مروری بر شکل‌گیری بازی‌های بلاک‌چینی

به گزارش پیوست، با گذشت سال‌ها دارایی‌های دیجیتالی به صورت یکپارچه‌تر در تجربه کاربران از بازی‌های ویدئویی ادغام شده است و اکنون با رشد و ادغام بلاک‌چین و بازی‌هایی که بر بستر این تکنولوژی اجرا می‌شوند مرز میان بازی‌های سنتی و بلاک‌چینی به سرعت در حال کمرنگ شدن است.

این ادغام‌ها در نهایت به نفع کاربران تمام می‌شود. کاربران در این بستر می‌توانند مالک ارزش خلق‌شده به دست خودشان باشند و دلخواهانه از این ارزش استفاده کنند؛ در صورتی که بازی‌های سنتی از الگویی یک‌طرفه استفاده می‌کنند. الگوی بازی‌های سنتی همانند نسل دوم اینترنت که تعاملی یک‌طرفه میان سرور و کاربر بود عمل می‌کند. در این الگو، سازنده و منتشرکننده بازی کاملاً یک‌طرفه نظرات را اعمال می‌کند و در ازای مبلغی، اجازه استفاده از بازی را به کاربر می‌دهد و حتی بعد از فروش بازی استودیوی بازی‌سازی و شرکت منتشرکننده می‌تواند از روش‌های مختلف، منافعی برای خود تامین کند.

اما در مقابل بسترهای بلاک‌چینی مانند اتریوم، Flow و  Wax امکان انتقال و صدور دارایی‌های غیرقابل تعویضی به نام NFT را می‌دهند. NFTهایی که به دست خود کاربر ایجاد شده‌اند و مالکیت آن کاملاً در اختیار خود کاربران قرار دارد.

استفاده از بازی‌های بلاک‌چینی در دل خود مزایای دیگری هم دارد. کابران برای استفاده از این بازی‌ها نیاز به ثبت تراکنش‌هایی در شبکه دارند که به همین دلیل توسعه‌دهندگان و سایر اجزای شبکه که وظیفه توسعه و پردازش را دارند از این فرصت بهره‌مند می‌شوند. به همین دلیل برخی از استودیو‌های بازی‌سازی تصمیم گرفته‌اند راه‌حل‌هایی بر مبنای بلاک‌چین ارائه دهند تا با توجه به جریان شدید رشد این حوزه درگیر مسائلی مانند مقیاس‌پذیری یا بهینه نبودن بلاک‌چین‌ها برای بازی‌ها نشوند. به عنوان مثال می‌توان به راه‌اندازی شبکه Flow توسط Dapper Lab اشاره کرد.

شکل‌گیری بلاک‌چین‌های اختصاصی برای بازی به اواخر سال ۲۰۱۷ و ترافیک شدید ایجادشده توسط بازی CryptoKitties در شبکه اتریوم برمی‌گردد. بعد از این اتفاق، موجی از توسعه بلاک‌چین‌های بهینه برای بازی‌ها راه افتاد که برای مثال می‌توان به Sky Mavis Ronin اشاره کرد. راه‌حل زنجیره جانبی اتریوم که به اقتصاد پشت محبوب‌ترین بازی مبتنی بر بلاک‌چین، Axie Infinity، قدرت می‌دهد.

همچنین بسترهای بلاک‌چینی نشان داده‌اند که عملکرد بهتری با رویکرد تمرکززدایی دارند. رویکرد تمرکززدایی بلاک‌چین موجب می‌شود تا پلتفرم‌های بزرگ بازی دیگر نتوانند به سادگی کشوری را در بازی تحریم کنند یا برای بخشی از مردم مانع تراشی کنند. از سوی دیگر این بسترها امنیت بالایی را برای انتقال ارزش در اختیار کاربران و توسعه‌دهندگان می‌گذارند.

در کنار شکل‌گیری برخی بلاک‌چین‌ها برای بازی، در بلاک‌چین‌های محبوبی مانند اتریوم نیز راه‌حل‌هایی برای مقیاس‌پذیر کردن همین شبکه‌ها عرضه شده است. برای مثال Arbitrum به عنوان یک راه‌حل مقیاس‌پذیری اتریوم ارائه شده است که ویژگی‌های امنیتی اتریوم را به ارث می‌برد در صورتی که زنجیره جانبی مانند Ronin مکانیسم‌های امنیتی منحصربه‌فرد خود را دارد.

ارائه‌دهندگان زیرساخت، ابزار و راه‌حل‌هایی ارائه می‌دهند که کار توسعه‌دهندگان بازی را آسان‌تر می‌کند. این ابزارها می‌تواند شامل کیف‌پول‌ها برای ذخیره و انتقال دارایی‌های درون بازی، تبدیل فیات به رمزارز و خدمات مبتنی بر مدیریت ریسک مانند KYC (احراز هویت) باشد.

همچنین برای مبادلات دارایی‌های خلق‌شده بازارهایی وجود دارد که کاربران می‌توانند دارایی‌های زنجیره جانبی لایه دوم و سایر بسترها را در آنجا به صورت همتا به همتا و ۲۴ ساعته معامله کنند.

دارایی‌های تعویض‌پذیر در مقابل دارایی‌های تعویض‌نا‌پذیر

مانند دارایی‌های سنتی، در فضای بلاک‌چین هم دارایی‌ها به دو دسته قابل تعویض و تعویض‌ناپذیر تقسیم می‌شوند. به عنوان مثال دو اسکناس یک دلاری هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند و می‌توان به راحتی آنها را با یکدیگر عوض کرد؛ همین موضوع در مورد بیت‌کوین و بسیاری از توکن‌های بلاک‌چینی صادق است. در صورتی که ما نمی‌توانیم از یک اثر هنری کپی بگیریم و ادعا کنیم که هر دو نسخه از ارزش یکسانی برخوردارند اما در دنیای دیجیتالی تشخیص کپی بودن یک عکس می‌تواند بسیار دشوار باشد. به لطف بلاک‌چین و استاندارد NFT این چالش حل شده و می‌توان با استفاده از NFTها امکان تقریباً هر نوع دارایی‌‌ای را توکنایز کرد.

بعد از توکنایز کردن دارایی‌ها به‌ واسطه NFTها می‌توان این توکن‌ها را با استفاده از توکن‌های تعویض‌پذیر قیمت‌گذاری کرد.

پیش از ظهور بازی‌های بلاک‌چینی

ظهور و محبوبیتی که NFTها اکنون به دست آورده‌اند حاصل سال‌ها توسعه، آزمایش و نوآوری است. ظهور مجموعه‌های مبتنی بر بلاک‌چین، استانداردسازی توکن‌ها و تولد بازارها، همگی از پیشرفت‌های مهمی هستند که قبل از اجرای NFT در بازی‌های مبتنی بر زنجیره بلوکی کسب شده‌اند.

اولین طرح‌ها برای شکل‌گیری NFT به صورت کلکسیون عرضه شد. در سال ۲۰۱۲، پروتکلی به نام سکه‌های رنگی برای تسهیل صدور دارایی‌های مختلف مانند سهام، اوراق قرضه، فلزات گران‌بها یا کالا در بلاک‌چین بیت‌کوین پیشنهاد شد. تقریباً یک‌ سال بعد با راه‌اندازی counterparty مجموعه rare pepe memes جزو محبوب‌ترین مجموعه‌هایی بود که منتشر شد.

ژوئن ۲۰۱۷، Larva Labs، از استودیوهای توسعه NFT، تغییراتی را در استاندارد توکن‌های قابل تعویض ERC-20 اتریوم پیشنهاد کرد، این پیشنهاد تیم را قادر به اتصال شناسه‌های منحصربه‌فرد به توکن‌ها می‌ساخت. این تیم مجموعه آواتارهایی تشکیل‌شده از پیکسل به نام CryptoPunks را ارائه کرد، این مجموعه چهار سال بعد به یکی از پرطرفدارترین مجموعه‌های دیجیتالی تبدیل شد و هر کدام از آنها میلیون‌ها دلار ارزش‌گذاری و خریدوفروش شدند.

بازی CryptoKitties در نوامبر ۲۰۱۷ عرضه شد. بازی‌ای بر بستر اتریوم  که در آن کاربران می‌توانستند گربه‌هایی دیجیتالی را جمع‌آوری و معامله کنند و پرورش دهند. ارائه این بازی روی اتریوم و توکنایز کردن گربه‌ها به صورت NFT این امکان را می‌داد تا حق مالکیت برای کاربران حفظ شود. موفقیت این بازی به گفته توسعه‌دهنده آن، شرکت Dapper Labs، به حدی بود که در مقطعی حدود ۲۵ درصد از ترافیک شبکه اتریوم را به خود اختصاص داد و به همین دلیل به یکی از تاثیرگذارترین پروژه‌ها برای آینده NFTها تبدیل شد.

استانداردسازی توکن

سال ۲۰۱۵ شروع ارائه استانداردهایی برای توکن‌ها بود. این استانداردها ویژگی‌هایی مانند تعویض‌پذیری، نحوه انتقال یا عرضه کل را شامل می‌شوند. از برجسته‌ترین استانداردها برای اتریوم می‌توان به ERC-20، ERC-721، ERC-1155 اشاره کرد. استاندارد ERC-20 در نوامبر ۲۰۱۵ ارائه شد و به توسعه‌دهندگان امکان داد توکن‌های قابل تعویض تولید کنند. توکن‌های ضرب‌شده با این استاندارد، به راحتی توسط کیف‌پول‌های محبوبی مانند Metamask پشتیبانی می‌شوند.

استاندارد ERC-721 در ژانویه ۲۰۱۸ پیشنهاد شد، هدف از ارائه آن قرارگیری به‌ عنوان زیربنایی برای NFTهاست. توکن‌های مبتنی بر این استاندارد منحصربه‌فرد و غیرقابل تعویض هستند.

ژوئن ۲۰۱۹ نیز استاندارد ERC-1155 پیشنهاد شد. این استاندارد امکان استفاده از ERC-721 و ERC-20 در یک قرارداد هوشمند را به اتریوم اضافه کرد و دیگر نیازی به استفاده از قرارداهای جداگانه برای هر نوع یا مجموعه توکن نیست. استفاده از این قرارداد در پلتفرم‌هایی مانند سندباکس که تعداد کاربر بالایی دارند، به دلیل به وجود آمدن امکان دسته‌بندی تراکنش‌ها می‌تواند هزینه‌ها را تا ۹۰ درصد کاهش دهد.

بعد از شکل‌گیری استاندارها و جلب توجه کاربران نیاز به بازار معامله NFTها شکل‌ گرفت. در سال ۲۰۱۷ بزرگ‌ترین بازار NFT جهان به نام OpenSea راه‌اندازی شد. با توجه به علاقه شدید کاربران این بازار، حجم معاملات در ماه آگوست به حدود ۲۸۰ میلیون دلار رسید و در ماه جولای از سه میلیارد دلار هم گذشت.

بازی‌های بلاک‌چین

تولید بازی‌های مبتنی بر بلاک‌چین در اوایل سال ۲۰۱۸ با ظهور بازی‌هایی مانند Axie Infinity به اوج رسید. Axie Infinity برخلاف بازی‌های قبلی مانند CryptoKitties از گیم‌پلی فعال‌تری مانند مبارزه بهره می‌برد و همچنین اقتصاد این بازی بسیار پیچیده است. روند توسعه بازی‌های بلاک‌چینی در این نقطه متوقف نمی‌شود و پلتفرم‌هایی مانند Decentraland در فوریه سال ۲۰۲۰ یک قدم فراتر رفتند و با خلق یک دنیای مجازی، شروع به قیمت‌گذاری و فروش دیجیتالی املاک و مستغلات کردند.