فناوری مهربانانه، یا مهربانی فناورانه

گردآوری مطالب پرونده این شماره به پایان رسیده و در حال ترجمه بود که شاهدی از غیب آمد. مارک زاکربرگ و همسرش در نامه‌ای سرگشاده به دختر نورسیده‌شان اعلام کردند برای پیشرفت فعالیت‌های بشردوستانه (با تمرکز بر تحقیقات در مورد بیماری‌ها و حمایت از آموزش کودکان) 99 درصد از سهام‌شان را در فیس‌بوک به ارزش حدود 45 میلیارد دلار تا آخر عمرشان هزینه خواهند کرد. اگر از تحلیل‌ها و قضاوت‌هایی که نیت موسس فیس‌بوک را در این کار فرار از مالیات می‌دانستند بگذریم، شاید با در نظر گرفتن حجم بودجه اختصاص داده‌شده فقط فعالیت‌های مشابه بنیاد بیل گیتس و همسرش که سال‌ها پیش در همین زمینه شروع شده، از لحاظ سخاوتمندی با آن قابل رقابت است؛ فعالیت‌هایی که با نام بشردوستانه (Philanthropy ) و در مقیاس و هدفگذاری مقطعی‌تر، خیریه (Charity) نامیده می‌شود و موضوع پرونده این شماره پیوست جهان است. علت انتخاب این موضوع برای پرونده‌ای که معمولاً روندهای فناوری را زیر ذره‌بین خود می‌برد، دو زاویه اصلی دارد؛ اول اینکه یکی از کاربردهای بی‌شمار فناوری آی‌سی‌تی در دنیای امروز همین جنس از فعالیت‌هاست، آن هم با چنان وسعتی که از یک سو کمتر پروژه کلان بشردوستانه را می‌توان یافت که به نوعی متکی بر بستر تکنولوژیک نبوده و از راهکارهای موبایل گرفته تا شبکه‌های اجتماعی و از فناوری‌های پوشیدنی گرفته تا بزرگ‌داده‌ها و اینترنت اشیا را شامل نشده باشد. از سوی دیگر این فعالیت‌ها در قسمت مسئولیت اجتماعی کمپانی‌های بزرگ (CSR) به عنوان تاکتیکی در نشان دادن تعهد این شرکت‌ها به انسان -به عنوان انسان و نه‌تنها به عنوان مشتری- در دنیای کسب و کار امروز کاملاً جا افتاده است و کیست که نداند اگر سراغ غول‌های کسب و کار دنیا برویم قطعاً شرکت‌های بزرگ فناوری در صدر لیست قرار دارند. شاهد آن هم همان‌طور که در ابتدای یادداشت دیدیم قرار داشتن مدیران همین شرکت‌های فناوری در صدر...