از اعلام محدودیت تا رد مسئولیت در رفع محدودیت اینستاگرام و واتس‌اپ

به گزارش پیوست، بعد از انتشار پاسخ منفی شرکت متا به نامه مرکز ملی فضای مجازی از سمت بی‌بی‌سی فارسی مقام‌های مسئول در کشور واکنش‌های مختلفی به این پاسخ دادند. در این نامه مرکز ملی فضای مجازی با ارسال نامه‌ای اعتراضی خطاب به مارک زاکربرگ، مدیر ارشد شرکت متا، خواستار پاسخگویی این شرکت به مکاتبات رسمی گذشته از طرف نهادهای مسئول کشور شده بود. همچنین به‌نوعی شرط ادامه فعالیت این دو پلتفرم معرفی نماینده رسمی مسئولیت‌پذیر مستقر در ایران حداکثر تا ۱۰ روز پس از دریافت نامه از سوی متا بیان شده بود.

در آخرین اظهارنظر مقام‌های حاکمیتی به عدم پاسخگویی متا به نامه مرکز ملی فضای مجازی مهدی باقری عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با تاکید بر محدودیت دسترسی به برخی نرم‌افزارها در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرده است: محدودیت‌ها هر چه بوده ادامه خواهد یافت مگر اینکه اتفاق جدیدی بیفتد مردم محدودیتی برای استفاده از اینترنت ندارند اما محدودیت‌هایی که برای نرم‌افزارهای اینستاگرام و واتس‌اپ که متعلق به آمریکا هستند، اعمال شده که طبیعی هم است.

او در ادامه نگاه اینستاگرام و واتس‌اپ را براندازانه توصیف کرده و گفته است: ما با استفاده از نرم‌افزار به‌عنوان نرم‌افزار مشکلی نداریم بلکه درباره قصد اداره‌کنندگان آن حرف داریم، آنها قصدشان این بود که در کشور اغتشاش شود و ناامنی و ناآرامی و کشت و کشتار راه بیفتد؛ ما با این موضوع مخالفیم، اگرنه که چنانچه از واتس‌اپ و اینستاگرام به درستی استفاده می‌شد و آنها قصد ناامن کردن کشور را نداشتند، ما با استفاده از آنها مشکل نداشتیم؛ من خودم از واتس‌اپ و اینستاگرام استفاده می‌کردم اما طبیعی است وقتی که می‌بینیم در حال به آشوب‌کشاندن کشورمان هستند، باید با محدودیت‌هایی مواجه شوند.

باقری اعتقاد دارد اداره‌کنندگان این شرکت هیچ‌گاه ابراز ندامت و پشیمانی نکردند بلکه به کارشان افتخار نیز می‌کنند.

او همچنین موضوع پرداخت خسارت از سمت متا را عنوان کرده است: به نظر من به‌عنوان یک شهروند ایرانی اگر این دو نرم‌افزار متنبه شده باشند و بخواهند به کشور بیایند و به صورت قانونی در کشور ما فعالیت کنند، ابتدا باید تمام خسارت‌ها را پرداخت کنند؛ چراکه آنها در اتفاقات اخیر هم مشارکت و هم معاونت داشتند و باید طبق قوانین بین‌المللی خسارت بدهند؛ موضوعی که خیلی‌ها به آن توجه ندارند، اتفاقات اقتصادی و گردش مالی بسیار هنگفتی است که واتس‌اپ و اینستاگرام دارند؛ آنها از فضای ایران کلی درآمد کسب کرده‌اند. بنابراین نشانه اینکه آنها می‌خواهند در کشور ما درست کار کنند این است که خسارت بدهد.

البته پیش از رسانه‌ای‌شدن پاسخ متا یک نماینده مجلس از احتمال به ایران آمدن اینستاگرام و واتس‌اپ گفته بود و به رسانه‌ها اعلام کرده بود: تا جایی که مطلع هستم به اجمال شرایط ایران را قبول کرده‌اند.

با این حال کمی بعد عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در واکنش به ادعای این نماینده آن را حدس و گمان دانست و تاکید کرد شرکت متا هنوز پاسخی به نامه مرکز ملی فضای مجازی نداده است. این در حالی است که چند روز پیش وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تاکید بر اینکه دخل و تصرفی درباره بازگشت پلتفرم اینستاگرام ندارد اعلام کرده بود: شورای امنیت کشور باید تصمیم بگیرد که پلتفرم اینستاگرام بازگردد، من حتی عضو شورای امنیت کشور هم نیستم.

عیسی زارع‌پور تاکنون از پاسخگویی درباره مسئولیت خود درباره ادامه فعالیت اینستاگرام به اشکال مختلف خودداری کرده بود و موضع اخیر او نشان می‌دهد مسئولیتی در بازگشت اینستاگرام و رفع محدودیت‌ها برای خود قائل نیست.

جلیل رحیمی جهان‌آبادی نماینده مجلس نیز در واکنش به این موضع‌گیری در توییتر خود با خطاب قراردادن عیسی زارع‌پور از او با عنوان وزیر فیلترنت و قطع ارتباطات یاد کرده بود و به پاسخگویی وزیر ارتباطات در قبال «وصل اینترنت و فیلترینگ» و همچنین «واگذاری شرکت مخابرات و مشکلات کارگزاران آن به بخش خصوصی و خصولتی» واکنش نشان داده بود.

اما در ادامه ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی عدم پاسخگویی متا به نامه مرکز ملی فضای مجازی را مقدمه‌ای برای مجوز قانونی انسداد اینستاگرام دانست. البته او در گفت‌وگو با هفت صبح تاکید کرده بود: تا زمانی که مجوز شورای امنیت برای مسدودسازی اینستاگرام و واتس‌اپ به پایان نرسیده یا مصوبه و ابلاغ قانونی برای انسداد این دو پلتفرم نیامده باشد، مسیر مذاکره در مورد فعالیت این دو پلتفرم باز است.

فیروزآبادی با تاکید بر داشتن نمایندگی متا در تمام کشورها گفته بود: متا در کشور ما اقدامات دیگری هم انجام داده که هیچ‌وقت با مردم کشورهای دیگر انجام نداده است مثل بستن بدون تذکر قبلی صفخات مردم عادی، سلبریتی‌ها، استانداران، رئیس مجلس و وزرا.

به نظر می‌رسد با عدم پاسخگویی رسمی متا به نامه مرکز ملی شورای عالی فضای مجازی در آینده نیز از سمت مقام‌های مسئول شاهد اظهارنظرهای اینچنین باشیم. اما آنچه از روند پاسخگویی مسئولان درباره تعیین تکلیف ادامه فعالیت واتس‌اپ و اینستاگرام در کشور برمی‌آید تاکید بر ادامه محدودیت این دو پلتفرم است و اراده‌ای از سمت نهادهای تصمیم‌ساز برای رفع فیلترینگ واتس‌اپ و اینستاگرام دیده نمی‌شود.