گمنام‌های پرمدعای بازار موبایل ایران؛ ورود یک ناشناس دیگر واکنش‌های منفی به راه انداخت

به گزارش پیوست، یکی از برند‌های گمنام و تازه‌وارد به بازار موبایل ایران هایسنس است. این برند چینی زمستان ۱۴۰۰ توسط شرکت تسک‌میران وارد بازار ایران شد. مدیران تسک‌میران در همان روزها به پیوست اعلام کردند انتظار دارند تا ۶ ماه آینده هایسنس پنج درصد از سهم بازار تلفن همراه ایران را به خود اختصاص دهد. از دی ۱۴۰۰ تا تیر ۱۴۰۱ که این مطلب نگارش شده حدوداً همان ۶ ماه زمان گذشته و فکر می‌کنید سهم هایسنس از بازار موبایل ایران چقدر است؟

به‌ طور میانگین ماهانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه وارد کشور می‌شود. سهم پنج درصدی از این میزان واردات، یعنی حدودا ً۷۵ هزار دستگاه در ماه.

طبق آخرین آمار همتا، از بهمن ۱۴۰۰ تا فروردین ۱۴۰۱ بیش از چهار میلیون گوشی موبایل وارد کشور شده است. انجمن واردکنندگان موبایل لیستی منتشر کرده و ۶۰ مدل از گوشی‌های موبایل را که در این سه ماه بیشترین میزان واردات به کشور را داشته‌اند نام برده است. در صدر این لیست گوشی سامسونگ گلکسی A12 قرار دارد و آخرین گوشی هم از نظر میزان واردات هواوی نوا 8I است که در بازه زمانی سه‌ماهه حدود پنج هزار عدد از آن وارد کشور شده است. هیچ کدام از مدل‌های گوشی‌های هایسنس در این لیست دیده نمی‌شوند؛ یعنی از سه چهار مدل گوشی هایسنس موجود در بازار حتی نزدیک به پنج هزار دستگاه هم در بازه زمانی سه‌ماهه وارد کشور نشده است.

ندا به گوش کر نمی‌زنند

حکایت برند به ظاهر فرانسوی ویکو هم چیزی جز این نیست. حداقل مدیران تسک‌میران در رویداد رونمایی از گوشی‌های هایسنس اعلام کردند این برند چینی در ۵۴ کشور دنیا فروش فعال دارد.

مدیران عمران‌تل، واردکننده برند ویکو به ایران، پا را از این هم فراتر گذاشته و اعلام کردند ویکو در ۲۲۰ کشور جهان حضور فعال دارد؛ حال آنکه فقط ۱۹۵ کشور رسمی در دنیا وجود دارد و طبق اطلاعات موجود در سایت رسمی ویکو فقط نام ۳۰ کشور در حوزه فعالیت این برند ذکر شده است.

آمار دیگری که در مراسم رونمایی از برند ویکو اعلام شد، کسب جایگاه دوم بازار موبایل فرانسه در سال ۲۰۱۳ بود. آماری که در گزارشی از وب‌سایت خبری gulfnews که در سال ۲۰۱۴ منتشر شده نیز عنوان شده است. اما موضوع این است که از سال ۲۰۱۳ حدود یک دهه می‌گذرد و در این یک دهه برند‌های زیادی متولد شدند، رشد کردند و حتی از بین رفتند. نوکیا، اچ‌تی‌سی و هواوی را نمونه‌ای از این برند‌ها در نظر بگیرید که در این یک دهه چه فراز و نشیبی را پشت سر گذاشتند.

البته خود ویکو این صحبت‌ها را تایید می‌کند. ویکو در سال ۲۰۱۹، یعنی فقط ۶ سال بعد از رسیدن به رتبه دوم بازار موبایل فرانسه، رقابت را به بسیاری از برند‌های کره‌ای، آمریکایی و چینی واگذار کرده و رتبه هشتم بازار فرانسه و سهم یک درصدی از این بازار را در اختیار دارد.

مدیرعامل شرکت عمران‌تل در نشست خبری رونمایی از برند فرانسوی Wiko اعلام کرد: می‌خواهیم ۱۰ درصد از سهم بازار موبایل را که در اختیار یک برند است با ویکو بگیریم.

با توجه به اینکه فقط گوشی‌های هوشمند سامسونگ و شیائومی در ایران سهمی بالاتر از ۱۰ درصد دارند، می‌توان حدس زد مدیرعامل عمران‌تل غیرمستقیم اعلام کرده قصد دارد با سامسونگ و شیائومی رقابت کند.

از آنجا که سامسونگ ۹ میلیون و شیائومی پنج میلیون گوشی در یک سال وارد کشور کرده‌اند، سهم ۱۰ درصدی واردات هر کدام به ترتیب ۹۰۰ هزار و ۵۰۰ هزار گوشی در سال خواهد بود؛ به عبارت دیگر باید ماهی ۷۵ هزار یا حداقل ۴۱ هزار گوشی هوشمند ویکو به کشور وارد شود. اعدادی که برای یک برند تازه‌وارد بسیار دور و غیرقابل دسترس به نظر می‌رسد.

نکته مشترک دیگر در مورد این برند‌های گمنام استفاده از کلیدواژه «اقتصادی» است. هیچ‌کدام از این برندها گوشی‌های پرچمدار و باکیفیتی در لیست محصولات خود ندارند و بهترین مدل گوشی‌هایشان با ارفاق، نسخه‌ای کپی از گوشی‌های میان‌رده بازار است.

عبارت گوشی‌های اقتصادی پوششی است که این برند‌ها کیفیت پایین، نبود امکانات کافی و به‌روز گوشی‌های‌شان را پشت آن پنهان می‌کنند.

حال آنکه گوشی‌های اقتصادی بسیاری از برند‌های مطرح و شناخته‌شده بازار موبایل از جمله سامسونگ و شیائومی، از نظر کیفیت ساخت و امکانات در سطح بالایی قرار دارند.

نکته مشترک بعدی در مورد این گوشی‌ها هم این است که همگی از اندروید خام استفاده می‌کنند و هیچ‌کدام رابط‌ کاربری اختصاصی ندارند.

بر درخت تر کسی تبر نمی‌زند

احسان بیات مدیرعامل شرکت آوات، از واردکنندگان موبایل و لپ‌تاپ، در خصوص فعالیت برند‌های متفرقه‌ای مانند هایسنس و ویکو در بازار ایران می‌گوید: «همه جای دنیا چنین برند‌هایی وجود دارند. اینکه موفق باشند یا نه به عوامل مختلفی بستگی دارد. در درجه اول باید روی نام برند این محصولات تازه‌وارد فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغات انجام شود تا حداقل نام‌شان شناخته شود. پس از آن بحث ارائه محصول باکیفیت و خدمات پس از فروش و سیاست‌های قیمت‌گذاری برای رقابت با سایر برند‌ها مطرح می‌شود. سهم از بازار به این راحتی‌ها به دست نمی‌آید و راه زیادی در پیش دارند.»

او ادامه می‌دهد: «اینکه برند‌های زیادی پیش روی مشتری قرار بگیرد به خودی خود اتفاق خوبی است اما اگر به تجربه‌های پیشین نگاه کنیم، در سال‌های گذشته برند متفرقه‌ای وارد ایران نشده که به موفقیت و فروش بالا برسد. حتی هواوی و آنر که یک زمانی سهم قابل توجهی از بازار ایران داشتند کاملاً به حاشیه رفتند و سهم بازاری ندارند.»

در واقع کشش بازار و تقاضای مشتری تاثیر مستقیمی در موفقیت یک برند در بازار دارد. چه بسا برندهایی مانند اوپو و ویوو که بر اساس گزارش Counterpoint حداقل از سال ۲۰۲۰ جزو پنج برند پرفروش دنیا هستند، اقبالی در بازار ایران ندارد.

آرش مطبوع مدیرعامل شرکت فراکو، یکی دیگر از واردکنندگان موبایل و لپ‌تاپ، در مورد فعالیت برند‌های متفرقه در ایران می‌گوید: «اکثر این برند‌ها OEM هستند و برند‌های OEM هم در مجموع همیشه کمتر از پنج درصد بازار ایران را در اختیار داشتند. در بازاری با ظرفیت ماهانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه، حتی یک درصد سهم یعنی حدود ۱۲ هزار دستگاه موبایل، و این عدد هم به راحتی به دست نمی‌آید. برای رسیدن به آن یا باید قیمت بسیار رقابتی اعمال شود که چنین کاری در حال حاضر صورت نمی‌گیرد یا بر اساس بازاریابی و مارکتینگ اصولی باید وارد بازار شد که این هم تا به امروز دیده نشده است.»

او در پایان می‌گوید: «اضافه شدن چنین برند‌هایی با قیمت‌های اشتباه به گزینه‌های خرید کاربران، فقط باعث ایجاد گمراهی و اشتباه در انتخاب مشتریان عادی‌ای می‌شود که اطلاعات فنی کافی ندارند.»