استارت‌آپ‌های ایرانی در حوزه انرژی از عمان و بحرین عقب افتادند

به گزارش پیوست، کاوه یزدی‌فرد گفت: بازار انرژی اولین حوزه جذاب برای سرمایه‌گذاری است و اگرچه در ایران کار قابل توجهی انجام نشده اما در کشورهای اطراف و کمی توسعه‌یافته مثل امارات یا حتی کمتر توسعه‌یافته مثل عمان و بحرین خیلی جدی در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده‌اند و با شرکت‌های خارجی و استارت‌آپ‌ها همکاری می‌کنند.

او افزود: معتقدم استارت‌آپ‌های ایرانی که در حوزه انرژی و به طور خاص انرژی‌های تجدیدپذیر و اقتصاد بازگشتی کار کرده باشند روزبه‌روز بیشتر مورد اقبال و سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرند. از طرف دیگر برای سرمایه‌گذاران نیز سرمایه‌گذاری روی حوزه نفت و گاز و انرژی جذاب است چون می‌دانند خروج راحت‌تر و سریع‌تری خواهند داشت و دولت‌ها و کسب‌وکارها برای این حوزه‌ها برنامه جدی دارند.

متخصص نوآوری در آژانس UNIDO معتقد است تصمیم‌گیری در حوزه انرژی در ایران بیشتر دست کسانی بوده که درگیر حساسیت‌ها و نگاه بسته بوده‌اند، بنابراین استارت‌آپ‌های این حوزه نتوانسته‌اند جایگاه خود را پیدا کنند. او گفت: در این میان برخی از شرکت‌های خصوصی‌تر و دانشی‌تر و قدیمی که همچنان پرقدرت کار می‌کنند و درگیر این تعارفات نیستند در دل سازمان خود روی بحث‌های علوم داده سرمایه‌گذاری‌هایی انجام داده‌اند.

او ادامه داد: این شرکت‌ها در حال حاضر می‌توانند به جای بدنه کمی ناکارآمد دولتی روی استارت‌آپ‌ها سرمایه‌گذاری کنند. آنها را به بیرون از ایران ببرند یا حتی در داخل ایران روی پروژه‌های جدی خلق ارزش و درآمد کنند. در حوزه انرژی در ایران حرکت‌هایی انجام شده اما کمتر شنیده شده است.

لزوم ورود استارت‌آپ‌های ایرانی به کشورهای منطقه

بنیان‌گذار مدرسه امکان در ادامه دومین حوزه جذاب برای سرمایه‌گذاری VCها روی استارت‌آپ‌ها را آن دسته از موضوعاتی دانست که قابلیت توسعه به خارج از خاک ایران را داشته باشند. او گفت: برخی از استارت‌آپ‌ها به خاطر ماهیت سرویس نرم‌افزاری می‌توانند به راحتی از قلمرو جغرافیایی ایران فراتر بروند و آمادگی این را دارند که در منطقه نقش بازی کنند.

یزدی‌فرد، با اعتقاد به اینکه اقتصاد ایران به دلیل شوک‌های اقتصادی و ارزی ماه‌های مرگباری را تا پایان سال پشت سر خواهد گذاشت، گفت: در این میان سرمایه‌گذار هوشمند کسی است که از قابلیت‌های قابل ملاحظه استارت‌آپ‌های ایرانی در منطقه استفاده کند.

او با اشاره به اینکه در دنیای زبان عربی توسعه‌یافتگی اکوسیستم اصلاً به اندازه ایران نیست ادامه داد: مثلاً استارت‌آپی را که توانسته به یک پلتفرم موفق محتوا مثل پادکست تبدیل شود می‌توان به سایر کشورهای منطقه و به زبان عربی گسترش داد. علاوه بر این، در حوزه‌هایی مثل کتاب‌های صوتی، کتاب‌های الکترونیکی و حوزه‌های مشابه اگر در ایران رشد کرده‌ایم پس امکان توسعه آن به کشورهای همسایه وجود دارد.

موسس و مدیر آژانس دیزاین نوآوری کوالیا از حوزه های‌تک‌های مبتنی بر نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، فناوری اطلاعات و علوم شناختی به عنوان سومین حوزه جذاب برای ورود VCها نام برد و توضیح داد: در این حوزه سال‌ها در ایران فعالیت شده اما نگرش استارت‌آپی وجود نداشته، اما بعد از چند سال استارت‌آپ‌های این حوزه پختگی خود را پیدا کرده و ارزش واقعی تولید می‌کنند تا از حد علم فراتر روند و به تکنولوژی کاربردی برسند.

یزدی‌فرد افزود: در حال حاضر در این حوزه در دنیا فعالیت‌هایی صورت گرفته، برای مثال از داده‌های مغزی افراد برای جذب و استخدام، شناسایی هویت در حوزه فین‌تک، در حوزه بازی‌ها یا در حوزه توسعه منابع انسانی کارهایی صورت گرفته است. در ایران هم استارت‌آپ‌هایی هستند که در ایجاد رفتار، سبک زندگی پایدار و… بر اساس داده‌های مغزی کارهایی کرده‌اند.

او معتقد است در ایران دیگر پول نیست و نقطه برتری و اعتبارسنجی یک استارت‌آپ زمانی است که بتواند بازار خود را آن‌قدر بزرگ کند که دیگر نتوان جلوی رشدش را گرفت. یزدی‌فرد گفت: اگر یک استارت‌آپ نتواند پای خود را از ایران فراتر بگذارد، استارت‌آپ قابل ملاحظه و ارزشمندی نیست. در این میان دیجی‌کالا، اسنپ و… با سهم زیادی که از بازار ایران دارند استثنا هستند. عمده مدل‌های تجاری نیاز دارند به بازار جهانی وصل بشوند تا ارزش‌شان معنی‌دار شود.

او افزود: در ورود استارت‌آپ‌ها به دنیا و منطقه کم‌کاری شده اما الآن استارت‌آپ‌هایی که در حوزه رمزارز کار می‌کنند اکثراً در خارج از ایران شرکت و تیم زده‌اند و نمونه‌های خوبی از حوزه دوم بوده‌اند که به سرعت بازار خود را به سایر کشورها توسعه داده‌اند.

یزدی‌فرد در آخر گفت: ما باید از موج اول استارت‌آپ‌های خدمات عمومی به سمت استارت‌آپ‌های تکنولوژی‌محور برویم. اما سرمایه‌گذار هنوز متوجه استارت‌آپ‌های تکنولوژی نمی‌شود و استارت‌آپ‌ها هم جرات نمی‌کنند به این حوزه‌ها وارد شوند.