپر طلایی گذاشت. هدف دیوار آتش، صیانت از ساکنان چین در برابر اطلاعاتی است که حزب کمونیست چین آن را مغایر با منافع دولت و خلق می‌داند. در سال ۲۰۱۳، مدیریت دیوار آتش به اداره فضای سایبری چین منتقل شد.

سازوکار دیوار آتش بزرگ

دیوار آتش یا فایروال بزرگ چین، وب‌سایت‌های خارجی را به‌صورت کامل مسدود می‌کند و در مرحله بعد محتوای سایت‌هایی را که به طور کامل مسدود نشده‌اند، فیلتر می‌کند. دیوار بزرگ چین به عنوان شبکه‌ای در نظر گرفته می‌شود که اینترنت عمومی جهانی را به زیرمجموعه‌ای از اطلاعات برای یک منطقه خاص تقسیم می‌کند.

اینترنت در چین حالت پراکنده دارد و در داخل چین آنچه اینترنت نامیده می‌شود با چیزی که مردم دنیا با آن آشنایی دارند، متفاوت است. در چین، کاربران نمی‌توانند دسترسی آزاد داشته باشند و از هر وب‌سایتی که می‌خواهند بازدید کنند. کاربران در حقیقت داخل یک محیط بسته و کنترل شده توسط دیوارهایی که دولت چین دور آن ساخته است احاطه شدند.

دیوار آتش چین، محتواها را با استفاده از تکنیک‌های مختلفی مسدود می‌کند. در ابتدایی‌ترین سطح، دولت از طریق نقاط دسترسی شبکه کشور به داخل و خارج، می‌تواند تمام داده‌ها را بررسی کند. همچنین دولت چین با این دسترسی، می‌تواند کل دامنه‌ها و محدوده آدرس IP سایت‌ها را از دسترسی در مرزهای چین مسدود کند. علاوه بر مسدودکردن کامل دامنه‌ها و آدرس‌های IP خاص، این سیستم برای شناسایی محتوا، کلمات کلیدی و عبارات خاص پیکربندی شده است. هنگامی که کاربر سعی می‌کند کلمات و عبارات کلیدی مسدود شده را جستجو کند، دیوار آتش درخواست وب‌سایت را به‌گونه‌ای مسدود یا تغییر مسیر می‌دهد که به کاربر اجازه دسترسی به اطلاعات درخواستی را نمی‌دهد.

دیوار آتش بزرگ (Great Firewall) همچنین می‌تواند به طور مؤثر ترافیک اینترنت را با تنظیم مجدد اتصالات شبکه تغییر دهد یا دسترسی به یک دامنه یا آدرس IP را مسدود کند. دولت چین همچنین می‌تواند ترافیک رمزگذاری شده را از طریق شنود محتوای شهروندان که برخلاف حریم شخصی کاربران است، بازرسی کند. دیوار آتش بزرگ همچنین به طور فعال IP افرادی که سعی می‌کنند به هر ترتیبی پروتکل‌های آن را دور بزند، شناسایی و راه آن‌ها را سد می‌کند.

سرویس‌ها و وب‌سایت‌های مسدود شده توسط دیوار آتش بزرگ

چین به‌صورت مداوم و پیوسته وب‌سایت‌ها و سرویس‌هایی که با خواسته‌هایش مغایرت دارند را مسدود می‌کند. این لیست برای ما چندان هم ناآشنا نیست. مثلا سایت‌ها و سرویس‌های زیر مسدود هستند:

• بی‌بی‌سی
• Discord
• Dropbox
• دراپ باکس
• فیس‌بوک
• نتفلیکس
• اینستاگرام
• لینکدین
• رویترز
• توییتر
• The Economist
• مجله نیویورک تایمز
• واشنگتن پست
• خدمات جستجوی گوگل
• Reddit
• یوتیوب
• Zoom
• قسمتی از ویکی‌پدیا
• …

زیرساخت‌های اینترنت در چین

درحالی‌که بسیاری از دامنه‌ها و سرویس‌ها در چین مسدود شده‌اند، دولت چین تمام تلاشش را کرده تا شهروندان هیچ کمبودی از هیچ‌گونه از سرویس‌های بین‌المللی نداشته باشند.

به‌عنوان‌مثال، مایکروسافت یک نسخه مخصوص چین از موتور جستجوی Bing خود را توسعه داده است. آمازون همچنین یک سایت مخصوص چین ایجاد کرده است. علاوه بر این، کاربران چینی برای شبکه‌های اجتماعی به WeChat و Weibo دسترسی دارند. همچنین خدمات محتوای رسانه‌ای در چین وجود دارد که به‌راحتی در خارج از مرزهای چین قابل‌دسترسی نیست. از خدمات پخش و استریم ویدئو و موسیقی در چین می‌توان به  Bilibili، Youku، ManguoTV، iQiyi، QQ Music و PPTV اشاره کرد.

معایب دیوار آتش بزرگ و خطرات آن برای شهروندان:

دیوار آتش بزرگ برای محافظت از شهروندان چینی در برابر اطلاعاتی که دولت چین آنها را خطرناک می‌داند، در نظر گرفته شده است. اما این شکل از شبکه اینترنت مجموعه دیگری از مشکلات و خطرات  را برای شهروندان ایجاد می‌کند. دیوار آتش بزرگ در واقع شکل گسترده‌ای از سانسور اینترنتی است که توانایی افراد داخل چین را برای دسترسی آزادانه به هر منبع اطلاعاتی که انتخاب می‌کنند، محدود می‌کند.

اینترنت بدون دسترسی آزاد، می‌تواند به رسانه‌ای برای تبلیغات دولتی تبدیل شود که اطلاعات را پنهان می‌کند و در برخی موارد می‌تواند به اطلاعات نادرست درباره موضوعات مختلف دامن بزند. اهمیت این موضوع آنجا مشخص می‌شود که کاربران خارج از چین عموماً دسترسی آزاد دارند، اما بازهم اطلاعات نادرست ممکن است میان مردم پخش شود و این موضوع برای چین، ‌چندبرابر بدتر است.

محدودکردن دسترسی همچنین تنوع عقاید را محدود می‌کند و می‌تواند منجر به دیدگاه‌های تعصبی‌تر و ملی‌گرایانه‌تر شود که می‌تواند به طور بالقوه برای اقلیت‌ها و کسانی که دیدگاه‌هایشان در دیدگاه سانسور شده اینترنت ارائه نمی‌شود، مضر باشد.

سنگین‌تر شدن محدودیت‌ها با ریاست‌جمهوری شی جین پینگ:

تا قبل از سال ۲۰۱۲، اینترنت سطح بی‌سابقه‌ای از شفافیت و قدرت برقراری ارتباط را برای مردم چین فراهم کرده بود. کاربران می‌توانستند با راه‌های متنوع دیوار آتش را دور بزنند و دولت نیز سخت‌گیری روی فضای مجازی را کم‌تر کرده بود. محیط اینترنت در آن زمان برای شهروندان چینی در حال تبدیل شدن به یک فضای سیاسی پر جنب و جوش و نسبتاً آزاد بود.

با ریاست‌جمهوری شی جینگ پینگ، ‌تمام این پیشرفت‌ها در زمان کوتاهی دود شد و به هوا رفت. شی جین پینگ برای وضع محدودیت‌های جدید، خطر مداخله کشورهای خارجی و نابودی زیرساخت‌ها را بهانه کرد. دولت شی جین پینگ هرگونه اعتراضی را سرکوب کرده و جای هیچ تحلیلی برای مخالفان خودش نمی‌گذارد. این محدودیت‌ها آن‌قدر سنگین هستند که در خیلی از پلتفرم‌ها، کاربران حتی با لایک کردن پست اعتراضات نیز می‌توانند خطر مسدودشدن حساب کاربری را به جان بخرند.

با تمام این محدودیت‌ها، شی جینگ پینگ هنوز راضی نیست و قصد دارد نفوذ دولت روی اینترنت را بیشتر کند. او به‌تازگی سومین دوره ریاستش را شروع کرده است و هرسال که می‌گذرد، محدودیت‌ها و سانسورهای دولت نیز در فضای مجازی بیشتر می‌شود.

آیا دیوار آتش بزرگ چین، قابل دورزدن است؟

از زمانی که دیوار آتش بزرگ برای اولین‌بار وضع شد، شهروندان داخل چین و افراد خارج از آن تکنیک‌های مختلفی را برای عبور از آن امتحان کرده‌اند. روشی که اغلب مورد استناد قرار می‌گیرد استفاده از VPN برای ایجاد یک تونل رمزگذاری شده است که به کاربران دسترسی به اینترنت آزاد را می‌دهد. دولت چین به طور فعال نقاط دسترسی VPN را جستجو می‌کند تا آنها را بیابد و سرورهای قابل‌دسترسی کاربران را مسدود کند. در نتیجه شهروندان باید به‌صورت مداوم به دنبال راه‌هایی باشند که مقامات چین، از آن‌ها بی‌خبرند.

استفاده از شبکه حریم خصوصی Tor یکی دیگر از رویکردهای بالقوه برای دورزدن دیوار آتش بزرگ است. این روش هم مانند VPNهای معمولی، توسط دولت چین به‌صورت مداوم مسدود می‌شود.

کاربران هنوز هم می‌توانند این دیوار آتش را دور بزنند فقط کافی است همیشه یک قدم جلوتر از دولت کمونیست چین باشند.

منبع: techtarget ، theguardian