۹ آبان ۱۴۰۳
نگاهي كلي به لايحه بودجه سال 1392
طعم گس بحران زیر زبان بودجه
اگر در كوچه و خيابان از مردم بپرسيد كه آيا ميدانيد بودجه چيست جواب مثبت ميدهند. اما اگر كمي در اين سوال پيشروي كنيد، آن وقت است كه معلوم ميشود كسي از سند بودجه اطلاع چنداني ندارد. بودجه سند مالي يكسالهاي است كه فهرست منابع و مصارف دولت در طول يك سال را مشخص ميكند و بر اساس اين سند، دولت ميداند نقشه راهش در سال پيش رو چيست. اما در طول سالهاي اخير بودجه به ماجرايي پيچيده و عجيب و غريب تبديل شده است. در اولين روزهاي فعاليت دولت، محمود احمدينژاد ميگفت بايد بودجه براي همه مردم شفاف باشد. كتابچه كوچكي كه نوشتههايش معلوم شود و همه آن را بدانند و معنياش را درك كنند، براي همين بسياري از احكام بودجه را استخراج كردند و كتابچه بودجه را كوچك و كوچكتر كردند اما انگار در جريان اين تحليل رفتنها نظم و انضباطي كه بايد بر روند تدوين اين لايحه حاكم باشد نيز آب رفت و نتيجه اين شد كه سال آغاز ميشود اما بودجه هنوز در دست بررسي است و تصويب نشده است. يك مثال ساده شايد بتواند بهتر از قبل معنا و مفهوم لايحه بودجه را نشان دهد. بودجهاي با كسري ايران از معدود كشورهايي است كه روي كاغذ و در برنامه، اوضاع آن عالي است. وقتي برنامه توسعه نوشته ميشود، همه چيز به خوبي پيش ميرود و همه مشكلات قرار است در طول پنج سال برطرف شود. روي كاغذ بهترينها ترسيم ميشود. روي كاغذ همه مشكلات در حال برطرف شدن است و بايد انتظار داشت تا زمان پايان برنامه همه انحصارها لغو شده، همه بخشها توسعه يافته، همه مشكلات برطرف شده و در يك كلام همه چيز روبراه شود. شايد برخي بپرسند اگر قرار است همه مشكلات در طول يك دوره پنجساله برطرف شود، در سالهاي ديگر چه بايد كرد؟ بدون مشكل روزگار گذراند؟ اتفاقا جالب ماجرا...